A, kolike su plate direktora?
Zaključkom Vlade Republike Srpske (od 03.03.2011. godine i 11.01.2013. godine) propisano je da plata (zajedno sa regresom, toplim obrokm, zimnicom i ostalim primanjima po osnovu radnog odnosa) ne može biti veća od 3.000 KM, odnosno od 2.700 KM za direktore u javim preduzećima, a plata izvršnih direktora ne mogu biti veće od 2.500 KM odnosno od 2.250 KM, uvećana za minuli rad i pripadajuće poreze i doprinose.
Ipak, Nadzorni odbor (koga pritom imuje Vlada) je donio pomenutu odluku u prošloj godini, ignorišući stav Vlade, čime su plate čelnih ljudi firme prevazišle ograničenja Vlade, za navedene iznose – utvrdila je Glavna služba za reviziju javnog sektora RS.
Direktor „Kosmosa“ je Dušan Vještica. Firma je dobila negativno mišljenje o finansijskim izvještajima i mišljenje s rezervom o usklađenosti poslovanja.
Navedena zamjerka revizora samo jedna u dugom nizu.
–Prilikom obračuna uvećanja plate radnika po osnovu ostvarenih rezultata u radu, umjesto osnovne plate, kao osnovica za obračun korištena je osnovna plata uvećana za minuli rad, što nije u skladu sa članom 64. Pravilnika o radu… U okviru pomoći zaposlenima iskazani su plaćeni troškovi liječenja radnika Društva (bolničko liječenje, operativni zahvat, dijagnostičke usluge, terapije i dr.) koji zbog neizmirenih doprinosa nisu zdravstveno osigurani. Prilikom isplate pomoći zaposlenom za troškove operativnog zahvata dodijeljena pomoć je viša nego što je predviđeno članom 80. Pravilnika o radu, kojim je definisano da radniku pripada pomoć u slučaju teške bolesti i dugotrajne bolesti radnika (koja je kategorisana od strane nadležnog organa) u visini prosječne plate nakon oporezivanja u RS – navode revizori.
Zapošljavanje i javne nabavke
Kako je utvrđeno, ugovori o djelu sa 13 radnika su zaključeni za poslove koji predstavljaju redovnu, osnovnu djelatnost Akcionarskog društva za proizvodnju, remont i trgovinu „Kosmos” Banjaluka i koji su sistematizovani Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, što nije u skladu sa Zakonom o radu.
–Putem blagajne isplaćivana je akontacija putnih troškova i dnevnica za službeno putovanje, a polog gotovine na poslovne račune nije vršen u propisanim rokovima, što nije u skladu sa Uredbom o uslovima i načinu plaćanja gotovim novcem – upozorili su revizori.
Dalje, ova firma nije provodila definisane procedure i postupke javnih nabavki kod nabavke računara i računarske infrastrukture, IT licenci i usluga iznajmljivanja informacionog sistema u ukupnom iznosu od 98.588 KM, što nije u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama.
Nisu izbrisali prodato zemljište
Revizija je utvrdila da je precijenjeno zemljište u vlasništu „Kosmosa“ za 505.800 KM, jer prilikom prodaje u 2019. godini iz poslovnih knjiga nije isknjižena cjelokupna vrijednost prodatog zemljišta.
S druge strane, potcijenjena je vrijednost investicionih nekretnina za iznos od 1.345.693 KM, a precijenjeni su zemljište (577.200 KM) i građevinski objekti u iznosu od 768.493 KM, jer poslovni prostori izdati u zakup i zemljište dato na korišćenje nisu klasifikovani kao investiciona imovina.
Vlasništvo Srpske
Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjaluci od 24.04.2023. godine u sudski registar upisan je osnovni kapital Društva u iznosu od 39.216.352 KM u 100 odstotnom vlasništvu Republike Srpske. Osnovna djelatnost „Kosmosa“ je remont i održavanje opreme za vazdušno posmatranje i navigaciju u vazdušnom, drumskom i pomorskom saobraćaju i protivgradnu zaštitu, sistema automatizacije, elektroenergetskih uređaja i sistema i drugih uređaja i opreme, kao i drugi poslovi navedeni u članu 8. Statuta Društva.
„Kosmos“ je osnivač i 100 odstotni vlasnik Privrednog društva „BLKOSMOSRS” d.o.o. Beograd.
Privatizacija
Inače „Kosmos“ je u žižu intersovanja javnosti dospio prije nekoliko godina kada su njegovi radnici štrajkovali tražeći neisplaćene plate.
Prema informaciji dostavljenoj za potrebe revizije, prodajom neperspektivne imovine Društva izmirene su obaveze prema Poreskoj upravi Republike Srpske u iznosu od 2.498.190 KM i prema Investiciono-razvojnoj banci RS po osnovu kreditnih zaduženja iz 2013. i 2015. godine u iznosu od 2.776.936 KM. Preostali iznos od 1.302.255 KM Društvo je iskoristilo za izmirenje duga prema Fondu PIO i radnicima iz prethodnog perioda.
Zaključkom Vlade RS iz 2021. IRB i Ministarstvo energetike i rudarstva RS zaduženi su da se uključe u proces privatizacije državnog kapitala u „Kosmosu“.
Novim zaključkom iz januara 2023. Vlada je zadužila Ministarstvo energetike i rudarstva i Ministarstvo finansija da pribave mišljenje Pravobranilaštva RS i koordinišu ostale aktivnosti u cilju pokretanja postupka kod Poreske uprave Republike Srpske radi otpisa poreskog duga Društva, što nije učinjeno.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu