Svijet

(VIDEO) 13. jul kroz istoriju: Završen Berlinski kongres

Berlinski kongres je bio mirovni kongres predstavnika tadašnjih velikih sila Njemačke, Austro-Ugarske, Francuske, Velike Britanije, Italije, Rusije i Turske.

Vernerova slika Berlinski kongres
FOTO: ANTON FON VERNER/WIKIPEDIA

Pod predsjedavanjem Ota fon Bizmarka počeo je 13. juna i završio na današnji dan, 13. jula 1878. godine u Berlinu.

Berlinski mirovni kongres je održan nakon Rusko-turskog rata (1877-1878) i Velike istočne krize, koja je otpočela hercegovačkim ustankom protiv otomanske vlasti 1875. godine, podržanim od Crne Gore i Srbije, a ubrzo potom i od Rusije.

Velike evropske sile su Berlinskim kongresom nastojale izbjeći novi rat izazvan nezadovoljstvom Velike Britanije činjenicom da je Rusija Sanstefanskim mirovnim ugovorom stekla ogroman uticaj na Balkanu.

Na kongresu je odlučeno da se Sanstefanski ugovor stavi van snage, a jedna od odluka se ticala i Bosne i Hercegovine, koja je po Sanstefanskom ugovoru trebala dobiti široku autonomiju u okviru Otomanske imperije. Berlinski kongres je ostavio BiH formalno u sastavu Otomanske imperije, ali je zato odlučeno da na teritoriju BiH i Sandžaka uđu austro-ugarske trupe kako bi zavele red i mir.

Karta jugoistočne Evrope nakon Berlinskog kongresa
FOTO: WIKIPEDIA

Berlinskim kongresom su Crna Gora i Srbija dobile nezavisnost i teritorijalna proširenja (Srbiji su priključeni niški, pirotski, toplički i vranjanski okrug, a Crnoj Gori gradovi Nikšić, Podgorica, Kolašin, Bar i Ulcinj), ali ne i glavninu Bosne i Hercegovine, koju su velike sile dodijelile na upravu Austrougarskoj. Dio Hercegovine (Nikšićko područje) dobila je Crna Gora, a dio Bosne (Novopazarski sandžak) ostao je pod turskom upravom.

Velikoj Britaniji je dozvoljeno da okupira Kipar. Kavkaz je pripao Rusiji, a Rumunija je postala nezavisna.

Pročitajte još

Ostali događaji na današnji dan

1793. – Francuskog ljekara i novinara Žan-Pola Mara, jednog od vođa francuske revolucije i lidera monatanjara, u Parizu ubila Šarlota Korde;

1837. – Kraljica Viktorija Prva Aleksandrina, kao prvi britanski monarh, preselila se u Bakingemsku palatu u Londonu;

1930. – U glavnom gradu Urugvaja Montevideu počelo Prvo svjetsko fudbalsko prvenstvo, na kojem je u konkurenciji 13 ekipa pobijedila reprezentacija zemlje domaćina. Jugoslavija, sastavljena samo od beogradskih igrača, jer su klubovi iz Zagreba, Sarajeva i Subotice bojkotovali nacionalni tim, kao najbolje plasirana reprenzentacija izvan Južne Amerike podijelila je treće mjesto;

1941. – U Crnoj Gori je u Drugom svjetskom ratu izbio opšti narodni ustanak protiv italijanskih okupatora. Poslije rata 13. jul je proglašen Danom ustanka naroda Crne Gore protiv okupatora;

1951. – Umro austrijski kompozitor Arnold Šenberg, osnivač i teoretičar modernog muzičkog ekspresionizma, profesor muzičkih akademija u Beču, Berlinu, Bostonu i Los Anđelesu;

1985. – Na londonskom stadionu “Vembli” i na stadionu “Džon Kenedi” u Filadelfiji istovremeno održani veliki humanitarni koncerti pod nazivom “Lajv ejd”. U akciji pomoći gladnima u Africi, koju je organizovao Bob Geldof, najpoznatiji rok i pop-muzičar svijeta, prikupljeno je 60 miliona dolara, a TV prenos koncerta pratilo je oko milijardu i po gledalaca širom svijeta;

1985. – Sovjetski atletičar Sergej Bubka je u Parizu, prvi u istoriji atletike, motkom preskočio “magičnu granicu” od šest metara;

2016. – Umro Bernardo Provencano, šef italijanske mafije. Bio je član mafije i prvi čovjek Koza nostre do 2006. kada je uhapšen poslije 43 godine skrivanja.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu