U Saksoniji i u Tiringiji, gdje će izbori biti održani 1. septembra, krajnje desničarska Alternativa za Njemačku (AfD) bi mogla da bude najjača stranka sa oko 30 odsto glasova.
Analitičari će pomno pratiti i da li je će nova ljevičarska stranka – Savez Sara Vagenkneht (BSV) – uspjeti da zaustavi uzlet desnice i bude tas na vagi kada je riječ o budućim koalicijama.
Izbori u Tiringiji i Saksoniji su zakazani za nedjelju 1. septembar, a u Brandenburgu za 22. septembar. Zajedno, ove tri države imaju oko 8,5 miliona stanovnika i čine 10 odsto stanovništva Njemačke.
One se nalaze na istoku, gdje su obrasci glasanja i dalje različiti više od 30 godina nakon ponovnog ujedinjenja.
Njemačke pokrajinske vlade i parlamenti imaju jurisdikciju nad pitanjima poput policije, sudova, obrazovanja i kulture.
Državni izbori takođe određuju sastav gornjeg doma parlamenta Bundesrata.
Dominacija 3 stranke
Tri stranke trenutno dominiraju političkim pejzažom istočne Njemačke. U pitanju su Hrišćansko-demokratska unija (CDU), krajnje desničarska partija Alternativa za Njemačku (AfD) i Savez Sara Vagenkneht (BSV).
Primjetno je da ankete predviđaju debakl vladajuće koalicije na saveznom nivou, koju čine Socijaldemokratska partija (SPD) kancelara Olafa Šolca, Zeleni i Liberali.
AfD vs BSV – obje stranke naklonjene Rusiji
Iako su u pitanju stranke desnice i levice, AfD i BSV dijele neke zajedničke stavove. Obje partije su evroskeptične, protiv imigracije, naklonjene Rusiji i protiv vojne podrške Ukrajini.
Trenutne ankete pokazuju da bi AfD mogao da bude prvi u sve tri države sa podrškom od 24-30 odsto, što bi bilo prvi put da je krajnje desničarska stranka najveća u njemačkom parlamentu od Drugog svjetskog rata.
CDU, takođe u opoziciji na nacionalnom nivou, takmiči se sa AfD-om za prvo mjesto u Saksoniji, dok su čvrsto na drugom mjestu u Tiringiji i u borbi za drugo mjesto sa Socijaldemokratama (SPD) kancelara Olafa Šolca u Brandenburgu.
U međuvremenu, očekuje se da će BSV osvojiti 13-18 odsto glasova u tri države. To znači će praktično “uništiti” krajnje ljevičarsku partiju iz koje se odvojila u Brandenburgu i Saksoniji, dok će joj u Tiringiji oduzeti više od polovine podrške, piše Blic.
Na nacionalnom nivou, AfD i BSV imaju podršku od 16-19, odnosno sedam do devet odsto.
Slom “semafor koalicije”
Ankete predviđaju da će sve tri stranke u koaliciji Olafa Šolca imati loš učinak, a čini se da će i Zeleni i Liberali (FDP) ispasti iz parlamenta Tiringije.
SPD je na putu da osvoji samo šest do sedam odsto glasova u Saksoniji i Tiringiji, što je loš učinak za partiju koja je dugo bila jedna od dvije velike njemačke stranke.
Njemačka je parlamentarna demokratija u kojoj stranka koja je u stanju da formira većinu – bilo sama ili u koaliciji – može da vlada.
(Ne)moguće koalicije
S obzirom da je malo vjerovatno da će AfD sama dobiti većinu glasova, ovoj stranci su neophodni koalicioni partneri, kako bi formirala koalicionu ili manjinsku vladu u tri države. Ali, do sada su sve ostale partije odbijale da rade sa AfD-om.
Demohrišćani bi mogli da traže formiranje koalicione ili manjinske vlade u Tiringiji uz podršku BSV. U Saksoniji i Brandenburgu, sadašnje koalicije CDU, SPD-a i Zelenih mogle bi da prikupe dovoljno glasova da ostanu na vlasti. Ako se to ne desi, etablirane stranke će možda morati da se oslone i na BSV.
Ako AfD osvoji jednu trećinu poslaničkih mesta – što najvjerovatnije može da se desi u Saksoniji i Tiringiji – imala bi manjinu za blokiranje određenih odluka, kao što su promjene državnog ustava i imenovanja sudija.
Štaviše, kao prvoplasirana stranka bi tradicionalno predlagala predsjednika državnog parlamenta, iako je za to potrebno glasanje i vjerovatno ne bi dobila dovoljnu podršku.
Indirektno, snaga AfD-a i BSV-a bi mogla da zakomplikuje upravljanje, što rezultira neugodnim koalicijama ili manjinskim vladama koje moraju da se bore za dovoljno glasova da proguraju zakone.
Neki posmatrači su uvjereni da će CDU, BSV i druge manje stranke, kao što su Zeleni, Socijaldemokratska partija, Levica i Liberali, ostaviti po strani ideološke razlike kako bi se formirale koalicije protiv AfD-a. Time bi AfD ostao u opoziciji, što ga ni na koji način ne neutrališe. Kao opoziciona snaga u istočnoj Nemačkoj od 2014. godine, AfD opstruira demokratske procese, podstiče vanparlamentarne neonaciste i postavlja agresivan ton protiv manjina.
Da ekstremna desnica i te kako predstavlja prijetnju po Njemačku, pokazali su i junski izbori za Evropski parlament.
Demohrišćani su tada dobili poverenje 29 odsto birača, a na drugom mjestu našla se upravo je desničarska Alternativa za Njemačku sa 16,5 odsto glasova.
Kada su rezultati izbora predstavljeni na mapi Njemačke, jedna stvar je odmah postala jasna – zemlja je tada politički podijeljena na istok i zapad, pri čemu je istok za desnicu, a zapad za CDU.
AfD se smatra desničarskim i nacionalno-konzervativnim pokretom. Politikolozi AfD opisuju kao sinonim za protivljenje migrantima, evroskepticizam i nacionalističku nastrojenost.
Lokalni izbori u Njemačkoj
Pripadnici ove stranke u poslijednje vrijeme najviše su posvećeni borbi sa prilivom migranata. Njemački sud je zvanično klasifikovao AfD kao ekstremističku organizaciju.
AfD prije svega želi kontrolu nad “ministarstvima sile” – policijom, vojskom i pravdom.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu