Obletjela je Zemlju čak 48 puta, provela skoro tri dana u svemiru i ostala jedina žena koja je bila na solo misiji u svemiru.
Tereškova je rođena u Maslenjikovu, blizu Jaroslavlja, u Rusiji 6. marta 1937. Njen otac je bio vozač traktora, a majka je radila u fabrici tekstila. Zainteresovana za padobranstvo od malih nogu, Tereškova je počela da skače padobranom u lokalnom aeroklubu, napravivši prvi skok sa 22 godine, u maju 1959. godine.
Prije izbora za sovjetski svemirski program, osim što je bila amaterski padobranac, Tereškova je bila i radnica u tekstilnoj fabrici. Kako prenosi Evropska svemirska agencija, pridružila se sovjetskom vazduhoplovstvu kao dio kosmonautskog korpusa i nakon završene obuke dobila je dužnost oficira.
Nakon raspuštanja prve grupe žena kosmonauta 1969. godine, Tereškova je ostala u svemirskom programu kao instruktor kosmonauta.
Kasnije je diplomirala na Vazduhoplovnoj inženjerskoj akademiji Žukovski i ponovo se kvalifikovala za svemirske letove, ali nikada više nije otišla u svemir. Penzionisana je iz Ratnog vazduhoplovstva 1997. godine, sa činom general-majora.
Prva žena u svemiru
Nakon što je Jurij Gagarin bio prvi čovek koji je odletio u svemir, sovjetska vlada je ovlastila izbor žena kosmonauta pripravnika, sa ciljem da preteknu Amerikance i da prva žena u svemiru bude sovjetska državljanka.
Dana 16. februara 1962. godine, među više od 400 kandidata, pet žena je izabrano da se pridruže kosmonautskom korpusu – Tatjana Kuznjecova, Irina Solovjova, Žana Jorkina, Valentina Ponomarjova i Valentina Tereškova.
Ova grupa žena je provela nekoliko mjeseci na obuci, koja je uključivala letove bez težine, testove izolacije, testove centrifugama, 120 padobranskih skokova i obuku pilota u mlaznim avionima. Četiri kandidata položila su završne ispite u novembru 1962. godine, nakon čega su primljene u čin poručnika sovjetskog vazduhoplovstva (što znači da je Tereškova postala i prvi civil koji je letio u svemir, pošto su tehnički to bili samo počasni činovi).
Prvobitno je planirana zajednička misija u kojoj bi dvije žene bile lansirane na solo letove Vostok u martu ili aprilu 1963. Tereškova, Solovjova i Ponomarjova su bile vodeći kandidati, odnosno bilo je predviđeno da Tereškova bude lansirana prva na Vostoku 5, a da je Ponomarjova prati na Vostoku 6.
Međutim, ovaj plan je promijenjen u martu 1963, i dogovoreno je da će Vostok 5 nositi muškog kosmonauta, Valerija Bikovskog, koji će letjeti na misiji sa ženom u Vostok 6 u junu. Ruske kosmičke vlasti imenovale su Tereškovu za zajednički let.
Predsjednik Državne komisije za svemir, na sastanku 21. maja ju je nazvao „Gagarin u suknji“. Sovjetski premijer Nikita Hruščov je bio zadovoljan propagandnim potencijalom njenog izbora, budući da je bila kćerka radnika na kolhozi koji je poginuo u Zimskom ratu zbog, čega je i potvrdio njen izbor za ovu misiju.
Tereškova je unaprijeđena u poručnika prije polijetanja i u kapetana na pola leta.
Let “galeba”
Nakon što je 14. juna gledala lansiranje Vostok 5 na kosmodromu Bajkonur, Tereškova je završila pripreme za sopstveni let. Ujutro 16. juna, ona i njena rezervna Solovjova obukli su se u svemirska odijela i autobusom odvezeni do lansirne rampe. Nakon završetka provjere komunikacionih sistema i sistema za održavanje života, zatvorena je u svoju letjelicu.
Poslije dvočasovnog odbrojavanja, Vostok 6 je poletio bez greške i za nekoliko sati bila je u komunikaciji sa Bikovskim u Vostoku 5, što je drugi put da su dvije svemirske letjelice sa ljudskom posadom bile u svemiru u isto vrijeme.
Sa radio-pozivnim znakom “Čajka” (rus. “galeb”), Tereškova je postala prva žena u svemiru. Imala je 26 godina.
Televizijska slika Tereškove je emitovana širom Sovjetskog Saveza i ona je razgovarala sa Hruščovom preko radija. Vodila je evidenciju leta i vršila razne testove kako bi prikupila podatke o reakciji njenog tijela na let u svemir. Njene fotografije Zemlje i horizonta kasnije su korišćene za identifikaciju slojeva aerosola u atmosferi.
Njena misija je trajala nešto manje od tri dana (dva dana, 23 sata i 12 minuta). Sa jednim letom zabilježila je više vremena leta od svih američkih astronauta Merkura koji su letjeli do tog datuma zajedno. I Tereškova i Bikovski su bili rekorderi. Bikovski je proveo skoro pet dana u orbiti, a čak i danas drži rekord da je proveo najduži vremenski period u svemiru sam.
Život poslije svemira
Kako piše ruski list Pravda, a prenosi Vikipedija, milion cvjetova je donijeto da bi se proslavio uspjeh dvostrukih letova i pozdravili kosmonauti u Moskvi, a nakon svog svemirskog leta, Tereškova je postala nacionalni i međunarodni uzor. Dobila je čestitke i pisma iz cijelog svijeta, prenosi Ona.
Iako je željela da nastavi da se bavi karijerom kosmonauta i inženjera, njeni pretpostavljeni su imali drugačiji plan za nju u politici. Poslije Gagarinove smrti, sovjetski svemirski program nije bio voljan da rizikuje da izgubi još jednog heroja i protiv njene želje, 1968. godine postavljena je za lidera Komiteta za sovjetske žene.
Nekoliko mjeseci nakon što je sa diplomirala na Vazduhoplovnoj inžinjerskoj akademiji Žukovski u oktobru 1969, tim žena kosmonauta je raspušten i nijedna žena nije ponovo otišla u svemir sve do Svetlane Savickaje 1982. godine. Ostala je politički aktivna nakon raspada Sovjetskog Saveza, danas živi u Rusiji.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu