Magazin

Srpski vizionari tehnosvijeta (15): Mihajlo Pupin, zidar novog doba

Naučnik Mihajlo Pupin je zaista zadužio čovječanstvo i bio jedan od onih koji su stvorili tehnosvijet onakav kakav danas vidimo.

Portret Mihajla Pupina, rad Majkla Idvorskog
FOTO: SMITHSONIAN INSTITUTION/WIKIPEDIA/SCREENSHOT

Pupinovi radovi iz oblasti radio-telekomunikacija, X-zračenja i telefonije danas su nezamjenjive primjene.

U autobiografiji “Od pašnjaka do naučnika”, jednoj od najljepše napisanih knjiga takve vrste, za koju je dobio prestižnu Pulicerovu nagradu, Pupin je opisao svoj uzbudljiv životni put. Radoznalošću naučnika, strašću pripovjedača i jasnoćom vizionara opisao je svoj zaista vrhunski zanimljiv život u kojem je od siromašnog pastira iz Idvora postao jedan od najprestižnijih naučnika u svijetu.

Rođen je 9. oktobra 1854. u močvarnom vojvođanskom kraju, nedaleko od Pančeva, u mjestu Idvor, kao jedno od desetoro djece uglednog domaćina Kostantina i majke Olimpijade, u uglednoj seljačkoj porodici koja je živjela od zemljoradnje i uzgoja stoke. Rijetko ko je u to vrijeme u Idvoru imao želju da se školuje, međutim mladi Pupin je krenuo upravo takvim putem.

Krenuo je u osnovnu školu u Idvoru, gdje je stekao osnovna znanja iz maternjeg jezika, pismenosti i računanja. Potom je njegova majka nagovorila oca da sina pošalje na dalje školovanje u Pančevo 1869. godine.

Pupinovo školovanje u Pančevu je naglo zapalo u krizu prije nego što je završio nižu gimnaziju. Povod je bila bakljada koja je bila priređena u čast Svetozara Miletića, a tom prilikom Pupin je s grupom đaka uhvaćen da gazi austrijsku zastavu. Zalaganjem njegovog profesora nije odmah isključen iz škole, ali ga sljedeće godine roditelji šalju u Prag. Na putu do Praga doživio je niz neprijatnih iznenađenja, ali je uz materijalnu i moralnu pomoć američkih prijatelja na kraju srećno stigao u Prag 1872. godine.

U autobiografiji Pupin piše kako je, poslije jedne godine provedene u Pragu, želio da se vrati u Idvor i da bude pastir. Međutim, majka i sestra nisu htjele ni da čuju za to. Mislile su da bi njegovo vraćanje kući bilo ravno porazu, plaćenom odvajanjem od usta cijele porodice.

I tako Pupin donosi odluku da ode u Ameriku. To je bilo 12. marta 1874. godine, kada je imao 20 godina.

(Nastaviće se)

Raniji tekstovi:

Srpski vizionari tehnosvijeta (1): Spiritisti i vidovnjaci

Srpski vizionari tehnosvijeta (2): Masonska tvorevina kralja Aleksandra

Srpski vizionari tehnosvijeta (3): Dragutin J. Ilić, distopijski vizionar

Srpski vizionari tehnosvijeta (4): Poslije milion godina

Srpski vizionari tehnosvijeta (5): Ilićev modernizam

Srpski vizionari tehnosvijeta (6): Sukob ljudi i duholjudi

Srpski vizionari tehnosvijeta (7): Sibe Miličić, kosmista

Srpski vizionari tehnosvijeta (8): Sibe Miličić, avanturista

Srpski vizionari tehnosvijeta (9): Sibe Miličić, neshvaćeni pjesnik i slikar

Srpski vizionari tehnosvijeta (10): Miloš Crnjanski, literarni džin

Srpski vizionari tehnosvijeta (11): Rastko Petrović, nedorečeni genije

Srpski vizionari tehnosvijeta (12): Ljubomir Micić, zenitista

Srpski vizionari tehnosvijeta (13): Drama avangarde barbarogenije

Srpski vizionari tehnosvijeta (14): Drama “Istočni greh”

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu