U knjizi o žrtvama ustaško-nacističkog terora navedeni su podaci o 14.443 civilne žrtve sa područja tadašnje opštine Bosanska Gradiška od 1941. do 1945. godine, od kojih je 5.470 djece mlađe od 14 godina, dok su u drugoj knjizi navedena imena 2.081 borca Narodno-oslobodilačke borbe i saradnika Narodno-oslobodilačkog pokreta.
Velika većina pobrojanih žrtava bili su Srbi.
Predsjednik gradiškog SUBNOR-a Nikola Kragulj rekao je da je ovaj projekat započet 1985. godine, ali da se, zbog ratnih dešavanja i drugih razloga, rad odužio do prošle godine, kada su knjige odštampane, ali nisu do sada predstavljene zbog epidemiološke situacije.
Kragulj je istakao da se u toku prikupljanja podataka došlo do imena i prezimena još 2.500 žrtava u odnosu na ranije projekcije po kojima se smatralo da u Drugom svjetskom ratu stradalo 14.000 stanovnika Gradiške.
– To je značajan doprinos istini o nama, jer bez podataka o tome ko su ti stradali ljudi po imenu i prezimenu, mjestu i datumu rođenja, teško bi bilo išta dokazivati. Ovo su sve dokazi koji govore o razmjerama stradanja na gradiškom području u Drugom svjetskom ratu – rekao je on.
Kragulj je dodao da je poznato je da je tadašnja gradiška opština čija je trećina stanovništva stradala bili treća u Evropi po broju žrtva u odnosu na broj stanovnika.
Gradonačelnik Gradiške Zoran Adžić istakao je da ono što se ne zapiše često bude zaboravljeno i naglasio da dokazi i podaci o žrtvama u ovim knjigama sprečavaju reviziju istorije.
– Upravo ovakvi dokumenti, koji su bazirani na istinitim svjedočenjima ljudi koji su navodili podatke o svojim stradalim rođacima, su značajni za istinu koju želimo da bude zapisana – naglasio je Adžić.
Istoričar Željko Vujadinović je naglasio je da ove dvije publikacije predstavljaju jednu cjelinu, koja obuhvata civilne i vojne žrtve, a njihovim objavljivanjem vraća se duh stradalim žrtvama i istovremeno oslikava karakter Drugog svjetskog rata, s obzirom na to da su žrtve većinom bili civili i da su stradali od komšijske ruke.
– Upravo zbog toga može da se kaže da i ovaj popis žrtava oslikava karakter i suštinu postojanja ustaške Nezavisne Države Hrvatske, te njen odnos prema Srbima, Jevrejima i Romima. Ovim se sagledavaju i uzroci tih svih zbivanja i doprinosi traženju načina da se to u budućnosti više nikada ne ponovi – kaže Vujadinović.
Promocija je održana u Kulturnom centru Gradiška.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu