Ako posmatramo brojke, u najvećem gradu Srpske ima oko 6.000 više birača nego stanovnika, što je za većinu građana potpuno nelogično. Otvara se pitanje kako to da birački spisak pokazuje jedno, a popis stanovništva nešto sasvim drugo.
I dok je za mnoge birače prva asocijacija prevara i ono čuveno pravo glasa mrtvih, stručnjaci kažu da ipak nije sve tako crno-bijelo.
Iako ne isključuje mogućnost malipulacije, demograf Aleksandar Čavić kaže da za nepodudaranje brojki postoje i logična demografska objašnjenja mnogi nisu popisani jer ne žive u Banjaluci.
– S obzirom na to da je dijaspora Banjaluke ogromna i da se mnogo ljudi odselilo, ovakav rezultat je bio za očekivati. Ima ih koji prijavljuju prebivalište ovdje i vade lične dokumente, zbog čega su na biračkom spisku, ali žive u dijaspori i nisu na popisu stanovništa – objašnjava Čavić.
Sumnja
Dodaje da na ove brojke utiče i to što Banjaluka posljednjih godina bilježi negativan prirodni priraštaj, što znači da je mladih, bez prava glasa, sve manje.
– Naravno da mnogo utiče i to što imamo jako nizak prirodni priraštaj, pa samim tim i nizak udio mladih – kaže on, te dodaje da i pored logičnih objašnjenja postoji mogućnost izbornog inžinjeringa i manipulacije.
Mnogi na manipulaciju sumnjaju zbog toga što cijela Bosna i Hercegovina birača ima iznad prosjeka.
Stručnjaci tvrde da kada se birački spisak uporedi sa rezultatima popisa, dolazimo do toga da su skoro 95 posto populacije BiH birači, dok je svjetski prosjek oko 78 odsto.
Kako je došlo do ovolike razlike i da li ima prostora za manipulacije ili slučajne greške pitali smo i predsjednicu Gradske izborne komisije Nadu Batinar.
Saglasna sa demografom, kaže da postoje logična objašnjenja, te dodaje da Banjaluka svakako nije jedina lokalna zajednica sa ovom razlikom. Ona naglašava da je birački spisak rezultat dokumenata koji su izdali nadležni organi, a to su lične karte, pasoši i vozačke dozvole.
– Birački spisak je, dakle, razultat posjedovanja jednog od ta tri dokumenta i to je prosto tako. Procedure su jasne i definisane – rekla je Batinar, dodavši da nema kompetenciju da komentariše detalje.
Glasanje na 270 biračkih mjesta
Bilo manipulacija ili ne, 191.175 Banjalučana ima pravo da 7. oktobra glasa, i to na 270 biračkih mjesta.
Od toga je 267 lokacija za glasanje redovnih birača, jedno biračko mjesto za glasanje nepotvrđenim glasačkim listićem, jedno mjesto za glasanje u odsustvu za opštinu prebivališta iz 1991. godine i jedno za opciju glasanja “lično”.
Iz GIK-a navode da je u odnosu na lokalne izbore 2016. godine promijenjeno 12 lokacija biračkih mjesta.
Podsjećamo da je 2. oktobra 2016. godine, kada su Banjalučani posljednji put glasali, pravo da izađe na izbore imalo 189.473, a iskoristilo 105.336 glasača.
Manje opštine izuzetak
Iako je Banjaluka jedna od lokalnih zajednica sa najvećom razlikom, svakako nije izuzetak, jer cijela Republika Srpska, odnosno BiH, ima isti rezultat.
– Čitava Republika Srpska je emigraciono područje, tako da je ta razlika u brojkama bila i za očekivati. Pretpostavljam da više stanovnika od birača ima samo u nekim patuljastim opštinama, dok je sve veća gradove i opštine zadesila ista sudbina – dodaje Čavić.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu