Ljekari smatraju da bi to bilo vrlo korisno, posebno za djecu uzrasta do pet godina, koja su i najosjetljivija, ali nadležni ističu da kod nas još nisu ispunjeni uslovi da se u program obavezne imunizacije uvede i ova vakcina.
To nikako ne znači da neće biti uvedena u neko dogledno vrijeme – kaže epidemiolog Instituta za javno zdravstvo RS Radovan Bratić.
Za sada se, kaže, vakcina protiv pneumokoka daje samo djeci u najvećem riziku, koja imaju kliničke i epidemiološke indikacije kao što su splenoktomija, srpasta anemija, transplantacija organa ili tkiva.
U Hrvatskoj se, po programu vakcinisanja osoba pod povećanim rizikom, godišnje primijeni oko pet hiljada doza te vakcine, ali od sljedeće godine ona bi i kod njih trebalo da bude obavezna za svu djecu. Tamošnji stručnjaci procijenjuju da bi se time moglo spriječiti bar nekoliko hiljada upala uha i nekoliko stotina upala pluća, ali i desetak slučajeva sepse i meningitisa kod djece mlađe od pet godina.
U Srbiji je vakcina protiv pneumokoka već obavezna, od marta ove godine, a dobijaju je bebe sa navršena dva mjeseca života, u tri doze, dok je revakcinacija planirana u drugoj godini života. U mnogim evropskim zemljama ona je obavezna još od ranije.
Mada za to nema zvanične potvrde, upućeni kažu da je osnovna prepreka za uvođenje ove vakcine i kod nas, finansijska. U FBiH su izračunali da bi im za to godišnje trebalo dodatnih oko milion evra.
– U evropskim zemljama se koriste dvije vrste te vakcine, desetovalentna i 13-valentna, a ova druga obuhvata najveći spektar pneumokoka i baš ove uzročnike koji najčešće cirkulišu u našem regionu. Ta vakcina je potrebna i vrlo korisna, ali bojim se da su sredstva problem za nabavku i uvođenje u redovan program imunizacije – ističe epidemiolog u penziji Željko Ler.
Stručnjaci objašnjavaju da je pneumokok bakterija koja nastanjuje sluzokožu gornjih disajnih puteva, gdje pripada normalnoj bakterijskoj flori. Međutim, zbog drugih infekcija kao što je grip ili pada imuniteta, često se pretjerano razmnoži i širi, te dovodi do infekcija koje su posebno teške kod beba i starijih ljudi.
– Liječi se antibioticima, a obično je to desetodnevna terapija, pa često čak i bolnička. Djeca u kolektivima sklona su tim infekcijama i često se dugo muče sa njima. Apsolutno podržavam uvođenje te vakcine, jer mislim da itekako ima svoje mjesto u zaštiti, ako ništa, bar za određene rizične grupe djece sa nekim hroničnim bolestima, jer je to i prilično veliki trošak – kaže banjalučki pedijatar Branislav Lolić.
Ljekari kažu da je ova vakcinacija važna i da se smanji rizik od najtežih oblika pneumokoknih bolesti, kao što su sepsa i meningitis, te da se time smanjuje i rizik od obolijevanja kod starijih osoba. U RS je lane prijavljeno oko 600 slučajeva bakterijske pneumonije, te registrovano deset smrtnih slučajeva od ove bolesti upravo kod starijih.
Vakcinaciju preporučila SZO
Po procjenama Svjetske zdravstvene organizacije, u svijetu više od 1,6 miliona osoba umre godišnje od oboljenja izazvanih bakterijom pneumokok, a gotovo polovina su djeca ispod pet godina života. Ova organizacije je 2012. godine preporučila uvođenje vakcine protiv ovih oboljenja u nacionalne programe imunizacije, bilo za grupe u riziku, bilo kao dio obavezne imunizacije za određene uzraste.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu