Naime, Evropski parlament je nedavno izglasao izvještaj o različitom kvalitetu proizvoda za istočna i zapadna tržišta, što potvrđuje da je EU prepoznala i priznala da veliki svjetski brendovi proizvode iste proizvode različitog kvaliteta, bolje za zapadnoevropske zemlje, a gore za istočnoevropska tržišta, uključujući i Balkan.
Sada slijedi promjena direktive o nepoštenoj praksi, kao i stvaranju odvojenog evropskog tijela koje će se baviti regulacijom i tržišnom kontrolom.
A pojedine velike multinacionalne kompanije su svjesno smanjivale kvalitet proizvoda, da bi ih u pogledu cijene učinile privlačnijim, čime su uništavale domaću proizvodnju država na čije su tržište plasirale ove robe.
Tako su proizvodi svjetskih marki u trgovinima balkanskih zemalja samo izgledom slični onima u Evropi. Građani iz deklaracije mogu vidjeti što se sve nalazi u prozvodu koji su kupili, ali ne i da li je taj prozvod bolji ili lošiji nego u ostatku Evrope.
Izuzetak nije ni tržište BiH koje je zatrpano uvoznim proizvodima lošijeg kvaliteta od identičnih roba koje se prodaju na tržištu zemalja zapadne Evrope.
Na „prvi okus“ i „prvi miris“ razlika je posebno uočljiva kod čokolada i čokoladnih kremova, te deterdženata za veš i ostalih sredstava za higijenu.
Tako na naše tržište stižu čokoladni proizvodi sa više šećera, a manje lješnika i kakaa, dok je miris deterdženata za veš nepostojaniji od istih artikala koje koriste građani u zapadnoj Evropi.
Češka i Slovačka već su uradile uporednu analizu i ustanovile da je čak trećina EU proizvoda koji se prodaju kod njih lošijeg kvaliteta, a do istih saznanja došli su i Mađari i Slovaci koji su se pobunili protiv škart robe koja završava na njihoovm tržištu.
Iz udruženja potrošača širom BiH više puta su upozorili da je, kad se na različit kvalitet istih proizvoda žale članice EU, teško zamisliti kakve robe stižu u BiH.
Poručuju da ovakva praksa, iako je riječ o robama koje su bezbijedne za upotrebu, predstavlja dovođenje kupaca u zabludu.
Proizvođači se pravdaju da žele da zadovolje ukus stanovništva južne i jugoistočne Evrope koji, navodno, više vole slađe proizvode. To su, međutim samo izgovori. Ubacujući više šećera u kremove štede na skupljim sirovinama i tako ostvaruju veći profit – rekla je ranije za naš list predsjednica Udruženja potrošača Tuzla Gordana Bulić.
Dodala je da daterdženti iz uvoza sadrže istu koncentraciju mirisa, ali da su bez sastojaka koji obezbjeđuju njegovu postojanost, zbog čega brzo izlape.
– Svi proizvodi koji su lošijeg kvaliteta od onih u EU trebali bi da budu i različito upakovani, da bi potrošači znali šta kupuju. Ovako je riječ o obmani Evropski parlament – naglasila je Bulićeva.
Iz Agenciji za bezbjednost hrane BiH saopštili su da je, kako bi se pouzdano utvrdilo kakav je odnos kvaliteta između pojedinih prehrambenih proizvoda na tržištu BiH i EU, potrebno sprovesti istraživanja kvaliteta.
S druge strane, u instituciji Ombudsmana za zaštitu potrošača BiH kažu da u BiH ne postoje propisi koji bi obavezivali uvoznike i trgovce da prodaju proizvode identičnog sastava i kvaliteta kakvi su u Evropi.
– To bi bilo ograničavanje tržišta i konkurencije – istakli su u ovoj instituciji.
Prva analiza u Hrvatskoj pokazala je da dio stranih proizvoda koji se plasiraju na njihovo tržište nisu jednakog kvaliteta kao u Njemačkoj, a riječ je o 26 proizvoda koje Hrvati svakodnevno konzumiraju. Pored toga što se ispostavilo da su nekvalitetniji, neki od proizvoda su i značajno skuplji, čak i do 50 odsto, nego u ostatku Evrope.
A njihova analiza je pokazala kako su „Hipp“ dečje kašice, „Nutela“, „Milka“ čokolada sa lješnicima i „Ariel“ deterdžent za pranje veša bili ne samo skuplji, nego i lošijeg kvaliteta.
Utvrđeno je da je „Nutela“ iz Nemačke tamnija, mazivija i arome lješnika, dok su „Wudy“ hrenovke svjetlije i masnije. „Danone“ voćni jogurt namijenjen njemačkom tržištu umjesto više jagoda sadrži više šećera, dok „Ariel“ ima znatno veću efikasnost pranja pri nižoj temperaturi, pa je za isti efekat pranja Nijemcima potrebno manje deterdženta.
Jedina uporedna analiza u Srbiji urađena je 2011. godine, i to na malom uzorku jer je riječ o veoma skupoj analizi. Istraživanje je pokazalo da su kreme za lice lošije, da čokolade imaju manje kakaa, a začini više soli nego povrća.
Prevara
U BiH i Srbiju, prema nekim podacima, roba lošijeg kvaliteta stiže uglavnom iz Rumunije, Bugarske, Mađarske i Poljske, gdje velike svjetske kompanije imaju razvijenu proizvodnju namijenjenu za stanovništvo ovog dijela Evrope. Podsjetimo, u Evropskom parlamentu je prošle godine pokrenuta inicijativa da se prekine praksa prodavanja iste robne marke različitog kvaliteta među državama EU, te da se ona proglasi prevarom. Naime, od voćnih sokova, preko slatkiša, do deterdženata i suhomesnatih proizvoda, istočne verzije proizvoda pokazali su se lošijeg kvaliteta u odnosu na one koji se prodaju na zapadu, iako su upakovani u istu ambalažu.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu