U želji da podsjetimo i neke mlađe generacije možda upoznamo sa učenim ljudima koji su živeli, radili i stvarali u Banjaluci, i kao takvi ostavili nemjerljiv trag u istoriji grada, Srpskainfo će svake sedmice objaviti po jednu biografiju velikana ovog grada.
Seriju tekstova pripremamo u saradnji sa mladim književnikom Milošem Štrkićem, koji je nedavno objavio i drugo izdanje knjige “Velikani grada na Vrbasu”.
Bogoljub Kujundžić
Treći po redu ban Vrbaske banovine, cijenjeni političar i prekaljeni ratnik dr Bogoljub Kujundžić, rođen je 1887. godine u Livnu, maloj varoši u tadašnjoj Austrougarskoj monarhiji. Otac Kosta, ugledni trgovac, koji se, karakteristično za to vrijeme, bavio politikom, bio je vatreni protivnik aneksije BiH, što je u svom političkom životu više puta dokazao. Želeći da jednoga dana postane ugledna ličnost, Kosta svoga sina, nakon završene osnovne škole, šalje u Gimnaziju u Sremske Karlovce. Opredjelivši se za pravne nauke, put ga vodi u Zagreb, potom u Beč, gdje dobija doktorsko zvanje. Za vrijeme studija u Beču uključuje se u rad Akademskog društva „Zora”, dok je u Zagrebu bio predsjednik Srpskog akademskog potpornog društva.
Po izbijanju Velikog rata, Kujundžić, kao rezervni austrijski oficir, učestvuje u borbama na Ruskom frontu sa svojom 101. mađarskom regimentom. Ne uspijevajući da potisne svoj patriotski „gen“, onaj kojeg je od oca naslijedio, za vrijeme zatišja sa četom Mađara prelazi na rusku stranu. Kao dobrovoljac stupa u srpsku vojsku, u 18. kadrovski puk „Kraljević Đorđe”. Bori se na Makedonskom frontu i biva teško ranjen na položaju Biljača, kod Gnjilana. Junačke rane, bar malo, ublažiće Beli orao sa mačevima, orden kojim je država pokazala da misli na sve svoje borce. Zahvaljujući nesebičnoj požrtvovanosti svojih drugova oficira, koji su ga prenijeli preko krševite Albanije, Kujundžić stiže u Brindizi, a odatle na liječenje u Rim. Zbog rana koje je zadobio boreći se za svoj narod, proglašen je invalidom i dodijeljen srpkom poslanstvu u Rimu.
Nakon osnivanja zajedničkog fronta postaje član Međusavezničke centralne komisije za propagandu u Padovi, gdje je učestvovao u izdavanju lista „Jugoslavija”. Poslije demobilizacije, zahvaljujući zaslugama za otadžbinu, dobija posao u Maršalatu Dvora. Aktivno učestvuje u političkom životu novostvorene Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Učestvuje na izborima 1925. i 1927, a 1928. godine postavljen je za ministra pošta i telegrafa u vladi Velje Vukičevića.
Banovina
Za bana Vrbaske banovine postavljen je 1935. godine. Dolazak novog bana detaljno opisuju „Vrbaske novine”, u kojima, između ostalog, piše da su Kujundžića dočekali komandant Vrbaske divizije general Petar Nedeljković, načelnik Banjolučke opštine Hasanbeg Džinić, narodni poslanik dr Todor Lazarević, počasni konzul Poljske Republike Artur Burda, upravnik Banovinskog muzeja Špiro Bocarić, direktor Higijenskog zavoda dr Gavro Vujičić, predstavnici Gajreta, Narodne odbrane, Sokolske župe i Društva i mnogi drugi. Zanimljivo je da su na peronu novog bana čekali direktori svih srednjih i osnovnih škola.
Za vrijeme dvogodišnjeg banovanja Kujundžić je po mnogo čemu zadužio Banjaluku, prije svega ostaće zapamćen kao graditelj Gradskog stadiona, a za vrijeme njegovog upravljanja podignuta je i zgrada Hipotekarne banke.
Hipotekarna banka, danas Palata predsjednika Republike Srpske, građena je 19351936. po projektu arhitekte Milorada Vasića. Ova monumentalna građevina ne bi izgledala tako raskošno i pompezno da njeni zidovi nisu bili obloženi klesanim kamenom koji je za te potrebe dolazio iz daleke Makedonije. Bareljefi i bronzani kipovi muškarca i žene u narodnim nošnjama Bosanske Krajine djelo su Vladimira Pavloviča Zagorodnjuka, ruskog emigranta. Od 11 bareljefa je sačuvan samo onaj iznad ulaza, „Adam i Eva“, dok su ostali uništeni za vrijeme Drugog svjetskog rata.
Gradski stadion je svečano otvoren 1937. godine. U „Vrbaskim novinama” od 8. novembra 1937. godine navodi se da su otvaranju prisustvovali Ban Kujundžić, njegova supruga Persida (Pepa) Kujundžić, komandant Vrbaske divizijske oblasti general Milivoj Alimpić kao i mnogi sportisti iz Banjaluke i unutrašnjosti. Tom prilikom predsjednik FK Krajišnik Mirko Divjak uručio je banu Kujundžiću diplomu počasnog člana kluba.
U znak zahvalnosti za pomoć u izgradnji ovog veleljepnog sportskog hrama, stadion je nazvan po svom graditelju. Izgradnjom „Stadiona bana Kujundžića” postavljeni su temelji za razvoj fudbala i sporta uopšte u gradu na Vrbasu.
Nakon završetka banovanja u gradu na Vrbasu, Kujundžić vrši dužnost ministra šuma i rudnika 1938–1939. Poslije bombardovanja Beograda, 6. aprila 1941. godine, učestvuje u Aprilskom ratu, biva zarobljen i deportovan u Njemačku. Zahvaljujući prijeratnim druženjima, te na urgencije Dimitrija Ljotića i Milana Stojadinovića, vraća se u Beograd, gdje 1942. godine sjeda u ministarsku fotelju u vladi generala Milana Nedića. Sa suprugom Persidom i sinom Konstantinom odlazi u Austriju 1943. godine, gdje ga nakratko hapse Englezi.
O smrti Bogoljuba Kujundžića postoji više različitih verzija, ali jedno je zasigurno tačno, umro je 1948. godine, daleko od rodnoga kraja, nakon saznanja da je od nove vlasti proglašen za ratnog zločinca.
Stadion
Fudbalski život u Banjaluci prije Prvog svetskog rata odvijao se na Banjalučkom polju, tamo su bili treninzi, odigravane zvanične i nezvanične utakmice. Pošto je fudbal sve više zaokupljao Banjalučane, javila se potreba i za pravim stadionom. Novi sportski stadion izgrađen je na bivšem igralištu Krajišnika. Prvu utakmicu odigrali su Hajduk (Banjaluka) i Meteor (Krupa), a poslije toga snagu su odmjerili domaći Krajišnik i beogradsk BSK. Na tameljima tog stadiona kasnije je podignut sadašnji Gradski, koji je, baš kao i Banjaluka, mijenjao izgled, dograđivao se i širio.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu