Oni su ovaj problem naglasili i na nedavnim “Danima srpske dijaspore Slovenije” u Ljubljani kada su protestima ispred ključnih državnih institucija iskazali revolt i nezadovoljstvo.
Čelnici Saveza srpske dijaspore i Socijalne stranke Srba Slovenije Saša Gajić, David Tepić i Igor Mitić kazali su da Slovenija godinama provodi diskriminaciju na štetu Srba.
Srbi u Sloveniji “spavaju” više od dvije decenije ali je sada došlo vrijeme da se trgnu iz političkog sna i traže prava koja njima pripadaju po svim načelima moderne Evrope i svijeta – kazao je Gajić na skupu sunarodnika u Ljubljani.
Naglašeno je da su Srbi u ovoj zemlji najbrojnija manjinska zajednica ali za razliku od Italijana, Mađara i Roma, kojih je znatno manje, nisu priznati kao nacionalna manjina.
– Srbi koji devedesetih godina prošlog vijeka nisu prihvatili slovenačko džavljanstvo su “izbrisani” u nacionalnom smislu, nemaju škole na srpskom jeziku, svoje medije, malo se radi na očuvanju kulturnog, vjerskog i nacionalnog identiteta, uskraćena su značajnija sredstva iz fondova – smatra Igor Mitić, rođen u Sloveniji čiji roditelji su porijeklom iz Vranja.
On, kao i David Tepić, porijeklom iz Kneževa u RS tvrdi da vlasti Slovenije sitematski asimiliraju Srbe, ne dajući mogućnost da se na popisu ili u drugim prilikama izjasne u skladu sa svojom nacionalnom pripadnošću.
– Neshvatljivo je da Slovenci u RS, Srbiji ili BiH čija zajednica je stotinu puta manja od naše u Sloveniji, imaju status nacionalne manjine i sva prava koja iz toga proističu a mi smo ovdje uskraćeni svega toga – smatra David Tepić naglašavajući da Slovenija svoj stav Pravda ustavom i odrednicom po kojoj priznaje status nacionalne manjine isključivo narodima iz susedstva, mada uglavnom ignoriše zahteve Srba. Pravnik Nikola Todorović, sekretar Nacionalnog saveta Srba Slovenije, rodjen je u Gornjem Skipovcu kod Doboja, ukazuje i na pravnu i stvarnu mrlju tokom osamostaljivanja Slovenije kada su “izbrisani” oni koji nisu prihvatili slovenačko državljanstvo.
– Tim činom povrijeđena su mnoga ljudska prava i slobode što su potvrdile najviše slovenačke i evropske sudske institucije – navodi Nikola Todorović. Zvaničnici Srbije uvijek podsjećaju svoje sagovornike u Sloveniji na neriješena statusna pitanja Srba, ali ništa više od toga. Isto se može reći i za RS, smatraju sagovornici Srpskainfo, podsjećajući da se Srbi u Sloveniji sami moraju boriti za svoj status, prije svega stvaranjem jedinstvene politike i rješevanja otvorenih pitanja.
– Mnoga naša društva organizujući učenje srpskog jezika i baštinenjem srpske kulture i tradicije, pokušavaju da sačuvaju identitet svoga naroda, ali to nije dovoljno – ubijeđeni su Boro Stojanović poreklom iz Tuzle, Branko Pejčić iz Doboja i Velinka Jotanović iz Teslića koji približno pola vijeka žive u Sloveniji. Identičan problem imaju i Bošnjaci, porijeklom iz BiH koji takođe nemaju status nacionalne manjine te u ovom smislu podržavaju srpsku zajednicu, kazao nam je Sulejman Dervišević, porijeklom iz Cazina.
Pet vijekova Bijele Krajine
Srbi u Sloveniji žive skoro pet vijekova. Tokom 1530. godine došli su u Bijelu Krajinu, područje na granici sa Hrvatskom oko rijeke Kupe. Na popisu stanovništva u Habzburškoj monarhiji 1846. godine utvrđeno je da u Kranjskem (Slovenija) živi oko 17.000 »Srbohrvata«, što je u to vrijeme predstavljalo oko 3,79 odsto ukupnog stanovništva.
U Bijeloj Krajini je po popisu Dravske banovine 1931. godine živjelo 6.745 Srba i Crnogoraca.
U Bijeloj Krajini ostalo je još samo nekoliko sela u kojima je aktivna srpska pravoslavna crkva, srpske škole ne postoje, a ćirilično pismo se može naći samo još na nadgrobnim spomenicima.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu