Ovaj Dodikov potez dio javnosti je protumačio kao vid odmazde jer se upravo Njemačka pominje kao jedna od vodećih zemalja koje unutar EU zagovaraju sankcije lideru SNSD.
S druge strane, Dodik tvrdi da je veto uložio zbog ranije rezolucije pod nazivom “Podrška BiH na putu ka boljoj budućnosti”, koja je usvojena u Bundestagu.
Rezolucija
Riječ je o rezoluciji koju su zajednički podnijele tri njemačke stranke vladajuće koalicije, a u kojoj se traži pojačani angažman u BiH kako bi se reagovalo na, kako navode, “rastuće napetosti i separatističke tendencije”.
Tom rezolucijom se traži od njemačke vlade da se na nivou Evropske unije založi da se osobe, institucije i preduzeća koje potkopavaju suverenitet, teritorijalni integritet i ustavno-pravni poredak BiH podvrgnu sankcijama. Bundestag je odobrio i ponovno slanje svojih vojnika u BiH u sklopu misije Evropske unije EUFOR Althea. Riječ je o grupi od 50 njemačkih vojnika koji su raspoređeni prošli mjesec u BiH.
Dodik je pozvao Narodnu skupštinu Republike Srpske da zauzme stav o pitanju davanja agremana njemačkom ambasadoru Tomasu Fičenu, navodeći da se mora tražiti od Njemačke da se odrekne rezolucije iz Bundestaga, koja je, tvrdi on, štetna za Srpsku.
– Dok se to ne desi, ne smijemo dozvoliti imenovanje ambasadora, koji će sprovoditi takvu politiku – rekao je Dodik.
Sa njegovim stavom ne slaže se dio političara i javnosti u Srpskoj, navodeći da je i parlament Srpske do sada usvojio brojne rezolucije koje do sada nisu ni sprovedene, jer nisu obavezujuće. Jedna od njih je, na primjer, i ona iz 2008. godine, koja obavezuje NSRS da, u slučaju da veći broj zemalja EU podrži nezavisnost Kosova, raspiše referendum o statusu Srpske. To se, međutim, do sada nije desilo.
Ekonomija
Oni koji se protive Dodikovom vetu navode da bi time Srpska imala više štete nego koristi. Ističu da na prvom mjestu treba imati u vidu činjenicu da u Srpskoj posluju pojedine kompanije iz Njemačke, koje zapošljavaju veliki broj naših građana. Ovome treba dodati i činjenicu da je Njemačka među najvećim trgovinskim partnerima Bosne i Hercegovine, kao i Republike Srpske.
Izvoz iz BiH prošle godine je iznosio 14,27 milijardi KM, a uvoz 21,59 milijardi KM. Najviše robe je Bosna i Hercegovina u 2021. godini uvezla iz Italije. Njemačka, koja je dugo držala prvu poziciju, pala je na drugo mjesto sa oko 2,5 milijardi KM, a slijede Srbija, Hrvatska, Kina, Turska, Slovenija i Austrija.
Kada je riječ o izvozu iz Bosne i Hercegovine, na prvom mjestu je i dalje Njemačka sa 2,1 milijardi KM, a slijede Hrvatska, Srbija, Italija, Austrija, Slovenija i Crna Gora.
S druge strane, Njemačka je vodeća država u Evropi i kada je riječ o broju građana BiH koji žive i rade u njoj. Prema zvaničnim podacima Savezne kancelarije za statistiku, u Njemačkoj živi 248.000 osoba porijeklom iz BiH. Prosječna starost iseljenika iz BiH u Njemačkoj je 37 godina. Prosječna dob onih koji iseljavaju u Njemačku je 23,7 godina, dok je prosječna dužina njihovog boravka u ovoj zemlji 22,3 godine. Ovi podaci ukazuju na činjenicu da se u Njemačku useljavaju mladi ljudi i da se radi o dugoročnom, a ne privremenom useljavanju.
Ako uzmemo u obzir činjenicu da skoro nema porodice u Republici Srpskoj koja nema nekog bliskog rođaka koji živi i radi u Njemačkoj i šalje novac u BiH, postavlja se pitanje da li mi više trebamo Njemačkoj ili ona treba nama.
Patriotski mišići
Politička analitičarka Tanja Topić ističe za Srpskainfo da je definitivno Njemačka nama bitnija nego mi njoj, ali da to, na žalost, za pojedine političare iz Srpske nije bitno.
– Neki od političara iz Republike Srpske se ponašaju vrlo arogantno i nediplomatski, bildajući patriotske mišiće i stvarajući vrlo negativnu sliku i atmosferu oko Njemačke. Pogrešno je današnju Njemačku upoređivati s nacističkom Njemačkom i indoktrinirati građane pričom o novoj njemačkoj okupaciji, i to sa 50 vojnika – kaže Topićeva.
Dodaje da je to najmanje pristojno prema stotinama hiljada građana sa ovih prostora koji žive i rade upravo u Njemačkoj.
Ova situacija je, kako ističe Topićeva, došla kao “božji dar” u predizborno vrijeme kako bi se opozicija žigosala kao izdajnička i pokazalo obilježje “srpskih patriota koji pokazuju zube daleko nadmoćnijim svjetskim silama”.
Prvo analiza, pa stav
Predsjednik Ujedinjene Srpske i poslanik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH, Nenad Stevandić, ističe da ne postoji strukturalni sukob Republike Srpske s Njemačkom.
Navodi da Ujedinjena Srpska, kao ozbiljna stranka, neće da reaguje ishitreno već će prije posebne sjednice NSRS napraviti analizu koja će uključivati položaj građana Srpske koji žive i rade u Njemačkoj, ali i položaj privrednika.
– Zna se da je Ujedinjena Srpska preko svog načelnika u Stanarima napravila s njemačkim partnerom fabriku u kojoj je zaposlen veliki broj građana. To je prva strana investicija koja je pokrenuta u zadnje dvije godine. U pregovorima smo za još jednu takvu investiciju – kaže Stevandić za Srpskainfo.
On je ponovio da će Ujedinjena Srpska prije sednice NSRS napraviti analizu i u dogovoru sa svojim partnerima procijeniti kakav benefit Srpska može da izvuče od veta ili trebaju da smanjuju štetu.
– U svakom slučaju, nećemo reagovati burno i ishitreno. US je partija koja uvijek ima parametre za odlučivanje, a ne samo emociju – zaključuje Stevandić.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu