Banjaluka

Zbog novog sistema grijanja Banjalučani lakše dišu: Na listi najvećih zagađivača u gradu saobraćaj i ložišta

Banjaluka je jedan od rijetkih gradova u BiH, ali i regionu, koji ima manje problema s aerozagađenjem od nekih mjesta u okruženju. Značajan korak ka smanjenju zagađenja vazduha je postignut prije četiri godine, kada je u najvećem gradu Srpske promijenjen energent koji koristi sistem daljinskog grijanja.

Zbog novog sistema grijanja Banjalučani lakše dišu: Na listi najvećih zagađivača u gradu saobraćaj i ložišta
FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RAS SRBIJA

Kakav kvalitet vazduha udišu građani najbolje se osjeti zimi. Stručnjaci koji se bave ovim pitanjem poručuju da je upravo tada pogoršan kvalitet vazduha, a glavni razlozi su veliki broj individualnih ložišta i saobraćaj. To su pitanja kojima se, kako kažu,  treba pozabaviti u budućnosti. Ipak, dodaju da je u Banjaluci situacija povoljnija kada su u pitanju drugi faktori, koji inače negativno utiču na ovu oblast. Kao najznačajnije ističu nepostojanje velikog broja industrijskih zagađivača koji kao energent koriste fosilna goriva, kao i prelazak sistema daljinskog grijanja sa mazuta na drvnu sječku, odnosno bio masu koja je obnovljivi izvor energije.

Raspoloživi podaci, iz proteklih sedam sezona, pokazuju da je Banjaluka prešla dug put kada je u pitanju sistem daljinskog grijanja – od grada koji je bio potpuno zavisan o mazutu do toga da ga gotovo uopšte ne koristi.

Podaci protekle tri sezone grijanja pokazuju da se najmanje 95 odsto energije proizvede na biomasu, dok je proizvodnja na mazut do maksimalnih 5 odsto po sezoni. S druge strane, gradovi poput Sarajeva, Tuzle, ali i Beograda, Zagreba i drugih velikih gradova koji su nerijetko na listama najzagađenijih na svijetu, ne mogu se pohvaliti takvim rezultatima s obzirom da je vazduh tokom zimskih mjeseci nezdrav, pa čak i opasan po zdravlje ljudi.

Da je novi energent u Banjaluci omogućio da njeni građani lakše dišu, odnosno da sistem daljinskog grijanja ne utiče negativno na ovu problematiku, potvrđuju i zvanična mjerenja.

FOTO: EKO TOPLANE
FOTO: EKO TOPLANE

Iz preduzeća Eko toplana poručuju da je, prema redovnim mjerenjima koja se obavljaju u skladu s ekološkom dozvolom, kvalitet vazduha u blizini proizvodnog postrojenja ovog preduzeća u prvoj kategoriji.

– Emisije zagađujućih materija iz dimnjaka, kao i u vazduhu u okolini proizvodnog postrojenja, znatno su manje u odnosu na granične vrijednosti, propisane Pravilnikom o mjerama za sprečavanje i smanjenje zagađenja vazduha i poboljšanje kvaliteta vazduha. Rezultati mjerenja u prethodnim godinama jasno pokazuju da je nakon osnivanja Eko toplana, odnosno promjene energenta i prelaska sa fosilnih goriva na obnovljive izvore energije, nivo zagađenja u Banjaluci značajno smanjen – kazali su u ovom preduzeću.

Naveli su da je prelaskom na biomasu, odnosno drvnu sječku, koncentracija karbon monoksida (CO) smanjena dva do tri puta, dok je koncentracija sumpor dioksida (SO2) manja za više od četiri puta u odnosu na period kada je osnovni energent bio mazut i kada je grad grijala stara Toplana.

FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RAS SRBIJA
FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RAS SRBIJA

– U skladu sa obavezama Eko toplana navedenim u Ekološkoj dozvoli, a u cilju utvrđivanja kvaliteta vazduha, svake godine obavljaju se redovna mjerenja emisione koncentracije relevantnih pokazatelja kvaliteta vazduha, što uključuje koncentracije sumpor dioksida (SO2), ugljen monoksida (CO), azotnih oksida (NO, NO2, NOX), ozona (O3) i suspendovanih čestica (PM10), kako na samim dimnjacima, tako i u blizini proizvodnog postrojenja. Prema rezultatima mjerenja, srednje dnevne koncentracije zagađujućih materija kretale su se znatno ispod graničnih vrijednosti propisanih Pravilnikom – poručili su iz ovog preduzeća.

Kada je riječ o emitovanju suspendovanih čestica (PM10), izmjerene vrijednosti sa dimnjaka Eko toplana bile su i do 10 puta niže u odnosu na vrijednosti izmjerene na mjernom mjestu u blizini objekta Eko toplana.

– Ovi podaci su pokazatelj da na zagađenost vazduha utiču saobraćaj i individualna ložišta, s obzirom na činjenicu da je mjerno mjesto bilo u blizini stambenih objekata. Iako su izmjerene vrijednosti više u blizini objekta nego na samim dimnjacima, i ovi rezultati su bili ispod graničnih vrijednosti, koje iznose 50 mikrograma po metru kubnom – kazali su u Eko toplanama.

Oni koji mjere kvalitet vazduha u Banjaluci poručili su da je situacija povoljnija od kada se u gradu počelo s grijanjem na novi energent.

– Osnovni uzrok zagađenja u Banjaluci je veliki broj individualnih ložišta i saobraćaj. Generalno je u zimskom periodu pogoršan kvalitet vazduha. Osjeća se sve veći pritisak, i to zbog povećanog broja automobila, kuća, zgrada – rekao je nedavno za Srpskainfo Siniša Cukut, rukovodilac Odjeljenja za zaštitu životne sredine u Institutu za građevinarstvo „IG“ Banjaluka.

Napravljen korak ka Zelenoj agendi

BiH je u novembru prošle godine potpisala „Sofijsku deklaraciju o Zelenoj agendi za Zapadni Balkan”, kojom su se sve zemlje Zapadnog Balkana obavezale da će zajedno sa Evropskom unijom raditi na cilju da do 2050. godine Evropa bude klimatski neutralan kontitent, što znači da do tada proces dekarbonizacije treba biti završen, a emisija CO2 iz fosilnih goriva svedena na nulu.

Grad Banjaluka je prelaskom sa mazuta na biomasu proces dekarbonizacije, bar kada je riječ o sistemu daljinskog grijanja, u najvećoj mjeri završio još prije četiri godine.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu