Iako su i jedan i drugi na neformalnim listama koje se godinama unazad prave, poziv Haradinaju ponovo je otvorio ovu priču, tim pre što mu je u Hagu već dva puta suđeno, ali nijednom presuđeno, dok Tači, iako dokazi postoje, nikada nije bio ni blizu Haga, piše Blic.
Upravo je on taj koji se, mnogo više od Haradinaja, pominje u izvještaju nekadašnjeg izvjestioca Savjeta Evrope Dika Martija, koji je Tačija označio kao jednog od “bosova” nekadašnje Oslobodilačke vojske Kosova (OVK), ali i takozvane Dreničke grupe koja je umiješana u pranje novca, šverc droge, cigareta, trgovinu ljudima, prostituciju… Takođe, ova grupa se dovodi i u vezu sa privatizacijama raznih preduzeća na KiM, poslove sa gorivom, građevinom.
Sve ovo pominje se u Martijevom izvještaju, koji je poslužio kao jedan od dokumenata na osnovu kojih radi i Specijalno tužilaštvo za zločine počinjene na KiM s kraja devedesetih godina prošlog vijeka.
Dokazi koje smo otkrili su možda najznačajniji po tome što često protivriječe imidžu OVK kao gerilske vojske koja se hrabro borila da brani pravo svog naroda da nastanjuje teritoriju Kosova – piše u Martijevom izvještaju, koji navodi da se jačanje OVK naročito odigrava tokom 1998. godine, i to uz pomoć zapadnih sila, prije svih SAD, zahvaljujući čijem lobiranju je OVK “osigurala svoju nadmoć u međunarodnoj percepciji kao avangardu kosovske albanske borbe za oslobođenje”.
“Mala , ali moćna grupa”
Govoreći o OVK i njenom funkcionisanju, Marti u izvještaju navodi da je otkriveno da je “mala ali moćna grupa pripadnika OVK očigledno preuzela kontrolu” nad brojnim nezakonitim radnjama i na KiM, ali i dijelovima Albanije, da je nazvana Drenička grupa zbog veza sa Dreničkom dolinom koja je “rodno mjesto OVK”.
– Otkrili smo da je Drenička grupa imala svog “šefa”, poznatu političku a možda i najznačajniju međunarodno priznatu ličnost OVK, Hašima Tačija – navodi se u izvještaju, što mu je sve pomoglo da postane “nedodirljiv” i da se održi kao post ratni lider na KiM. Govoreći o Dreničkoj grupi, Marti navodi da je kroz istrage utvrđeno da je Tačijeva grupa “izgradila ogromnu bazu moći u organizovanim kriminalnim preduzećima koja su cvjetala na Kosovu, ali i u Albaniji”, kao i da su mu u tome pomagale ne samo državne strukture u Albaniji, već i albanska tajna služba i mafija.
– U povjerljivim izvještajima, agencije posvećene borbi protiv krijumčarenja droge u najmanje pet zemalja imenovale su Hašima Tačija i ostale članove njegove Dreničke grupe kao one koji kontrolišu trgovinu heroinom i drugim narkoticima – piše u Martijevom izvještaju.
Takođe, navodi se da su obavještajni podaci NATO, ali i pojedinih stranih vlada, prikupljali obavještajne podatne u vezi sa neposrednim posljedicama sukoba 1999. godine, i da je u njima Tači “obično identifikovan i nazivan najopasnijim od “kriminalnih šefova” OVK”.
Haliti, Sila, Veselji, Ljimaj
– Nekoliko drugih poznatih članova Tačijeve Dreničke grupe su nam pokazali tokom našeg istraživanja da su odigrali vitalne uloge kao saučesnici u različitim kriminalnim aktivnostima. Među njima su Džavit Haliti, Kadri Veselji, Azem Sila i Fatmir Ljimaj. Svi oni su više puta istraživani kao osumnjičeni za ratne zločine ili organizovane zločinačke organizacije, ali su izbjegli pravdu – navodi Marti.
Za takav razvoj događaja po njemu su važne dve stvari: da su uspjeli da eliminišu većinu potencijalnih ili stvarnih svjedoka koristeći nasilje, prijetnje, ucjene i reket za zaštitu, a kao drugo Marti navodi nespremnost međunarodne zajednice da efikasno procesuira bivše vođe OVK.
Fatmir Ljimaj i Hašim Tači sa borcima OVK
– Čini se da je to omogućilo i Tačiju, pa i ostalima, da iskoriste svoje poziciju kako bi prikupili lično bogatstvo potpuno nesrazmjerno sa njihovim prijavljenim aktivnostima. Tači i drugi članovi stalno se nazivaju “ključnim igračima” u obavještajnim izvještajima o kosovskim strukturama organizovanog kriminala nalik mafiji. Posebno zabrinjavajuće je to što međunarodna zajednica, od SAD, preko drugih zapadnih sila, do EU, nesumnjivo posjeduju ogromnu dokumentaciju o zločinima Dreničke grupe, ali izgleda da nisu spremni da reaguju.
Marti u izvještaju navodi da su vjerodostojini izvori iz prve ruke umiješali Halitija, Veseljija, Silu i Limaja, zajedno sa Tačijem i drugim članovima njegovog uskog kruga, da su naredili, a u nekim slučajevima i lično nadgledali atentate, zatočenja, premlaćivanja i ispitivanja u različitim dijelovima Kosova,
– Lideri Dreničke grupe snose najveću odgovornost za dva niza nepriznatih zločina opisanih u ovom izveštaju: za vođenje ad hokcmreže OVK zatočeničkih objekata na teritoriji Albanije i za utvrđivanje sudbine zarobljenika koji su držani u tim objektima, uključujući i mnoge otete civile dovedene preko granice u Albaniju sa Kosova – piše u izvještaju.
“Doktor smrt”
U ovom dokumentu se navodi još jedno ime, i to u kontekstu prisilnog vađenje ljudskih organa u svrhu trgovine ljudima – Šaip Muja, za koga piše da je bio uključen u “medicinski sektor”, i da je imao ulogu u međunarodnim mrežama koje se odnose na trgovinu ljudima.
Piše i da su Srbi u pretežno etnički albanskim zajednicama postali mete osvete, između ostalih i Dreničkoj grupi, ali ne samo oni, već i Albanci i Romi. Takođe, navodi se da je Drenička grupa evoluirala od najpre pripadnika oružanih snaga OVK, u snažnu grupu “kriminalnih preduzetnika”.
– Paralelno smo otkrili transformaciju aktivnosti članova grupe u jednoj oblasti: zatočenički objekti i nehumano postupanje prema zarobljenicima. Tokom istrage, navodi Marti, iz prve ruke je čuo svjedočenja raznih osoba, što pripadnika OVK, ali i drugigh.
– Ovi objekti su postojali kao elementi dobro uspostavljene, koordinirane i udružene mreže nezakonitih aktivnosti, od kojih su neki visoki komandanti OVK održavali kontrolu i nadzor. Zajednički imenitelj između svih objekata bio je da su civili bili zatočeni u njima, na albanskoj teritoriji, u rukama članova i podružnica OVK. Čini se da je svaki pritvorski objekat imao svoj poseban “operativni profil” – piše u izvještaju.
Kadri Veselji i Drenička grupa
Navodi se i ko je rukovodio ovim improvizovanim zatvorima, kako se postupalo prema zatvorenicima, za šta su konkretno služila…
– Ovi operativci OVK, zajedno sa njihovim tadašnjim komandantom, bili su u dosluhu sa Dreničkom grupom pod rukovodastvom Hašima Tačija i nastupali su zajedno sa, između ostalog, i Kadrijem Veselijem.
U dokumentu se navode i detalji u vezi sa ovim improvizovanim zatvorima, poput sada već nadaleko poznate “žute kuće”, gdje su prema svjedočenjima žrtve, među kojima je bilo i Srba i Albanacva i Roma, dovođene, zarobljavane, bacane bacane u ćelije, ostavljane u nehigijenskim uslovima bez hrabe i vode, i na kraju uglavnom ubijani.
Dik Marti u svom izvještaju piše i da su nekadašnji borci OVK svjedočili da su prevozili zarobljenike, često privatnim vozilima, bez oznaka, i to su radili ili pojedinačno, ili u konvojima, od jednog objkekta do drugog.
– Oni su prevozili pripadnike OVK i logistiku, zalihe hrane, alkohola ili cigareta i grupe žena koje bi bile eksploatisane za seks – piše u dokumentu.
Navodi se i da je jedan od tih objekata bio “jedinstven po izgledu i svrsi” – predstavljao je najsavremeniji prijemni centar za organizovani kriminal trgovine organima.
– Bila je stilizovana kao privremena operativna klinika i to je bila lokacija na kojoj su neki od zarobljenika koje su držali pripadnici i pripadnici OVK uklanjali bubrege protiv njihove volje. Prema našim izvorima, vođe ovog zločinačkog poduhvata su potom poslali ljudske organe iz Albanije i prodali ih privatnim prekomorskim klinikama kao dio međunarodnog “crnog tržišta” trgovine organima za transplantaciju – navodi Marti.
Ističe i da su se zarobljenici “birali” po tome kojoj će svrsi poslužiti.
– Činioci za koje se smatralo da su se uključili u proces filtriranja, kao što nam je rečeno iz više izvora, uključivali su starost, pol, zdravstveno stanje i etničko porijeklo zarobljenika, a prvenstveno su bili ciljani etnički Srbi. Čuli smo brojne navode o zarobljenicima koji nisu samo bili predati, već su i “kupljeni” i “prodati”.
“Žuta kuća”
Govoreći o takozvanoj “žutoj kući”, Dik Marti piše da se razgovaralo sa svjedocima, koji su govorili o svemu onome što se u ovom objektu dešavalo od 1999. do 2000. godine. Ova kuća je, piše u izvještaju, bila pod kontrolom OVK, koja je nadgledala “isporuke civilnih zarobljenika”, kao i da je većina njih “oteta iz pokrajinskih oblasti južnog Kosova i dovedena u Albaniju”. Ovdje su uglavnom bili etnički Srbi.
– Čini se da je kuća u stvari imala karakter više “putne stanice”, na kojoj su zarobljenici držani u tranzitu do njihove konačne sudbine, a prema određenim izvorima, podvrgnuti naizgled čudnim oblicima “obrade” uključujući testiranje njihove krvi i fizičkog stanja – piše u izvještaju.
Navodi se i da je među njima bilo onih koji su odvođeni u centralnu Albaniju “da bi bili ubijeni neposredno prije nego što su njihovi bubrezi uklonjeni u improvizovanoj operativnoj klinici”.
U izvještaju piše da su prema svjedočenjima ovakvi zarobljenici prvobitno održavani živi, dobro hranjeni i pušteni da spavaju, i tretirani sa relativnom ograničenošću od strane stražara OVK prešli najmanje kroz dva prelazna pritvorska objekta, ili “putne stanice”, prije nego što su ih dostavili operativnoj klinici.
– Ove “stanice za put”, očigledno su kontrolisane od strane pripadnika OVK i podružnica koje su se pridružile Dreničkoj grupi – piše u izvještaju.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu