Iz ove Koalicije pojašnjavaju da su u period od 7. septembra do 16. oktobra prijavljena ukupno 242 takva slučaja u 65 opština i gradova u BiH.
– Slijedi rad državnih službenika u izbornoj kampanji sa 117 slučajeva u 41 opštine ili grada, te 101 slučaj zloupotrebe javnih resursa u 45 opština. Zabilježena su i 59 slučaja zloupotrebe ličnih podataka, 50 slučajeva trgovine mjestima u biračkim odborima, 50 slučajeva pristrasnog izvještavanja medija, te 43 slučaja pristisaka na birače u 29 opštine/grada – navode u ovoj Koaliciji.
Dodaju da su posmatrači Koalicije zabilježili 32 slučaja izazivanja etničke, vjerske ili druge netrpeljivosti, izloženost medija ili NVO pritiscima u 25 opština.
U sedam opština su zabilježene veće prijave ili odjave birača što može upućivati na izborni inžinjering – Srebrenica, Nevesinje, Trnovo (FBiH), Bratunac, Istočni Drvar, Višegrad i Žepče.
– Pod većim prijavama ili odjavama birača podrazumijevamo promjene u biračkom tijelu od +/-5 odsto u broju birača. Od preostalih nepravilnosti, 88 se odnosi na propuste u radu lokalnih izbornih komisija i 66 na druge vrste nepravilnosti- navode u Kaoliciji.
“Fantomske” stranke i trgovina mjestima
Ističu da je trgovina mjestima u biračkim odborima ključna izborna nepravilnost koja se dešava u ovom periodu.
Navode da postoje sumnje da postoji više fantomskih političkih subjekata nego autentičnih političkih subjekata koji se nadmeću na izborima. Tako u Doboju, gradu od oko 63.000 registrovanih birača, ima 87 političkih subjekata ovjerenih za izbore – na svakih 730 birača ima jedan politički subjekt.
– Istraživanja govore da čak 70 odsto ovih političkih subjekata su fantomski politički subjekti kojima nije cilj da dobiju glasove na izborima. Izborni zakon BiH jasno propisuje da politički subjekti ovjereni za učešće na izborima mogu imati samo po jednog predstavnika u sastavu jednog biračkog odbora. I pored ove jasne odredbe, politički subjekti nerijetko potežu za raznim sredstvima kako bi se domogli većeg broja mjesta u biračkim odborima. Primarno to rade na dva načina. Tako što registruju fantomske političke subjekta ili nezavisne kandidate kojima nije cilj osvojiti glasove na izborima već domoći se mjesta u biračkim odborima za političke subjekte koji su ih registrovali, ili direktno trguju mjestima između sebe ili kupuju mjesta u biračkim odborima od onih političkih subjekata koji nemaju interes u određenoj osnovnoj izbornoj jedinici – kaže projekt menadžer Koalicije “Pod lupom“Dario Jovanović.
On ističe da, takođe, postoji veliki broj nezavisnih kandidata u pojedinim lokalnim zajednicama ili izrazito lokalne političke stranke koje imaju samo po jednog kandidata na izborima.
Jovanović ističe da najdrastičniji primjer trgovine mjestima u biračkim odborima dolazi iz Zvornika, grada koji je već tradicionalno sredina sa najvećim brojem izbornih prevara i nepravilnosti.
– Tako postoje dokazi da SNSD u 15 biračkih odbora u gradu Zvorniku ima sve ili većinu članova biračkih odbora. U Lukavcu i Konjicu je zabilježeno da su aktivisti SDA imenovani u biračke odbore ispred političkog subjekta SNSD. U Konjicu je zabilježeno da su članovi istih porodica imenovani kao članovi i zamjenski članovi biračkih odbora – navodi Jovanović.
On kaže da je Koaliciji prijavljen slučaj trgovine mjestima u mobilnom timu u Čajniču, te slučaj trgovine mjestima u biračkim oborima u Novom Gradu koji je rezultirao revoltom stanovnika tog grada koji su pokrenuli kampanju za glasanje za kandidate koji su se našli na listama bez svog znanja, a radi trgovine mjestima u biračkim oborima.
– Koalicija “Pod lupom“ će sve prijavljene izborne nepravilnosti proslijediti na daljnje postupanje Centralnoj izbornoj komisiji BiH, te nadležnim tužilaštvima u slučaju sumnji na počinjenje krivičnih djela – dodao je Jovanović.
Nepoštivanje zakona
Posmatrači Koalicije prate rad i sjednice lokalnih izbornih komisija i prate aktivnosti predviđene izbornim kalendarom i poštivanje rokova.
Iz ove Koalicije upozoravaju da dvije lokalne izborne komisije rade u nepotpunom sastavu, odnosno nemaju sve članove, iako je do izbornog dana ostalo 15-ak dana, a to su Pelagićevo i Vukosavlje.
U šest lokalnih izbornih komisija navode da nemaju adekvatne uslove za rad, a to su Bihać, Istočno Novo Sarajevo, Ribnik, Sanski Most, Višegrad i Vukosavlje.
Trinaest lokalnih izbornih komisija ne poštuje odredbe zakona koji se odnose na ravnopravnost polova, i to šest na štetu žena i sedam na štetu muškaraca.
– Zabrinjava da se rokovi predviđeni izbornim kalendarom CIK sve više krše od strane lokalnih izbornih komisija kako se približavamo izbornom danu iako su u početku bili poštovani u najvećoj mjeri. Centar za birački spisak nije dostupan građanima u Ključu, a lokalne izborne komisije u Bosanskom Grahovu, Laktašima i Stocu nisu donijele odluku o imenovanju članova biračkih odbora do 16.10.2020, a što je bio rok. Iako su to obavezne učiniti, u najmanje 18 opština i gradova u BiH lokalne izborne komisije nisu objavile imena i prezimena imenovanih članova biračkih odbora sa pripadnošću političkom subjektu, a što su obavezne učiniti. Javna objava imena i prezimena članova biračkih odbora sa pripadnošću političkom subjektu je preporuka Koalicije “Pod lupom“ koja je implementirana i na snazi je od Opštih izbora 2018. godine, te predstavlja preduslov za dokazivanje trgovine mjestima u biračkim odborima kojom se direktno krši Izborni zakon BiH – ističe koordinator za odnose s javnošću i medijima Koalicije “Pod lupom” Hasan Kamenjaković.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu