Slavni američki reditelj grčkog porijekla, scenarista, producent, dvostruki oskarovac, u Beograd je stigao kao ekskluzivni gost Festivala nezavisnog američkog filma “IndieBelgrade” 2018, a naša publika ga poznaje po filmovima “Sve o Šmitu”, “Stranputice”, “Potomci”, “Nebraska”, saradnji sa Džekom Nikolsonom, Džordžom Klunijem, Riz Viderspun. U razgovoru za “Novosti” istakao je da mu je najvažnija ljudska dimenzija njegovih filmova.
Svijet neće imati perspektivu ukoliko nastavi putem kojim je krenuo, i filmski stvaraoci bi trebalo više da se angažuju. Ali, možda je dio odgovora u tome što oni znaju da filmovi sa eksplicitnom političkom sadržinom i kritikom sistema neće biti finansirani, jer na njima ne može mnogo da se zaradi. Publika generalno, mada postoje izuzeci, ne voli pamfletske ili isključivo angažovane filmove. Ljude više privlače priče koje ih dodiruju na drugi način, posredno, kao što su to nekada bili filmovi iz Istočne Evrope iz doba komunizma, ili iranski danas. Oni se baziraju na pričama koje su metafore i na suptilne načine, ali vrlo subverzivno djeluju na vrijeme u kojem živimo. One pronalaze put do gledalaca, rekao je Pejn i dodao da je činjenica da kritički, angažovani filmovi teško pronalaze finansijere otvara i pitanje o cenzuri?
– To je ideološko pitanje o kulturama u svakoj zemlji, i o tome šta negdje može da bude snimljeno, a šta ne. Ono što važi za američku kinematografiju, kinesku, ili bilo koju drugu jeste da većina filmova samo potvrđuju ideologiju te zemlje. U liberalnom svijetu, u liberalnom djelu Holivudu na primjer, uvijek su postojali filmovi koji su uspijevali da govore o tome da su “obojeni ljudi” ljudska bića, ili da kritikuju vijetnamski rat. Naravno, riječ je o filmovima koje su pravili umjetnici, i samo oni stoje iza njih. Dio odgovora je i u ekonomiji. Od filma se očekuje da ga vidi milionska publika širom svijeta, što znači da ima priču koja može da okupi toliko gledalište, i da zaradi. Produkcije su zahtjevne, postavljaju se surovi uslovi, i nezavisnim rediteljima nije lako da svoju ideju predstave bez kompromisa.
Pejn kaže da je svoju svoju umjetničku slobodu osvoojio malim budžetima i velikim glumcima?
– Moji filmovi ne koštaju mnogo, završavam ih ispod planiranog budžeta, na vrijeme, i uspijevam da neke velike zvijezde, poput Klunija, požele da igraju u beskompromisnim filmovima, kaže Pejn i dodaje da ne vjeruje da će danas holivudske zvijezde odmaći u političkom angažamanu dalje od pokreta za seksualno uznemiravanje.
– Za razliku od 70-ih i 80-ih godina, koje su politički bile vrlo “nabijene”, i kada su svi bili angažovani, danas nije tako. Holivudske zvijezde uglavnom uživaju u svojoj slavi, ali tu okrenutost sopstvenom životu možemo da vidimo i na primjerima snimaka sa fudbalskih stadiona. Emituje se američka himna, navijači ne ustaju, i onda Donaldu Trampu kao da krene “para na uši”. A nekada bi na stadionima vidijeli publiku koja skandira zastupajući, recimo, ideju za prava američkih crnaca. To vrijeme je prošlo, ali makar smo imali jednog Branda i Džejn Fondu koji su odbili da prime Oskar zbog terora nad Indijancima i rata u Vijetnamu. Ne znam da li će se takav angažman ikada više ponoviti, rekao je slavni režiser.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu