Iz našeg ugla

Pecine crtice o…: Riječ za velikana britanskog bluza

Baš me potresla vijest da je ovog ponedjeljka u 91. godini preminuo veliki pionir evropskog bluza i istinska britanska muzička legenda.

Petar Peca Popović
FOTO: VESNA LALIĆ/USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

Džon Mejl (John Mayall, 29. novembar 1933. 22. jul 2024.) to jeste bio. Kakav muzičar, tekstopisac, producent i predvodnik. Šezdesetih godina prošlog vijeka osnovao je John Mayall & the Bluesbreakers, bend koji je među svojim članovima imao neke od kasnije najpoznatijih bluz i rok muzičara. 

Ova vijest me vratila u oktobar 1975. Kao vojnik pobjegao sam iz Sinja u Banjaluku da prvi (i jedini) put u životu vidim Mejla sa njegovim tadašnjim Bluzbrejkersima u tek otvorenoj sportskoj hali Borik. Grupu čuvenog muzičara, kao i trio Budgie, doveo je pokojni Toni Sabol. Po završetku nastupa imao sam prilike da stegnem ruku slavnom „kumu“ i pamtim njegove riječi: „Bluz je pitanje iskrenosti kojom prenosimo naša životna iskustva. To je nešto što nas sve spaja u ovoj muzici. To poštenje, povezanost, zajedništvo i sviranje neizbrisiv je dio moje kulture.” 

Sjetio se potom januara 1968. i sviranja sa Džimijem Hendriksom u hotelu Railway u Vest Hempstedu u Londonu. Spominjao je dogodovštine sa Džon Li Hukerom, Litl Volterom, Soni Boj Vilijamsonom, Madi Votersom, Haulin’ Vulfom, Ti-Boun Vokerom i Čak Berijem, sa kojima je nekad obilazio Englesku. „Kada je Čes Čendler doveo Džimija u Englesku, svi su bili potpuno impresionirani njegovom ličnošću, njegovim pjevanjem i sviranjem. Mislim da je svim britanskim gitaristima bilo dragocjeno da imaju nekoga koga nikada ranije nisu čuli. I odatle je sve počelo, zaista. Kada sam vidio kako Hendriks svira sa svojom grupom, znao sam da radi pravu stvar. Način na koji je svirao bio je i dio pozorišne predstave. Ljudi to zapravo nisu odvojili od njegovog djela.“

Poslije polusatnog predaha Džon se iste noći uputio ka Nišu, a ja ka vojnom pritvoru. Ah, ta slatka nostalgija…

Smatran jednim od najstarijih aktivnih muzičara na svijetu, skoro 70 godina imao je uticaj na scenu. To je nevjerovatan podvig, s obzirom na to da je išao na turneje praktično do samog kraja života. Iako je svirao klavir, orgulje, gitaru i usnu harmoniku i pjevao glavne vokale sa visokim tenorom u svojim Bluesbreakers bendovima, Mejl je globalnu reputaciju stekao ne zbog sviranja ili pjevanja ili doprinosa razvoju bluz muzike kao umjetničkog oblika, već radi regrutovanja, poliranja i “lansiranja u slavu” mladih talenata. Neprestano, jednog za drugim. Mejl je bio poznat po svojim snažnim sposobnostima da kombinuje različite muzičke stilove, uključujući rok, džez i fank, sa klasičnim bluz zvukom, doprinoseći da ona dođe do šire publike. Kroz svoju karijeru inspirisao je i uticao na generacije muzičara. Objavio preko 60 studijskih albuma. Osvojio nagradu Gremi za životno djelo i dva mjeseca pred smrt primljen u Rokenrol hol slave.

Pročitajte još

Sarađivao je sa mnogim talentovanim muzičarima. „Uspio sam da izdvojim neke prilično posebne ljude“. Lista koja slijedi uključuje samo neke od mnogih koji su bili dio Džonove karijere, jer je često mijenjao članove grupe Bluesbreakers. Ta sposobnost da okuplja mlade muzičare bila je ključna za njegov ugled u bluz svijetu. Spisak je impozantan: Erik Klepton i Džek Brus (Cream), Piter Grin, Džon MekVi, Mik Flitvud i Džeremi Spenser (Fleetwood Mac), Mik Tejlor (Rolling Stones), Jon Hajsiman i Dik Hekstal Smit (Colloseum), Harvi Mendel (Canned Heat), Endi Frejzer (Free), Kolin Alen (White Trash, Stone The Crows). Popisu valja dodati: Volter Trut (gitara), Don Šugarkejn Haris (violina) Leri Tejlor (bas-gitara), Džo Džuel (bubanj), Hjudži Flint (bubanj), Onsli Danbar (bubanj), Kif Hartli (bubanj), Džoni Almond (saksofon) i jedina gitaristkinja Kerolin Vonderlend!

Kad smo se razilazili pitao sam ga za bivše saradnike. Ljuti li se što su postali popularniji od njega, svog mentora i učitelja?

„Moja je osnovna dužnost bila da iskoristim svoju poziciju i skrenem pažnju na ljude koji su manje poznati nego što bi trebalo da budu.”

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu