Podaci Fonda penziono-invalidskog osiguranja (PIO) pokazuju da je lane obavljeno ukupno 4.791 vještačenje, te da je gubitak radne sposobnosti utvrđen kod 1.205 osiguranika.
U ovom fondu naglašavaju da su najzastupljeniji uzročnik invalidnosti u smislu gubitka radne sposobnosti u 2018. bile maligne bolesti, sa skoro 29,3 odsto.
Slijede kardiovaskularne bolesti sa učešćem od 22,27 odsto, duševne bolesti sa 20,65, bolesti nervnog sistema 7,69, bolesti mišićno-koštanog sistema i vezivnog tkiva 5,45, bolesti žlijezda sa unutrašnjim lučenjem 4,9 odsto. U posljednje vrijeme, maligne bolesti su drastično izbile na prvo mjesto kao uzrok gubitka radne sposobnosti – naglašava portparol Fonda PIO Tihomir Joksimović.
Način života
Prema njegovim riječima, u prethodnom periodu, odsnosno do 2014. godine, vodeći uzročnik gubitka radne sposobnosti bile su kardiovaskularne bolesti.
– Karcinomi su u periodu od 2015. do 2017. godine postepeno zauzimali sve veću zastupljenost i danas su, potpuno jasno, najzastupljeniji uzročnik invalidnosti ili gubitka radne sposobnosti kod osiguranika Fonda PIO. Kardiovaskularne bolesti, koje su donedavno bile vodeći uzročnik gubitka radne sposobnosti, sada u procentima znatno zaostaju za malignim bolestima – objašnjava Joksimović.
Kada je riječ o razlozima promjene vodećih uzročnika gubitka radne sposobnosti, Joksimović kaže da definitivnih i nepobitnih ocjena o tome nema. Naglašava, međutim, da su stručna mišljenja da se način života u savremenom dobu – stres, ubrzani ritam života, hrana ili način ishrane, voda, vazduh, a posebno ratna zbivanja i bombardovanja na prostoru RS i BiH, od 1992-1995. godine, dovode u direktnu vezu sa dominacijom karcinoma koji se, nažalost, teško liječe.
Stručnjaci objašnjavaju da 20-ak godina nakon ozračivanja nastupa period kada dolazi do eskalacije ove opake bolesti. Zato ne čudi što je u Srbiji i Srpskoj, koje su devedesetih godina bile meta NATO bombi sa osiromašenim uranijumom, došlo do značajnog porasta broja oboljelih i umrlih od karcinoma.
Prepune bolnice
Analiza Instituta za javno zdravstvo RS pokazuje da je za samo šest godina broj preminulih od raka povećan za 11 odsto, a broj novooboljelih za skoro 33,5 odsto.
S druge strane, broj onih koji su u RS izgubili bitku sa zloćudnom bolešću za dvije decenije je skočio za čak 85 odsto. Prema podacima Zavod za statistiku RS, 1997. je od raka preminulo 1.636, a tokom pretprošle godine čak 3.027 ljudi.
– U proteklom periodu primjetan je značajan porast malignih oboljenja. To vidimo i po popunjenosti kapaciteta u bolnicama, a u određenom momentu praktično nemamo prostora da smjestimo sve koji boluju od malignoma – kaže načelnica Klinike za onkologiju u Univerzitetskom kliničkomj centru RS i nacionalni koordinator za maligne bolesti u Srpskoj dr Zdenka Gojković.
U Srpskoj su maligni tumori jedan od vodećih javnozdravstvenih problema i nalaze se iza bolesti srca i krvnih sudova, kao drugi uzrok smrtnosti. Prema zvaničnim podacima, svaki deseti pacijent liječen u bolnicama hospitalizovan je od malignih bolesti.
Sve češće obolijevaju djeca
Ljekari sa ovih prostora upozoravaju da karcinomi postaju sve agresivniji i da ih je teže liječiti, što dovode u vezu sa osiromašenim uranijumom iz NATO bombi.
– Osiromašeni uranijum sigurno je faktor rizika jer oštećuje ćeliju, koja kasnije može da pređe u malignu, što je prvi korak u stvaranju karcinoma. Takođe, karcinomi, od kojih su ranije obolijevali samo stariji od 50 godina, odjednom su počeli da se javljaju i kod djece, a otkriveni su i novi oblici ćelijske mutacije – zabrinuti su ljekari.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu