Ovim je BiH i zvanično iz ruku izmaklo 70 miliona evra, odnosno prva tranša finansijske pomoći iz fonda Evropske unije za reformu i rast Zapadnog Balkana.
Evropska komisija je saopštila da je usvajanje reformskih agenda bio ključan za omogućavanje plaćanja u okviru EU fonda za reformu i rast od 6 milijardi evra, koji će biti izvršen po završetku dogovorenih reformskih koraka.
Navedenim fondom, ukupne vrijednosti od šest milijardi evra, EU planira da podrži reforme u zemljama Zapadnog Balkana u periodu od 2024. do 2027. godine i ubrza njihov put ka članstvu u EU.
Od tog iznosa, jedna milijarda evra bila je namijenjena za podršku BiH, ali pošto ona nije ispunila uslove, EU je ostavljen slobodan izbor da odluči hoće li obustaviti isplatu ili će predviđena sredstva preusmjeriti drugim zemljama.
Kako je juče saopšteno iz Evropske komisije, nakon usvajanja reformskih agenda, EK će sada pristupiti potpisivanju ugovora o zajmu i olakšicama sa Srbijom, Crnom Gorom, Albanijom, Kosovom i Sjevernom Makedonijom.
Isplate će se vršiti dva puta godišnje do 2027. godine, na osnovu zahtjeva koje su podnijeli partneri sa Zapadnog Balkana i provjere od strane Komisije.
Ovi uslovi se odnose na održavanje demokratskih mehanizama, vladavinu prava i poštovanje ljudskih prava.
I dok zemlje Zapadnog Balkana zadovoljno trljaju ruke zbog novca koji će se sliti u njihove kase, vlasti u BiH na svim nivoima čini se uopšte ne brine to što su im milioni evra izmakli iz ruku.
Na vijest da je Evropska komisija usvojila reformske agende i da je BiH izuzeta iz paketa reakcije predstavnika vlasti su izostale, ali su političari zato našli da se svađaju oko drugih manje bitnih tema.
Iako je aktuelna vladajuća koalicija na nivou BiH, koju čine SNSD, HDZ i “Trojka”, kada je preuzimala vlast i formirala Savjet ministara poslije opštih izbora 2022. godine, kao jedan od prioriteta navela i ubrzani put BiH ka EU, od tog puta ostao je samo plan.
Građani taoci političara
Politički analitičar Adnan Huskić ističe da je potpuno jasno da su vlasti u BiH propustile značajnu šansu koja bi bila korisna ne samo za ovu zemlju već i njene građane.
– Potpuno je jasno da je ovdje riječ o neodgovornosti vlasti za vlastite građane. Ako već postoji jedna ovakva vrsta programa i ako su sve ostale zemlje učinile sve što je nužno da bi dobile navedeni novac, ne znam šta zašto mi to nismo. Ponovo su građani postali žrtve domaće politike – ističe Huskić za Srpskainfo.
On dodaje da je možda najtužnije u svemu ovome to što još uvijek nemamo na nivou BiH jasno definisan stav spram EU i svega što se tiče Evrope, iako imamo neku vrstu nominalnog dogovora i tu se, ako pitate političke aktere, na neki način poklapaju stavovi po pitanju EU ili evropske budućnosti BiH.
– Međutim, kada to treba pokazati u praksi pokaže se da to nije tako. Onima koji su blokirali i ovaj proces i koji uporno blokiraju BiH kako bi ispunila uslove da dobije novac koji joj se nudi, treba postaviti pitanje zbog čega u ovakvoj lošoj socio-ekonomskoj situaciji, kada nam je svaka marka bitna, tako lako odbacuju milione. Ovo jer jedna ogromna neozbiljnost – kategoričan je Huskić.
On dodaje kako je očekivao da će Evropska komisija imati popustljiviji stav prema BiH ako se uzme u obzir njeno uređenje i način na koji se donose odluke.
Vještački se prave problemi
Huskić kaže da je ovo jedna čudna igra čiju suštinu mnogi u BiH ne shvataju. Pojašnjava da EU insistira na određenim reformama koje s druge strane ne odgovaraju dijelu političkih elita u BiH.
– Ne žele da se bave tim pitanjima jer bi to politički moglo biti problematično za njih kada se vrate kući jer će im opozicija “skočiti za vratove” i pitati zašto ste pristali na to. Mogu razumjeti logiku kojom se rukovode političke elite u BiH, međutim, ovdje se radi o jednoj iznimno štetnoj politici za sve građane – zaključuje Huskić.
Bivši ambasador BiH u Briselu Draško Aćimović smatra da je ovdje riječ o organizovanom dogovoru političkih aktera unutar BiH koji žele da predstave Bosnu i Hercegovinu kao nefunkcionalnu državu.
– Napravljen je vještački problem. Vidjeli smo u Federaciji da su tri kantona dala uslovnu saglasnost na reformsku agendu, pa se onda danima vodila prepirka između stranaka u FBiH, koja u suštini nije imala nikakve logike. Naime, mehanizam koordinacije uopšte nije prisutan i vezan za Plan rasta što je pokazalo naknadno slanje tog dokumenta bez bilo kakve koordinacije – kaže Aćimović za Srpskainfo.
On ističe da se vještački stvara kriza i otpor za sve što je vezano za EU, ali i prema regionalnim inicijativama.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu