Srbi izbjegli iz FBiH su ljudi koji su ostali ni na čemu ne mogu da vrate zemlju, kuće su im srušene i popaljene, na groblja ne mogu da odu jer ih napadaju lokalni muslimani, rekao je Radanović povodom Svjetskog dana izbjeglica.
On je podsjetio da Aneks sedam Dejtonskog mirovnog sporazuma predviđa da svakom licu koje je imalo imovinu u BiH ona mora biti obnovljena ili da mu bude nadoknađena šteta, te istakao da je Bošnjacima u Srpskoj to uspjelo, ali da Srbi teško ostvaruju svoja prava u FBiH.
Radanović je istakao da su Srbi izbjegli sa područja FBiH, pored krajiških, prognanih iz Hrvatske, najveći stradalnici ratova na teritoriji bivše Jugoslavije.
On je ukazao da su Srbi u FBiH suočeni sa otimanjem zemlje putem takozvane harmonizacije zemljišnih knjiga koja se u FBiH vrši tako da samo objavljuju poziv u Službenom glasniku, bez da lično pozovu lice ili pošalju poziv poštom.
– U FBiH je opšti narativ da su Srbi agresori, pa tako i one koji su odatle izbjegli i dođu da ostvare neko svoje pravo pred organom vlasti, službenici gledaju kao agresore – rekao je Radanović.
On je naveo da u FBiH postoje 163 naselja koja su 1991. godine bila čisto srpska, a koja su potpuno srušena do te mjere da kamen na kamenu nije ostao.
– Imamo crkve koje ni dan-danas nisu obnovljene, poput one u selu Vrelo, pored Cazina. Imamo sječu šume koja je u vlasništvu Srba, a da policija ne reaguje. Tu su i ubistva – prije nekoliko dana je kod Visokog ubijena Srpkinja, očigledno iz vjerskih i nacionalnih motiva – rekao je Radanović.
On je napomenuo da su tu i stalna zastrašivanja Srba, kao i situacije da bivaju napadnuti ili istučeni na putu, paljenje kuća, kao što je bio slučaj lani u Busovači.
– Suočeni smo sa rušenjem groblja, spomenika. Evidentirani su i napadi na objekte SPC, naročito na području Sarajevskog kantona. Imali smo i napade na Srbe tokom obilježavanja pravoslavnih praznika, od kojih i onaj tokom proslave Ilindana u Požarnici kod Tuzle, kada je lokalni musliman pucao u vazduh i pobjegao – naveo je Radanović.
Radanović je napomenuo da srpska djeca u FBiH ne mogu da uče ćirilicu.
– U njihovim kantonima moraju da uče po knjigama u kojima je navedeno da je (samoproglašeno) Kosovo nezavisna država. Vjeronauka za pravoslavce u FBiH gotovo da ne postoji, iako u razredima bude i po dvoje srpske djece.
U FBiH je opšti narativ da su Srbi agresori, pa tako i oni koji su odatle izbjegli i dođu da ostvare neko svoje pravo pred organom vlasti u FBiH službenici gledaju kao agresore – naveo je Radanović.
Radanović je podsjetio da su na teritoriji FBiH živjele 542.000 Srba prije rata, po popisu iz 2013. godine 56.550, a u ovoj godini ih, kaže, nema više od 40.000.
– To je ogledalo njihove multietničke BiH, u kojoj su Bošnjaci u kantonima u kojima su većina zaposleni u javnim preduzećima i ustanovama, a Hrvati u onima gdje njih ima najviše. Nađe se po neki Srbin, slučajno, da radi u policiji ili, eventualno, ako je neka Srpkinja udata za muslimana pa radi u opštini – naveo je Radanović.
S tim u vezi, kaže Radanović, prava Srba u FBiH nisu ni prava trećeg naroda, nego, mogu slobodno reći čak i petog.
– Prvi su Bošnjaci i Islamska zajednica, drugi su Hrvati i rimokatolička zajednica, treći doseljenici iz Pakistana, Avganistana, koji su devedesetih godina dolazili u BiH u svojstvu mudžahedina, pa po pravima slijede oni koji dolaze pod parolom turizma kao investitori iz Saudijske Arabije, a tek onda Srbi – naveo je Radanović.
Radanović je naveo da Odbor za zaštitu prava Srba pruža pravnu pomoć Srbima da podnesu zahtjev za obnovu kuće, za nadoknadu štete za objekte i imovinu stradalu u ratu devedesetih, za zahtjev za izdavanje dokumenata iz matične knjige rođenih ili umrlih.
– Tu smo da pomognemo da podnesu zahtjeve federalnim organima za svoja statusna prava – pojasnio je Radanović.
On je rekao da Odbor, najviše, pruža podršku Srbima u postupku uspostave i zamjene zemljišnih knjiga.
_ To je sada najopasnije – jer pokušavaju da nam sada uzmu zemlju koju su naši djedovi kupovali, da bude u srpskoj porodici. U FBiH pokušavaju da kroz procedure, federalnu Geodetsku upravu i opštinske sudove da sve ono što je bilo srpsko, na neki način dovedu u vlasništvo opštine, kantona, FBiH ili nekog javnog preduzeća, na primjer šumskog gazdinstva, ako je riječ o šumi, samo da ne bude srpsko – naveo je Radanović.
On je napomenuo da je na području Republike Srpske danas obnovljeno sve što je tokom rata stradalo, od kuća, preko pomoćnih objekata, vodovoda, do puteva.
– Tamo gdje nikada nije bilo asfalta putevi su asfaltirani. Svi Bošnjaci u Republici Srpskoj imaju ono što 1990. nisu mogli da sanjaju da će imati – sve uslove za život, koji podrazumijevaju maksimalno uređenu infrastrukturu i obnovljene i vjerski i individualni objekte – napomenuo je Radanović.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu