To je najviše u posljednjih 5 godina, ali i ta ukupna suma je Bosnu i Hercegovinu svrstala na predzadnje mjesto u regionu po visini izdvajanja za ovu oblast.
Daleko najveća izdvajanja za poljoprivredu u ovoj regiji, naime, ima Srbija od čak gotovo 223 miliona evra godišnje. Na drugom mjestu je tradicionalno poljoprivredi okrenuta Makedonija, koja za ovu oblast, takođe, izdvaja mnogo više novca nego Bosna i Hercegovina – oko 143 miliona evra. Na posljednjem, četvrtom mjestu je Crna Gora, koja je prošle godine za podršku poljoprivredi izdvojila oko 30 miliona evra, ali bilježi i veliki rast izdvajanja.
– Ako ovo izdvajanje uporedimo sa godinom prije toga, možemo reći da su sve zemlje zabilježile rast izdvajanja. Makedonija je imala rast od četiri odsto, Srbija od tri odsto, Bosna i Hercegovina od 5,2 odsto, a najveći rast imala je Crna Gora, koja je u odnosu na 2016. godinu imala izdvajanja veća za oko 85 odsto – navodi Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH u godišnjem izvještaju iz oblasti poljoprivrede, ishrane i ruralnog razvoja.
Budžet
Nadležni ističu i da je ukupan budžet namijenjen poljoprivredi Republike Srpske, Federacije BiH i Distrikta Brčko u prošloj godini bio veći za osam miliona KM u odnosu na 2016. godinu.
Po podacima nadležnih ministarstava, Republika Srpska već nekoliko godina drži isti nivo izdvajanja iz budžeta za poljoprivredu – oko 60 miliona KM, mada je u 2010. godini, recimo, izdvojila oko 20 miliona više od toga, ali već sljedeće godine je to srezano na približno 63 miliona KM.
Istovremeno, izdvajanja u Brčko distriktu, te Federaciji BiH, uključujući i podsticaje koje daju kantoni, posljednjih nekoliko godina su konstantno rasla, mada ne drastično.
Prošle godine Federacija BiH je, tako, za podršku poljoprivredi i ruralnom razvoju dostigla budžet od oko 92 miliona KM, što je za oko 10 miliona maraka više u odnosu na izdvajanje u 2010. godini, kada je bila gotovo izjednačena sa izdvajanjima u RS.
– Procentualno gledano, u prošloj godini je Federacija BiH imala učešće od 56 odsto u zbirnom budžetu za podršku poljoprivredi i ruralnom razvoju u BiH, Republika Srpska 37 odsto, a distrikt oko sedam odsto – navodi Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa.
Direktna podrška
Kao i prethodnih godina, dodaju, najviše je izdvojeno kroz mjere direktne podrške proizvodnji. Ukupno je to bilo 145,5 miliona KM, odnosno gotovo 89 odsto novca utrošenog za podršku poljoprivredi i ruralnom razvoju.
Povećanje iznosa izdvojenog za ove mjere u odnosu na prethodnu godinu iznosi 5,7 odsto, što je dalo i maksimalno zabilježeni iznos za te potrebe. Na prvom mjestu su plaćanja na bazi proizvedenog, za šta je usmjereno oko 46 odsto ukupnog budžeta. Mlijeko je i dalje glavni proizvod koji se podstiče po količini proizvedenog.
Istovremeno, mjere ruralne politike su značajno smanjene. Za to je prošle godine izdvojeno oko sedam miliona KM ili svega 4,3 odsto ukupnog izdvajanja za agrar, podaci su nadležnih, koji ističu i da je situacija u Evropskoj uniji, sa čijom politikom bi se BiH trebala postepeno izjednačavati, dosta drugačija.
Podsticaji
Na nivou EU, ističu, izdvajanja za poljoprivredu se značajno ne mijenjaju , zbog toga što se budžet planira za sedam godina. Planirana izdvajanja za period od 2014. do 2020. godine tako iznose 350 milijardi evra. Najveći dio novca usmjeren je za direktna plaćanja i mjere tržišno-cjenovne politike, odnosno oko 75 odsto. Za ruralni razvoj je namijenjeno preostalih 25 odsto.
– Ovakva projekcija budžeta doprinosi povećanju bezbjednosti poljoprivrednih proizvođača, uz konstantan rast i unapređenje proizvodnje. Iako se godinama mjere podrške iz zajedničke poljoprivredne politike EU pojednostavljuju, iz perspektive Bosne i Hercegovine ove mjere predstavljaju izuzetno kompleksnu cjelinu koja se dosta razlikuje od mjera koje su aktuelne u BiH – ističu iz resornog ministarstva.
Kako navode, da bi poljoprivredni proizvođači u EU ostvarili pravo na podsticaje, oni treba da ispune niz uslova koji se odnose na zdravlje biljaka i životinja, te očuvanje životne sredine, dok u BiH još niko ne postavlja takve uslove.
– Dok se u BiH i dalje najviše novca za podršku izdvaja na osnovu proizvedene količine, u zemljama EU takav vid podrške ne postoji, već se podrška izdvaja na osnovu hektara i grla – ističu iz Ministarstva spoljne trgovine, te dodaju da se mnogo toga još mora učiniti na putu usklađivanja poljoprivredne politike u BiH sa onom u EU.
Izdvajanja
Na podršku proizvodnji kravljeg mlijeka u BiH odlazi oko polovine ukupnog budžeta za podršku proizvodnji. Osim mlijeka, tokom prošle godine značajnije je podržan i sektor proizvodnje goveđeg mesa sa 6,5 odsto učešča, te proizvodnja pšenice sa oko 7,3 odsto učešća u ukupnim izdvajanjima.
Od ostalih proizvoda izdvajaju se još i svinjsko meso sa 3,5 odsto, dok su svi ostali pojedinačni proizvodi ispod dva odsto učešća. Za ribu je izdvojeno oko 1,8 odsto, kao i za kukuruz, a za pileće meso oko 1,5 odsto.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu