Društvo

Mladi otišli, stari pomrli: Evo u kojim se mjestima u BiH godišnje rodi jedno ili nijedno dijete

U prvoj polovini ove godine, u Srpskoj je rođeno 3.920 beba, dok je preminulo 9.017 njenih stanovnika.

Tek rođene bebe
FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RINGIER

To znači da smo u ovom periodu zabilježili 2,3 puta više umrlih od rođenih, a sa negativnim prirodnim priraštajem suočavamo se već pune dvije decenije.

Naime, od 2002, do kraja prošle godine, Srpska je samo na razlici broja rođenih i umrlih izgubila skoro 84.000 ljudi. Riječ je o periodu u kojem, ni u jednoj godini, nismo imali više novorođenih od preminulih.

Slična situacija je i na nivou cijele BiH, koja se, prema statistikama UN,  našla na listi deset zemalja svijeta sa najnižim fertilitetom u periodu 2010- 2021.

Demografi objašnjavaju da je stopa ukupnog fertiliteta, koja predstavlja prosječan broj djece koju u reproduktivnom dobu rodi jedna žena, za oko 38 odsto ispod praga koji zahtijeva prostu reprodukciju stanovništva, a to je nešto više od dvoje djece po ženi.

FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA
FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

– Višegodišnji prosjek rađanja u BiH upućuje na to da preovladava model jednog djeteta u porodici. Tako niske norme rađanja imaće višestruke implikacije koje će se odraziti ne samo na međugeneracijske porodične odnose, nego i na demografski i ukupni društveno-ekonomski razvoj – upozorava za Srpskainfo profesor Stevo Pašalić.

Pročitajte još

Dodaje da su velike prostorne razlike kada je riječ o stopi nataliteta i prirodnih promjena u BiH.

– Najnižu stopu nataliteta, očekivano, imaju one opštine s malim brojem stanovnika koje su formirane sticajem ratnih okolnosti, bez realne ekonomske i demografske opravdanosti, ali i one u kojima zbog raseljavanja i stradanja stanovništva skoro da ne postoji fertilna baza. Najalarmantnija situacija je u opštinama koje se nalaze na entitetskim granicama, ili su daleko od gradskih centara za koje su vezane. U nekim od ovih mjesta:Istočni Mostar, Istočni Drvar, Kupres u RS, tokom godine rodi se samo jedno ili nijedno dijete. Opštine u kojima je situacija malo bolja, ali koje i dalje imaju izrazito nizak natalitet su: Ravno, Neum, Bosansko Grahovo, Donji Žabar, Pelagićevo, Novo Goražde, a s nešto višim nivoom rađanja slijede ih Domaljevac-Šamac, Odžak, Orašje, Kupres u FBiH, Dobretići – objašnjava Pašalić.

Naglašava da su mnoga sela već potpuno prazna i napuštena – mladi su se odselili u gradske i prigradske sredine, ili napustili državu, a stanovnici treće životne dobi prirodnom depopulacijom nestali. Samim tim se izgubila potreba i za škole, te zdravstvenu i socijanu zaštitu u ovim mjestima.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu