"OTVORENA PANDORINA KUTIJA" Da li je kineski doktor stvorio prve GENETSKI DIZAJNIRANE BEBE i još tvrdi da su OTPORNE NA HIV

Priznati naučnici širom svijeta osudili su njegov eksperiment “dizajniranja beba” navodeći da se radi o otvaranju Pandorine kutije, prenosi Blic.rs.

He je inače radio kao zamjenik profesora na Južnom univerzitetu za nauku i tehnologiju Kine u Šenženu i tvrdi da je upotrebio tehnologiju izmjene gena CRISPR na embrionima sedam različitih parova tokom procesa vještačke oplodnje, što je rezultiralo rođenjem bliznakinja ovog mjeseca.

Bliznakinje su rođene zdrave, pre nekoliko nedjelja, a poznate su kao Lulu i Nana. Ako je He u pravu, ovo su prve bebe u svijetu rođene sa izmenjenim genima. He kaže da je izmijenio gene embriona bliznakinja u nadi da će bebe postati otporne na virus HIV.

Heove tvrdnje nisu potvrđene iz nezavisnih izvora, a on čuva detalje oko identiteta bliznakinja u tajnosti. On je ipak te informacije otkrio novinskoj agenciji AP uoči konferencije u Hong Kongu, na kojoj je objavio rezultate svog rada, a na “Jutjub” je okačio video sa svojom pričom.

Osjećam snažnu odgovornost da ovo nije samo da budemo prvi, već da budemo i primjer. Društvo će odlučiti šta će biti slijedeće – rekao je He.

“Njuzer” prenosi da su kineski naučnici ovog mjeseca objavili na internetu medicinska dokumenta koja otkrivaju detalje ovog istraživanja, uključujući regrutovanje parova na dobrovoljnoj osnovi. Rezultat svih tih napora, kako tvrdi He, je rođenje bliznakinja imunih na HIV, zahvaljujući tehnologiji CRISPR. He kaže da je otac imao virus HIV, a majka nije.

– Cilj je bio da se izmjene geni beba tako da ih zaštite od budućih HIV infekcija – rekao je He za AP.

Iako je potencijalno u pitanju nevjerovatno medicinsko postignuće, postoji velika zabrinutost naučne zajednice oko etičnosti procesa. Čim je He predočio svoj rad javnosti, on je odmah postao meta velikih kontroverzi i ponovljene debate oko “dizajniranih beba”. Univerzitet se distancirao od Hea, navodeći da je on suspendovan i da nije primio platu od februara, kao i da je u toku istraga. Ne očekuje se da će se He vratiti na posao do januara 2021, naveo je Univerzitet u saopštenju, dodajući da će odmah unajmiti stručnjake da istraže slučaj.

U međuvremenu, još jedan naučnik je pod istragom zbog sumnje da je umiješan u izmjenu gena kineskih bliznakinja, navodi “ABC njuz”. Univerzitet Rajs pokrenuo je istragu nad profesorom biohemijskog i genetskog inženjeringa, dr Majklom Dimom.

Iz Univerziteta su naveli da nisu znali za njegov rad i da taj proces po njihovom znanju nije obavljen u Americi, gde su genetske izmjene ljudskih embriona ilegalne. Dim je rekao da je bio u Kini kad su se učesnici složili da urade genetsku izmjenu. On je istakao da su svi oni razumjeli rizike.

– Upoređivanje izmjene gena sa vakcinom možda je način zakonodavaca da to opišu – rekao je on.

Detalji istraživanja još nisu ni potvrđeni ni objavljeni u nekom naučnom žurnalu, što je standardni protokol, a već je više od 100 naučnika, većinom iz Kine, osudilo Heovu objavu kao “ludost” i neetičko ponašanje.

Naučnici u otvorenom pismu navode da je upotreba tehnologije CRISPR-Cas9 za izmjenu gena ljudskih embriona veoma rizična, neopravdana i da nanosi štetu ugledu i razvoju biomedicinske zajednice u Kini.

– Obavljanje direktnih eksperimenata na ljudima može se opisati samo kao ludost. Pandorina kutija je otvorena. Još imamo tračak nade da je zatvorimo prije nego što bude kasno – navodi oko 120 naučnika u pismu objavljenom na kineskim sajtovima.

Jang Žengang, profesor Univerziteta Fudan, rekao je Rojtersu da je potpisao pismo jer je mijenjanje gena “veoma opasno”.

Kineska nacionalna komisija za zdravlje saopštila je ranije da je “veoma zabrinuta” i naredila je regionalnim zvaničnicima da odmah obave provjere i razjasne ovu situaciju.

CRISPR je molekularna alatka koja omogućava naučnicima da izmjene dijelove DNK. Mnogi naučnici su zainteresovani da njome eliminišu ili liječe genetska oboljenja. Dok je CRISPR-cas9 tehnologija korišćena na odraslim osobama, genetske izmjene embriona su druga stvar, jer se sve promjene mogu prenijeti na njihove potomke.