Ovo su samo neka od pitanja koja se nameću nakon što je predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik nedavno zaprijetio da će Srpska donijeti odluku u Narodnoj skupštini RS da odstupi od evropskog puta BiH, ako se nastavi sa zadržavanjem i blokadom sredstava iz EU.
Dodik je napomenuo kako je Njemačka zabranila banci KFC da realizuje kredit za vodovod u Gradišci. Tvrdi da je to bila mjera da “njega disciplinuju”.
Zastoj
Dodao je da Njemačka pokušava da zadrži fondove EU koji treba da dođu u Srpsku za izgradnju puteva i auto-puta od Doboja do Modriče.
– Nema zvanične odluke da je zaustavljeno, ali ima zastoja. Usput od nas očekuju da naši ljudi glasaju za sve programe u FBiH. Mi smo jasno rekli da nema glasanja, zaustavljamo sve. Ukoliko dobijemo odluku o blokadi ili zadržavanju tih sredstava od EU, izaći ćemo pred Narodnu skupštinu RS. Donijećemo odluku da izlazimo iz evropskog puta BiH, bez obzira na posljedice – zaprijetio je Dodik.
Politička analitičarka Tanja Topić smatra da iza Dodikove izjave ne stoji stvarna i ozbiljna namjera da to učini već da je “riječ o jednoj vrsti ucjene i prijetnje međunarodnoj zajednici”.
Ona ističe da odustajanje od evropskog puta nije realno izvodivo, te da je to jasno i Dodiku.
– Njegova izjava predstavlja onaj dobro oprobani recept u odnosu prema međunarodnoj zajednici kada pojedini političari zaprijete da bi dobili i ostvarili neke svoje ciljeve. To je, u stvari, ono stalno pomijeranje crvene linije da se vidi dokle se može ići u tim odnosima s međunarodnom zajednicom, u konkretnom slučaju s Evropskom unijom – kaže Topićeva za Srpskainfo.
Srpskoj potreban novac
Ona ističe da se iz Dodikove prijetnje može iščitati između redova da je Republici Srpskoj preko potreban novac jer da nije tako, i da je ona zaista finansijski stabilna, kao što se tvrdi, tada predsjednik RS ne bi na taj način postavljao EU tu vrstu uslova.
Govoreći o tome kakve bi posljedice izazvala eventualna odluka o odstupanju sa evropskog puta, Topićeva ističe da bi to definitivno dovelo do još većeg odseljavanja sa ovih prostora.
– Mi već godinama stojimo na tom evropskom putu, jer se uopšte ne rade reforme ni reformski procesi za pristupanje BiH ka EU. Kao posljedicu toga vidimo da ljudi masovno odlaze odavde. Nastavi li se takva vrsta politike, udaljavanje od EU, ili ako ništa drugo gubitak nade da biste mogli postati članicom EU, onda definitivno treba računati sa sve većim odlaskom ljudi odavde – zaključuje Topićeva.
Blef
Aleksandar Žolja iz Helsinškog parlamenta ističe da je Dodik jedan od krivaca zbog kojih su Srpskoj blokirana pojedina sredstva iz Evrope.
On smatra da Dodik na ovaj način pokušava da “ucjenjuje” Evropu, u smislu, ako nam ne date novac okrećemo se Rusiji, Kini, Turskoj..
– Ne vjerujem da Dodik zaista planira da povuče Srpsku sa evropskog puta već je u pitanju blef, ali ne vjerujem da taj blef nema neku pozadinu. Evropa je shvatila da postoje i drugi putevi, te da, ako nas ona neće, otići ćemo u ruke Kineza, Rusa, Turaka i slično. Evropi to ne odgovara, i Dodik je toga svjestan, pa zato i ucjenjuje – ističe Žolja za Srpskainfo.
Dodaje da Bosna i Hercegovina treba da razvija svoje veze sa svima, kako sa Evropom, tako i sa drugim partnerima, ali da javnost treba da zna koliko novca Evropska unija ulaže u ovu državu za razliku od drugih zemalja koje nas ili “kreditiraju ili čak pljačkaju”.
– EU se boji uticaja drugih država na BiH, ali ne zbog biznisa i ulaganja novca, jer smo mi malo tržište. Njihov strah je vezan za vrijednosti koje sa sobom nosi kineski, turski ili ruski uticaj po demokratiju, transparentnost, vladavinu prava i slično. Ali, nije Dodik baš blesav da će odustati od evropskog puta, prije svega zbog bespovratnih kredita koje BiH i Republika Srpska mogu dobiti – kaže Žolja.
On ističe da bi odustajanje od evropskog puta dovelo u pitanje brojne projekte koje finansira EU, pa i koridor 5C.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu