Kultura

TV klasici (5): Džems Bond (VIDEO)

Džems Bond ili tajni agent 007 britanskog Intelidžens servisa je lik koji se rodio u glavi engleskog pisca Jana Fleminga.

FOTO: NEIL HALL/EPA

Čim je Fleming objavio prvi iz serije romana o Džems Bondu, “Kazino Rojal”, postalo je svima jasno da je 20. vijek dobio svog velikog heroja. “Kazino Rojal” izašao je 1950, kada je Fleming imao 48 godina.

Fleming se školovao u Itonu u Engleskoj. Potom je pohađao kurseve jezika u Ženevi i Minhenu. Godine 1931. počeo je da radi u novinskoj agenciji Rojter, pošto nije primljen u službu Ministarstva unutrašnjih poslova. Za vrijeme Drugog svjetskog rata bio je asistent upravnika mornaričke obavještajne službe u admiralitetu, uzdižući se od čina poručnika do komandanta bojnog broda. Ta iskustva bila su mu dragocjena za stvaranje lika Džemsa Bonda.

Džems Bond je svoju pravu slavu doživio tek kada je iz literature prešao u svijet filma. Pradoksalno je da je prvi ekranizovani Džems Bond bio zapravo parodija na detektivske priče. “Kazino Rojal” je bio film koji je proslavio Dejvida Nivena i Pitera Selersa, iako nije bio tipičan za budući serijal Džems Bondova. Zbog toga je u stvari prvi pravi Džems Bond bio film “Dr. No”, sa Šonom Konerijem u glavnoj ulozi.

Šon Koneri je bio taj koji je možda najviše uticao da lik tajnog agenta 007 postane popularan širom svijeta. Redali su se filmovi “Tanderbolt” ili “Operacija Grom”, “Samo dvaput se živi”, “Iz Rusije s ljubavlju”, “Goldfinger”, “Dijamanti su vječni”.

Glumac koji je prvi zamijenio Šona Konerija u ulozi Bonda bio je Džordž Lezenbi u filmu “U službi njenog veličanstva”. Lezenbija je potom zamijenio Rodžer Mur, koji je glumio Bonda u filmovima “Živi i pusti druge da umru”, “Čovjek sa zlatnim pištoljem”, “Munrejker”, “Oktopusi”, “Špijun koji me je volio”, a Mura Timoti Dalton u filmu “Pogled na ubistvo”. Zatim slijedi Pirs Brosnan, koji glumi u filmovima “Zlatnooki”, “Sutra nikad ne umire” i “Svijet nije dovoljan”. Posljednji Bond je Danijel Krejg.

Šta je u stvari to što Džemsa Bonda čini tako neodoljivim da ga milioni širom svijeta obožavaju? Bond je spoj urbanog ratnika, koji vješto barata oružjem, poznaje istočnjačke borilačke vještine i sve tehnike samoodbrane, zatim modernog romantika čije avanture zahtijevaju romanse s najljepšim ženama svijeta i inteligentnog, pronicljivog detektiva koji uvijek zna da se nađe na pravom mjestu. Pri svemu tome Bond je prefinjena aristokratska figura, uvijek besprijekorno odjeven u najfinija odijela, s kravatom preko svježe ispeglane bijele košulje. Bond ne osvaja ljepotice, niti slama njihova srca samo svojom muškom ljepotom, već prirodnim šarmom, koji uključuje u sebe dovoljnu dozu duhovitosti i bezobrazluka. On je poznavalac mnogih stvari sa istančanim ukusom, tako da zna da odabere najbolja vina uz najbolja jela, zna koji parfemi najbolje stoje pojedinim ženama, odsjeda u najluksuznijim hotelima. Na žalost, rijetko ima vremena da se bavi romantikom i često se zaljubljuje u žene koje su, kako to kaže Korto Malteze, obavezno na protivničkoj strani.

Postoje neke obavezne scene koje su sastavni dio svake Bondove akcije. Na početku romana, ili filma, pojavljuje se Bondov protivnik u datoj epizodi, koji je najčešće neki uvrnuti naučnik ili, jednostavno, bogataš koji je riješio da osvoji ili uništi svijet. U filmu “Dr No” to je istoimeni junak koji rukovodi tajnom organizacijom Spektar, čiji je jedini cilj osvajanje svijeta putem nekog novog čudovišnog tehnološkog oružja. Dr No je sagradio sebi futuristički grad u kome rukovodi armijom negativaca. Ako se neko od njegovih podanika pobuni slijedi surova kazna, podanika ubija sam zlikovac pomoću svojih dugmića, ili ga sprži na fotelji putem struje, ili ga baca u svoj akvarijum u kom plivaju ajkule ili pirane.

Zlikovac ima svoje odane pomagače, među kojima je obavezno i neka nadrealna surova ličnost, kao Kinez u “Goldfingeru” ili Čeljust u “Munrejkeru”. Bondov zadatak je da na osnovu podataka Intelidžens servisa pronađe zlikovca i da ga onesposobi. U njegovoj akciji pomažu mu simpatična sekretarica Mis Manipeni i drugi agenti njegove firme. Stručnjaci za tehnologiju uvijek obraduju Bonda nekim novim izumom, koji mu daju na provjeru i upotrebu, recimo digitalni sat koji je ujedno i radar ili magnet, kutija sa cigaretama koje kad se zapale funkcionišu kao pištolji, automobil sa specijalnim dodacima, mitraljezima, dimnom zavjesom, katapult sjedištem za suvozača.

Da bi došao do svog protivnika Bond koristi raznorazna saobraćajna sredstva – od automobola, preko aviona, voza, broda, do hoverkrafta, specijalnih letjelica, mini helikoptera… kojima upravlja bez problema. U tim saobraćajnim sredstvima dešava se najveći broj tuča između Bonda i njegovih protivnika. Bitno je da Bond uvijek u posljednjem trenutku uspijeva da sačuva našu planetu od katastrofe i da na taj način konačno pobijedi svog protivnika.

Najčešće Bond sve učini potpuno sam, jer je u jezgra konspirativnih organizacija nemoguće ući i to polazi za rukom samo ovom vrhunskom agentu. Dešava se da Bonda zlikovci uhvate, ali čak i kada ga zarobe ili ga ostave u bezizlaznim situacijama, on pronalazi rješenje i uspješno se vraća na svoj osnovni zadatak, a to je onesposobiti zlikovca.

Kada se radnja smiri, za sam kraj, Bond ostavlja sebi najljepši zadatak, a to je utjeha u naručju neke ljepotice sa protivničke strane, oko koje se tokom filma mnogo mučio. Bond je agent koji svoje zadatke obavlja širom svijeta, a ponekad čak i u svemiru. Srce avanturiste vodi ga u egzotične krajeve svijeta – od Kariba do Japana, od Londona do Sahare…

U epizodi “Iz Rusije s ljubavlju” Bond vozom prolazi kroz Beograd i Zagreb i ima velike muke da se dokopa Trsta. Naravno, uspijeva da sredi svoje neprijatelje i spase svijet iz šaka suludog zlikovca.

Još jednom treba pomenuti da je Bond jedan od najpoznatijih i najboljih detektiva koje je svijet ikada imao, jer bez tajnog agenta 007 naša planeta bi možda već odavno bila uništena. Iako je bilo pokušaja da se smisli lik koji bi bio sličan Bondu, Flemingov junak je do naših dana u svom žanru ostao neprevaziđen.

(Nastaviće se)