Sudbine

RODNO SELO PAMTI HEROINU Ne blijede uspomene na Lepu, životnu saputnicu Koče Popovića

Stanovnici lijevčanskog sela Mašići i okoline s ponosom čuvaju uspomenu na Lepu Perović, istaknutu članicu pokreta otpora protiv okupatora u Drugom svjetskom ratu.

RODNO SELO PAMTI HEROINU Ne blijede uspomene na Lepu, životnu saputnicu Koče Popovića
FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

Odlikovana je Partizanskom spomenicom 1941. godine i s nekoliko ordena, među kojima Ordenom Dobročinstva grčke kraljice Frederike.

Obavljala je mnoge dužnosti u društvenom i političkom životu SFRJ, bila poslanica u prvom sazivu Narodne skupštine BiH, funkcioner u najvišim saveznim organima, veoma aktivna i uticajna u školstvu, kulturi i umjetnosti. Bila je direktor Galerije fresaka u Beogradu.

FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA
FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

Zajedno sa suprugom Kočom Popovićem, narodnim herojem, diplomatom i političarem, sakupljala je umetnička djela, stvarajući bogatu kolekciju, koju je darovala Opštini Lazarevac. Takođe, u Istorijskom arhivu Beograda je „Legat Konstantina Koče Popovića i Lepe Perović“.

Rođena je 29. avgusta 1911. godine u višečlanoj porodici Zorke i Đorđa Perovića, hercegovačke i crnogorske loze. Imala je pet sestara – Ljubicu, Danicu, Dušanku, Jelu i Branislavu, te tri brata – Stevu, Veljka i Dušana. Osnovnu školu završila je u Mašićima, a Učiteljsku u Banjaluci 1931. godine.

Hapšenje

Prvo radno mjesto dobila je u Međuvođu kod Kozarske Dubice, ali su je životni putevi i njena neupitna želja za promjenama odveli u Beograd, gdje se pridružila revolucionarnom pokretu. U maju 1933. godine uhapšena je i izvedena pred Sud za zaštitu države, ali je usljed nedostatka dokaza oslobođena.

Kako se bližio početak Drugog svjetskog rata Lepa se sve snažnije angažovala i imala ključnu ulogu na podizanju ustanka u mnogim mjestima – Sarajevu, Tuzli, Mostaru, Banjaluci, potom Zagrebu, na Baniji…

FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA
FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

Duško Perišić iz Romanovaca, potomak loze Perovića po liniji majke Milice, podsjeća da su oni u ovaj kraj došli početkom prošlog vijeka. Tu su ostavili snažan društveni, politički i istorijski pečat.

– Četiri sestre Lepe Perović odlikovane su Partizanskom spomenicom 1941. godine, a osim učešća u revolucionarnom pokretu, školovanje je za njih bilo na prvom mjestu. Danica – Dana Perović je bila ljekar, hirurg. Studij medicine završila je u Beogradu 1939. godine i rukovodila partizanskom bolnicom u Jošavki kod Čelinca. Lično je vodila brigu o narodnom heroju Mladenu Stojanoviću, koji tu dospio nakon ranjavanja. Nakon rata radila je na VMA u Beogradu kao specijalista za plastičnu hirurgiju – ispričao je Perišić za Srpskainfo.

Brakovi

Kaže da je Branislava – Brana Perović bila poznata fizičarka, direktor Instituta za nuklearne nauke „Vinča“.

– Brana, takođe sestra Lepe Perović, bila je angažovana na projektima u oblasti jonizovanih gasova i atomskih sudara. Bila je i profesorka na Elektrotehničkom fakultetu u Beogradu, a rukovodila je i postdiplomskim studijima. Zanimljiv je istorijski podatak da je Brana Perović govorila na komemoraciji povodom smrti Ive Lole Ribara 27. novembra 1944. godine – kaže Perišić, iznoseći i brojne druge podatke koji Lepu, njene sestre i ostale Peroviće svrstavaju među najuticajnije porodice u lijevčanskom i potkozarskom kraju.

FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RAS SRBIJA
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RAS SRBIJA

Sestre Perović bile su u braku s poznatim ličnostima. Osim Lepe, koja je životni vijek provela s Kočom Popovićem, Brana je bila u braku s doktorom i španskim borcem Blagojom Neškovićem. Jela, urednica u jednoj izdavačkoj kući u Beogradu, bila je u braku s književnikom Brankom Ćopićem.

Kod crkve u Maglajanima pored Laktaša, zadužbine crnogorskog vojvode Maše Vrbice, porodična je grobnica Perovića, a u obližnjem Aleksandrovcu kuće Mitra, Andrije i Jove Perovića.

Lepina prabaka, Njegoševa sestra

Djed Lepe Perović, Andrija, bio je član Senata Njegoševe vlade i oženjen njegovom sestrom Marijom. Poslije Njegoševe smrti, a dolaskom kneza Danila na vlast, Andrija se sukobio s tadašnjim vladarem, napustio Crnu Goru i preselio u okolinu Banjaluke.

Njegov najstariji sin, a Lepin otac Đorđe, dobio je posao šumara u državnoj administraciji Austrije. Oženio se Zorkom Spremo iz Hercegovine, a zajednički život započeli su u Međuvođu kod Kozarske Dubice. Poslije nekoliko godina premješten je u Mašiće kod Gradiške, gdje je rođena Lepa, objašnjava naš sagovornik.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu