I dok se grad priprema za svečanu proslavu, pravo je vrijeme da se prisjetimo poznatih Banjalučana koji su rođeni u istom mjesecu.
Tekst smo pripremili uz pomoć mladog pisca Miloša Štrkića, autora knjige “Velikani grada na Vrbasu”, u kojoj su predstavljene biografije znamenitih Banjalučana.
April. Mjesec koji u sebi nosi toliko simbolike. Od davnina, april je oblačio Banjaluku u bijelu haljinu od behara, kose kitio žutim maslačkom, a noge obuvao u mladu zelenu travu. Usnula dvorišta, rasuta duž predgrađa, postajala bi vesela, probuđena od žagora djece i cvrkutanja ptica. Upravo u tim malim dvorištima svoje prve korake u životu napravili su mnogobrojni Banjalučani koji su svojim zanimljivim životima, bogatom karijerom i ljudskom dobrotom obilježili istoriju grada na Vrbasu. Igrom sudbine, iako su svojim profesijama bili vezani za neka druga mjesta, svoji rodni grad nisu zaboravljali, nosili su ga u srcu i uvijek mu se rado vraćali.
Vlado Milošević
Prvi na našem spisku jeste Vlado Milošević, jedan od doajena muzičke umjetnosti dvadesetog vijeka, koji je rođen 10. aprila 1901. godine.
Izdanak ugledne banjalučke porodice, čiji su se preci doselili iz kršne Hercegovine, svojim kompozitorskim i etnomuzikološkim radom sačuvao je od zaborava izvornu pjesmu i melos Zmijanja i čitave Bosanske Krajine. U sjećanju Banjalučana ostaće upamćen kao jedan od osnivača Muzičke škole, ali i kao dugogodišnji dirigent Srpskog pjevačkog društva „Jedinstvo“.
Rukoveti „Pjesme sa Zmijanja“ i opera „Jazavac pred sudom“ predstavljaju vrhunac umjetničkog rada Vlade Miloševića, koji je za cjelokupni rad i zasluge u oblasti muzike primljen za redovnog člana Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. Posljednje godine života Milošević provodi u jednoj vili na Carskom drumu, u kojoj umire 6. februara 1990. godine.
Muzička škola u Banjaluci nosi naziv po ovom kompozitoru, a u aprilu se u gradu tradicionalno održavaju i “Dani Vlade S. Miloševića”.
Veselin Masleša
Narodni heroj Veselin Masleša rođen je 20. aprila 1906. godine u Banjaluci.
Starinom iz Hercegovine, Masleše su u Banjaluku došle polovinom 19. vijeka. Bili su aktivni učesnici u razvoju društvenog života Banjaluke. Sredinom dvadesetih godina Masleša postaje član Komunističke partije Jugoslavije. Česta hapšenja i promjena boravišta bila su sastavni dio njegovog života. Svoje članke objavljuje u mnogobrojnim listovima, a raspravom pod nazivom „Mlada Bosna“ skreće na sebe pažnju mnogobrojnih čitalaca i kritičara. Poginuo je na Sutjesci 14. juna 1943. godine. Za narodnog heroja Jugoslavije proglašen je 20. decembra 1951. godine.
Čuvena Gospodska ulica u Banjaluci, od kraja Drugog svjetskog rata, zvanično nosi naziv po njemu.
Vahida Maglajlić
Još jedan narodni heroj, Banjalučanka Vahida Maglajlić, rođena je 14. aprila 1907. godine.
Svoj revolucionarni put započinje kao aktivistkinja, a kasnije i predsjednica Ženskog pokreta u Banjaluci. Uz pomoć braće postaje članica Komunističke partije Jugoslavije. Jedna je od prvih muslimanki koja je skinula zar i ošišala kosu na kratko, ukazujući na ravnopravnost žena u budućem socijalističkom društvu.
Po okupaciji Banjaluke, Vahida u porodičnoj kući organizuje bazu za skupljanje pomoći ustanicima. Pripadnici Ustaške nadzorne službe hapse je krajem oktobra 1941. godine i odvode u Crnu kuću. Koristeći priliku, bježi iz zatvora i odlazi na oslobođenu teritoriju. Poginula je 11. aprila 1943. godine u Velikoj Ruiškoj.
Odlukom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije od 20. decembra 1951. godine proglašena je narodnim herojem Jugoslavije.
Branislav Surutka
Branislav Surutka, neslužbeno zapostavljeni radio spiker i voditelj, rođen je 4. aprila 1925. godine.
Čovjek uz čije ime je stajao epitet „prvi glas Jugoslavije“ svoje prve korake napravio je na banjalučkoj kaldrmi (porodična kuća Surutke bila je smještena na mjestu gdje je danas apoteka Prvi maj), gdje je uz svoje drugare maštao o želji da postane glumac. Ali gospodin „slučaj“, koji je umiješao prste u život ovog mladog Banjalučanina, zaslužan je što Surutka odlazi pod krov Radio Beograda, gdje počinje da radi kao spiker. Miran i tih, a prije sveg kulturan i odmjeren, posvećen poslu, Surutka stiče naklonost kolega, ali i slušalaca, koji su bili oduševljeni njegovim harmoničnim i čistim glasom. Uzima učešće u emitovanju prvog Dnevnika na Radio televiziji Beograd 1958. godine učestvujući rame uz rame s Mićom Orlovićem, Dušankom Kalanj i Ljiljanom Marković.
Umire 1979. godine u 54. godini života. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.
Branko Milanović
Branko Milanović, akademik, uverzitetski profesor, književnik, rođen je 25. aprila 1930. u Banjaluci.
Djetinjstvo je proveo pod krovom kuće koju je izgradio njegov djed Savo, Banjalučanima poznatije kao kuće Milanovića, izgrađene 1893. godine. Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Zagrebu 1956. godine – smjer istorija jugoslovenske književnosti i srpskohrvatskog jezika, a doktorirao 1962. godine. Predaje u Novom Sadu, Istočnom Sarajevu i Banjaluci. Predavanja profesora Milanovića su, po svjedočenju njegovih studenata, bila svojevrsna putovanja kroz život i nauku. Za dugogodišnji književni rad dodijeljena su mu Kočićeva i Šantićeva nagrada.
Branko Milanović je preminuo u rodnom gradu 16. januara 2011. godine.
Nebojša Zurović
Ovo malo podsjećanje završićemo imenom Nebojše Zubovića, glumcem Narodnog pozorišta Republike Srpske, koji je rođen je 12. aprila 1959. godine u Banjaluci.
Glumački zanat počinje u Dječijem pozorištu Bosanske Krajine, da bi nakon angažmana u Tuzli, od 1988. godine postao član Narodnog pozorišta Bosanske Krajine. Banjalučkoj publici svoj talenat pokazao je tumačeći mnogobrojne pozorišne uloge, a mnogima je posebno ostao u sjećanju po ulozi Dimitrija u „Divljem mesu“. Kuća Zubovića, u podnožju Starčevice, bila je mjesto okupljanja glumaca, boema i ljubitelja umjetnosti.
Nebojša Zubović je preminuo 30. jula 2010. godine.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu