Ljudi najčešće prijavljuju melanholična i depresivna raspoloženja, a istraživanje sprovedno u SAD utvrdilo je da jedan od najčešćih problema s kojim se ljudi bore perzistentni depresivni poremećaj. Da li je ovo stanje podrazumijeva dugotrajnu posljedicu ili samo reakciju na trenutnu stresnu situaciju?
Istraživanje je objavljeno na sajtu “Harvard medikal skul” i “Sajens advens” i govori da je 20,1 odsto odraslog stanovništva SAD prijavilo simptome perzistentnog depresivnog poremećaja iliti distimije.
Najveći stresori kod ove grupe ljudi su bili finasije tokom pandemije, a najpogođenija grupa stanovništva bila je ona sa najmanjim primanjima, kao i oni koji imaju jako malo ili nemaju uopšte ušteđevinu. Takođe veliki stresor je bio i za one koji žive kao podstanari, dok se distimija mnogo rjeđe javljala kod onih koji posjeduju stan ili kuću u svom vlasništvu.
Distimija – dugotrajno depresivno raspoloženje
Tako su naučnici zaključili da su ljudi tokom pandemije dosta brinuli o finansijama kao i da im je to najčešće izazavalo negativna osjećanja.
– Distimija je dugotrajno depresivno raspoloženje koja ne zadovoljava kriterijume za opis depresivnog poremećaja, blagog ili umjerenog, a u smislu težine ili trajanja pojedinačnih epizoda. Osobe koje pate od distimije obično imaju periode od više dana ili nedjelja kada sebe opisuju kao zdrave, ali većinom, često i mjesecima, osjećaju se umorno i depresivno, sve im je napor i ništa im ne donosi uživanje, tmurni su, puni žalbi, loše spavaju i osjećaju se neadekvatnim, ali su obično u stanju da izađu na kraj sa svakodnevnim životom – objasnila je za Blic dr Ivana Stašević Karličić, direktorka Klinike za psihijatrijske bolesti “Dr Laza Lazarević”.
Na pitanje da li distimija može prerasti u hronično oboljenje, Stašević Karličić objašnjava da ljudi posjeduju sklonost ka distimiji i da se ona može javiti zbog bilo kog stresora kod takvih ljudi.
– Osnovna odlika ovog pormećaja je vrlo dugotrajno deprsivno raspoloženje koje nikada ili samo vrlo rijetko postaje dovoljno teško da ispuni kriterijume i uputstva za neke od depresivnih poremećaja iz Međunarodne klasifikacije bolesti. Obično počinje u veoma ranom odraslom dobu i traje najmanje nekoliko godina nekada i doživotno – kaže dr Stašević Karličić.
– Upravo zbog karakteristika distimije ne možemo govoriti o tome da neki akutni stresovi kao što jeste bila pandemija COVID 19, može da uslovi ovaj poremećaj. Naprotiv, mi smo očekivali akutne, lake, umjereno teške i teške depresivne epizode – dodaje.
Kako su se psihički ljudi u Srbiji borili sa izazovima pandemije, dr Stašević Karličić kaže da su i stanovnici Srbije pokazivali neke depresivne i anksiozne simptome.
– Jedino epidemiološko istraživanje koje je do sada rađeno u našoj zemlji, a ima veze sa mentalnim zdravljem i uticajem COVID na isto, jeste studija COV2SOL.rs, a koja je donijela sljedeće rezultate: 2021. godine, 4,1 odsto ispitanog uzorka je pokazalo neke depresivne simptome, ali koji nisu bili dovoljni za postavljanje dijagnoze depresivne epizode, što je više u odnosu na 2013. i 2022. godinu. Slični rezultati su nađeni i za anksiozne simptome, a što se tiče velike depresivne epizode i ostalih očekivanih poremećaja kao što su panični poremećaj, generalizovani anksiozni poremećaj, agorafobija, opsesivno kompulzivni poremećaj, posttraumatski stresni poremećaj, nije bilo nikakvih pomjeranja u odnosu na prethodna istraživanja, odnosno prije perioda COVID 19 – priča dr Stašević Karličić.
Ipak, ona naglašava da su se ljudi kolektivno navikli na psihološke efekte krize, prvenstveno zbog dužine pandemije, što je svakako i jedan od evolucijskih mehanizama borbe. Ona naglašava i da ćemo tek govoriti o nekim trajnijim posljedicama kovida.
– Vremensko trajanje epidemije je uslovilo adaptaciju na psihološke efekte krize. Pomenuto istraživanje je to i dokazalo. Ono što nam je zadatak za vrijeme koje je ispred nas jeste pripremanje zdravstvenog sistema za buduće izazove postkovid perioda. O fenomenima i njihovim učestalostima, govorićemo tek za nekoliko godina – zaključila je Starčević Karličić.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu