Kultura

Rok Partenon (46): Moj život u šumi duhova (VIDEO)

Album "Moj život u šumi duhova" Dejvida Birna i Brajana Enoa jedan je od najznačajnijih produkata Novog talasa.

FOTO: MUSTAFA MUJO BEHMEN/YOUTUBE/SCREENSHOT

Ime albuma je omaž velikom afričkom piscu Amosu Tutuoli, koji ima istoimenu zbirku priča.

Birn i Eno su ukomponovali u moderne tehno elektronske aranžmane, afro ritmove i artificijelne semplove. Usemplovani, dakle prethodno snimljeni materijali, utkani su kao muzički kolaž u zarazne plesne ritmove.

U jednoj od pjesama može se čuti autentično pojanje derviških monaha, u drugoj glas istjerivača duhova s ceremonije na Haitiju…

Ovo je bio plod razmišljanja velikog eksperimentatora i umjetnika Brajana Enoa o postupcima kreiranja nove elektronske muzike. Eno je napisao knjigu “Zaobilazne strategije”, koju je tih godina kod nas objavio beogradski SIC. Ona je pokušaj objašnjenja Enoovog umjetničkog djelovanja, koje je on predstavio svijetu u obliku svojih čuvenih “karata za razmišljanje”. Mnogi beogradski mladi umjetnici početkom osamdesetih imali su taj famozni špil karata Brajana Enoa i s uživanjem čitali njegovu knjigu.

Sasvim je bilo prirodno da pomenuta ploča, koju je uradio u kolaboraciji s Dejvidom Birnom, frontmenom “Talking Headsa”, postane kultna ploča na svim bitnijim beogradskim žurkama. Metod cut up tehnike, preuzet od pominjanog Vilijama Berouza i pisca Brajana Gusina, bio je više nego inspirativan za novotalasne umjetnike.

Istovremeno s uticajima svjetske muzičke tradicije, s poplavom afro ritmova, latino muzike i azijsko orijentalne melodike, u Njemačkoj je bio veoma jak pokret elektroničara predvođenih bendovima kao što su Ken, Holgar Cukaj, D.A.F, Tendžerin Drim, Kraftverk… Na njih su presudno uticale ideje kompozitora Karlhajnca Štokhauzena, Džona Kejdža i Brajana Enoa.

Muzičke ideje genijalnog Enoa najviše su se mogle prepoznati kao uticaj na ploču “Odbrana i poslednji dani” Idola.

Slobodan Cicmil i Srđan Vejvoda, koji je i učestvovao na snimanju tog albuma kao gitarista, bili su veliki fanovi Enoovih “zaobilaznih strategija”. Oni su tu ljubav prosto prenijeli na kreativce Srđana Šapera, Vladu Divljana i Nebojšu Krstića.

“Idoli” su svakako najznačajniji predstavnik pravog Nju vejva u srpskoj muzici osamdesetih, jer je njihov uticaj, kao nosilaca pozitivnih ezoteričnih ideja kreatora tehnosvjetskog hrama, dotakao mnoge mlade kreativne ljude. Stoga su “Odbrana i poslednji dani”, “Idola”, za domaću scenu jednako vrijedni kao “Moj život u šumi duhova” Birna i Enoa za svjetsku.

Poslije nju vejva pojavio se pokret zvani novi romantizam, s bendovima kao što su bili Spandau ballet, Duran Duran, ABC, Adam Ant ili Kaja Go Go.

(Nastaviće se)