Ta odluka koštala je života 158 ljudi. Pilot ovog aviona bio je Srbin Zlatko Glušica, kojeg su optužili da je kobnog momenta spavao. Njegov sin je kasnije tražio pokretanje nove istrage o nesreći..
Ljudski faktori su glavni u mnogim avionskim nesrećama. Takav je bio slučaj sa letom 812 koji se srušio prilikom sletanja 22. maja 2010. Istraga nesreće je otkrila lošu komunikaciju posade, dok je nezgodan pristup završio kobno. Kao rezultat toga, 158 putnika je poginulo kada je Boing 737-800 preletio pistu u Mangaloru u Indiji. Ovaj događaj je klasifikovan kao treća najsmrtonosnija vazdušna katastrofa u zemlji.
Iskusni piloti i opasna pista
“Er Indija Ekspres” je upravljao specijalnom varijantom Boinga 737-800 na ruti koja povezuje Dubai i Mangalore. Mlaznjak je bio star nešto manje od tri godine i bio je savršeno prikladan za slijetanje na aerodrome sa kratkim pistama.
Letačku posadu činili su piloti sa iskusni u letenju Boingom 737. Zlatko Glušica (55), kapetan porijeklom iz Srbije i bivši pilot JAT, sakupio je više od 10.000 sati leta uključujući 2.440 sati na Boingu 737. Harbinder Sing Ahluvalija (40), prvi oficir, sakupio je 3.620 sati leta, od čega 3.319 na Boingu 737. Oba pilota su imala prethodno iskustvo sa ovim aerodromom – kapetan je sletio na Mangalore 16 puta, dok je prvi oficir sletio na aerodrom 66 puta.
Plan leta uključivao je odlazak sa međunarodnog aerodroma Dubai i slijetanje na međunarodni aerodrom Mangalore, koji se nalazi na brdu. Samo dva druga aerodroma u Indiji imaju stolne piste (pista koja se nalazi na vrhu visoravni ili brda sa jednim ili oba kraja pored strme provalije koja se spušta u duboku klisuru) – Kožikode i Lengpui. Ovi aerodromi zahtijevaju povećanu svijest i veoma precizan pristup slijetanju.
U vrijeme nesreće, zahtijevi za operativnu obuku u Mangaloru i van njega nisu bili tako strogi kao danas. To će se kasnije promijeniti zbog nesreće.
Terrible images coming of Air India Express aircraft overshooting at Kozhikode where its raining heavily.
Again like the 2010 crash of Air India Express IX-812 a Dubai flight. This time evening then it was early morning. pic.twitter.com/zeNYjHoMwM
— Tarun Shukla (@shukla_tarun) August 7, 2020
Lanac događaja
“Er Indija Ekpres 812” je bez problema poletio iz Dubaija i let je protekao bez problema prije nego što je počelo spuštanje. Zapravo, kapetan je spavao jedan sat i 40 minuta ostavljajući prvog oficira da nadgleda sisteme aviona, navigaciju i komunikaciju sa kontrolom vazdušnog saobraćaja tokom krstarenja. Avionu je odobren prilaz ILS DME na aerodromu u Mangaloru.
Kopilot je nastavio da leti uprkos činjenici da je “Er Indija Ekspres” zahtijevao da kapetan lično spusti avion zbog komplikovane piste na vrhu brda. Shvativši da su previsoko na 2.600 metara, kapetan je spustio stajni trap uz još aktivirane brzinske kočnice da bi dodatno povećao brzinu spuštanja. Ovo nije bilo dovoljno, a avion je bio na skoro duplo većoj visini od predviđene za bezbjedno sletanje.
Terrible images coming of Air India Express aircraft overshooting at Kozhikode where its raining heavily.
Again like the 2010 crash of Air India Express IX-812 a Dubai flight. This time evening then it was early morning. pic.twitter.com/zeNYjHoMwM
— Tarun Shukla (@shukla_tarun) August 7, 2020
Kada se avion približio DME tački na četiri kilometara, prvi oficir je povikao: “Previsoko smo” i “Pista je pravo dole”. Kapetan je uzviknuo nakon čega je uslijedilo ručno povećanje brzine spuštanja.
Izvještaj o nesreći tvrdi da se u ovom trenutku avion spuštao brzinom od skoro 1.200 metara u minuti. Avion je prešao prag piste na oko 60 metara visine sa naznačenom brzinom većom od 296 km/h, znatno iznad Standardne operativne procedure (SOP) od 15 metara sa ciljnom brzinom od 266 km/h. Avion je produžio u bezbjednosnu zonu na kraju piste, udarivši desnim krilom u strukturu lokalizatorske antene prije nego što je udario u graničnu ogradu i pao u klisuru.
Ovo je bila prva nesreća sa smrtnim ishodom za Er Indija Ekspres, ali ne i prvi incident sa prekoračenjem piste u Mangaloru.
“Avion se razbio na dva dijela”
Televizijski snimci ubrzo nakon pada pokazali su ostatke letjelice u plamenu sa dimom koji se diže iz olupine. Ministar saobraćaja je tada naveo da su vremenski uslovi bili normalni sa vidljivošću od šest kilometara, bez vjetra i kiše. Tek nakon nesreće počela je kiša.
Sa 158 mrtvih, nesreća je u to vrijeme imala najveći broj žrtava u kojima je učestvovala porodica 737.
Pored šest članova posade, u trenutku nesreće u avionu je bilo 160 putnika. Iako je 169 imena bilo na originalnoj listi putnika, devet se nije ukrcalo na let. Sva tijela su izvučena iz olupine. Osam putnika je preživjelo.
Terrible images coming of Air India Express aircraft overshooting at Kozhikode where its raining heavily.
Again like the 2010 crash of Air India Express IX-812 a Dubai flight. This time evening then it was early morning. pic.twitter.com/zeNYjHoMwM
— Tarun Shukla (@shukla_tarun) August 7, 2020
– Avion se razbio na dvija dijela i gust crni dim je ušao u kabinu. Iskočio sam kroz otvor na prozoru. Za mnom je krenulo još šest putnika. Pobjegli smo, uz pomoć stanovnika obližnjeg sela – rekao je jedan preživjeli.
Mještani su bili među prvima na licu mjesta koji su pomogli, dok je otprilike 15 vatrogasnih vozila, 20 kola hitne pomoći i 100 spasilačkih radnika odmah raspoređeno u akcije spasavanja.
Zlatkov sin tražio novu istragu
Aleksandar Glušica, sin pilota Zlatka Glušice koji je proglašen krivim za udes aviona “Er Indija ekspresa”, tražio je ponovno pokretanje istrage kako bi dokazao da njegov otac nije kriv za pogibiju 158 putnika.
Glušica je tvrdio da istražni organi, koji su sastavili izvještaj u kojem se njegov otac okrivljuje za nemar, nisu uzeli u obzir neadekvatne mjere bezbednosti na aerodromu u Mangaloreu. On je tražio od “Er Indije“ da preispita bezbjednost ovog aerodroma i druge moguće uzroke udesa.
Sudska istraga koju je indijska vlada pokrenula konstatovala je da je pilot Zlatko Glušica tokom najvećeg dijela leta spavao, te da se pred samo sletanje probudio, navodno dezorijentisan, zbog čega po svoj prilici nije imao jasnu procjenu situacije.
Njegov sin, međutim, ističe da se avion zapalio nakon što je udario u sistem instrumenata za slijetanje na kraju sletne piste. On vjeruje da je za katastrofu djelimično bila kriva i činjenica da je ovaj sistem bio smješten upravo na tom mjestu, “što nije u skladu sa propisima”.
Porodice poginulih branile pilota
Rodbina poginulih u avionskoj nesreći reagovala je vrlo burno kada je procurila informacija po kojoj je za nesreću kriv pospani i dezorijentisani pilot Zlatko Glušica.
– “Er Indija” je moralno odgovorna za nesreću. Piloti u “Er Indiji” rade prekovremeno. To je nešto o čemu bi trebalo da se povede računa – izjavio je dr Jaisima Šeti, sekretar Udruženja porodica žrtava avionske nesreće, koji je u nesreći izgubio sestru i zeta.
On je, takođe, kritikovao visinu odštete koju je “Er Indija” odredio porodicama poginulih, rekavši da je to “premalo.”
Ko je bio Zlatko Glušica?
Zlatko Glušica je bio veliki patriota, pričali su rođaci o poginulom pilotu nakon stravične nesreće u Indiji. Bio je iskusan pilot, u indijskoj kompaniji radio je 13 mjeseci i ugovor sa njima trebalo je da mu istekne za dvije nedjelje. Već je imao uslov za penziju, ali je i dalje letio da bi školovao svog sina Aleksandra, koji se takođe školovao za pilota.
– Šta ti je život. Tog dana nije trebao da radi, pozvali su ga da mijenja kolegu. Da nije poletio, bio bi među nama – ispričale su Zlatkove kolege na njegovoj sahrani.
Glušica je na vječni počinak ispraćen na rođendan svog unuka Petra. Sahranjen je na groblju u beogradskom naselju Jakovo u opštini Surčin, prenosi Blic.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu