Podsjećamo, danas je za usvajanje rezolucije glasao “za” 41 poslanik, dok je jedan bio protiv, a kako je Blic pisao, nije bilo uzdržanih.
“Ovo je neprihvatljivo i nepotrebno”
Saopštenje Ministarstva spoljnih i evropskih poslova Hrvatske prenosimo u cjelosti:
– Ministarstvo spoljnih i evropskih poslova izražava žaljenje što je Crna Gora odlučila da ignoriše pozive Republike Hrvatske da ne politizuje žrtve Jasenovca i ne preduzima korake koji bi mogli negativno uticati na naše bilateralne odnose i evropski put Crne Gore. Republika Hrvatska smatra neprihvatljivim, neprikladnim i nepotrebnim donošenje rezolucije čija namera nije izgradnja kulture sjećanja i pomirenja, već instrumentalizacija sjećanja na žrtve Jasenovca za kratkoročne političke ciljeve pokretača ovog rezolucija.
Nema sumnje da je motiv za njeno usvajanje sadržan u činjenici da je Generalna skupština Ujedinjenih nacija inicirala rezoluciju o Međunarodnom danu sjećanja na genocid u Srebrenici, koja je usvojena 23. maja 2024. godine. Navedeno da je rezolucija o Jasenovcu donesena kako bi se devalvirala i relativizovala Rezolucija UN o genocidu u Srebrenici, koja je utvrđena nizom presuda Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju i presudom Međunarodnog suda u 26. februara 2007. godine.
Ovaj postupak Crne Gore ne može se smatrati dobronamjernim i dobrosusedskim u odnosu na Republiku Hrvatsku, niti je u skladu sa deklarisanim ciljem članstva Crne Gore u Evropskoj uniji.
Dobrosusjedski odnosi su jedan od ključnih elemenata procesa proširenja, kao i procesa stabilizacije i pridruživanja, i jedan od ključnih kriterijuma za ocjenu napretka u procesu pridruživanja Crne Gore, u skladu sa Pregovaračkim okvirom Evropske unije za Crnu Goru. Nakon nedavnog pozitivnog Izvještaja o ispunjenosti privremenih mjerila za poglavlja 23 i 24 (IBAR), Republika Hrvatska je očekivala da će se Crna Gora uzdržati od bilo kakve aktivnosti koja bi mogla dovesti do narušavanja ili pogoršanja dobrosusjedskih odnosa i da će se fokusirati na svoje napore na ispunjavanju uslova i mjerila u procesu pristupanja, od kojih su neki posebno važni za Republiku Hrvatsku.
Očekujemo da će Crna Gora dati prioritet utvrđivanju odgovornosti za zločine koje su crnogorski državljani počinili tokom agresije na Republiku Hrvatsku. Zadržavamo pravo na reagovanje.
Podsjećamo da, u skladu sa Zajedničkim stavom EU o poglavlju 23, predstavljenim na Međuvladinoj konferenciji 26. juna 2024. godine, Crna Gora mora pokazati napredak i rezultate u vezi sa procesuiranjem ratnih zločina, uključujući utvrđivanje odgovornosti na visokim nivoima, rješavanje predmeta nestalih lica, te pitanje kompenzacije za žrtve i zaštitu nacionalnih manjina i njihovih prava.
Republika Hrvatska očekuje da će Crna Gora dati prioritet rješavanju pitanja utvrđivanja odgovornosti za zločine crnogorskih državljana tokom agresije na Republiku Hrvatsku devedesetih godina. Ovo posebno uključuje one počinjene tokom napada na Dubrovnik koji je počeo 1. oktobra 1991. godine i opsade grada koja je trajala do maja 1992. godine, kao i zločine počinjene nad hrvatskim državljanima u Crnoj Gori, uključujući i logor Morinj u kojem je više od 350 hrvatskih građana od septembra 1991. do avgusta 1992. godine i pitanje pravične naknade za sve bivše logoraše.
Uzimajući u obzir stvarnu svrhu ovog akta Skupštine Crne Gore, kojim je Crna Gora dovedena u poziciju koju Republika Hrvatska ne može tumačiti kao dobrosusjedsku i koja je u suprotnosti sa namjerama razvoja prijateljskih odnosa, Republika Hrvatska zadržava pravo da reaguju na odgovarajući način – završava se u saopštenju.
“Niko se nije miješao sa strane”
Kao predlagač, predsjednik parlamenta Andrija Mandić rekao je da sa ponosom može da kaže da je Crna Gora prva država na planeti koja se na ovakav način ponela prema Jasenovcu.
– Ovo je rezultat našeg dogovora i naše ideje. Niko se u ovo nije miješao sa strane. Volio bih da moje sunarodnike iz Beograda i Banjaluke na Petrovdan dočekamo u Crnoj Gori, da se bratski pozdravimo i da kažemo da smo mi jedan ozbiljan narod da ovaj region ima budućnost – rekao je Mandić.