Kultura

Rječnik balkanske mitologije (43): German

U Srbiji su postojale dvije vrste vjerovanja u Germana. Jedan German ili Đerman je bio demon atmosferskih pojava, koji donosi vremenske nepogode, oluje, kiše, grad.

nevrijeme u banjaluci
FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RINGIER

Drugo vjerovanje je bilo hrišćansko, u svetog Germana, međutim i on je primio neke osobine vladaoca atmosferskim pojavama, tako da se dolazi do zanimljive simbioze hrišćanskih vjerovanja i paganizma.

German je bio carigradski patrijarh od 715. do 727. godine i kasnije proglašen svetim. Od običaja poznate su razne varijante sahranjivanja lutke Germana. Lutka je često bila pravljena od gline sa istaknutim genitalijama. Božanstva čije su predstave pravljene sa istaknutim reproduktivnim organima su zapravo predstavljale njihovu ulogu u plodnosti. Lutka je mogla biti pravljena i od slame.

Sahranjivanje Germana se obično radilo kada bi nastupila velika suša. Ove običaje su najčešće izvodile djevojke, a čest je bio slučaj da se zahtijevalo da one budu djevice. U obredu su učestvovale i dodole, a jedan muškarac bi smio u svemu tome da učestvuje praveći sanduk. Ovaj običaj se izvodio da bi se prizvala kiša.

Kada bi dolazila oluja, u mnogim krajevima su žene raznim stihovima prizivale Germana da odvuče nevrijeme na drugo mjesto, gdje nevrijeme neće ništa uništiti.

Pravljene su lutke i za Kupala, Marenu i Jarila. Jarilo je najsličniji po osobinama Germanu, tako da se može smatrati i da je German preuzeo osobine Jarila, koji je dolaskom hrišćanstva postao demon.

(Nastaviće se)

Raniji tekstovi:

Rječnik balkanske mitologije (31): Morana

Rječnik balkanske mitologije (32): Sveti Đorđe

Rječnik balkanske mitologije (33): Sveti Jovan

Rječnik balkanske mitologije (34): Sveti Nikola

Rječnik balkanske mitologije (35): Vila

Rječnik balkanske mitologije (36): Drekavac

Rječnik balkanske mitologije (37): Zmija

Rječnik balkanske mitologije (38): Zmijska košuljica

Rječnik balkanske mitologije (39): Ljekovita svojstva zmije

Rječnik balkanske mitologije (40): Kult zmije

Rječnik balkanske mitologije (41): Zmaj

Rječnik balkanske mitologije (42): Talason

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu