Njegovo otkirće nove uloge proteina Bmp5 i Bmp7 u razvoju dopaminskih neurona, značajno će doprinijeti liječenju Parkinsonove bolesti uz pomoć matičnih ćelija, pišu Večenje novosti.
Vijest o otkriću objavljena je nedavno na naslovnoj strani prestižnog naučnog magazina “Journal of Neuroscience” u izdanju svjetskog društva za neuronauku.
Studiju je finansirala Izraelska naučna fondacija, a bila je dio doktorske disertacije dr Jovanovića na Medicinskom fakultetu univerziteta “Ben Gurion” u Izraelu u laboratoriji profesora Kloda Brodskog. Zahvaljujući njoj, dobio je priliku da se usavršava na američkom Nacionalnom institutu zdravlja u Merilendu u laboratoriji dr Ilijasa Sincega za preklinička ispitivanja na matičnim ćelijama, koje je vodeće mjesto u svijetu za ovu vrstu istraživanja.
U Srbiji je više od 25.000 oboljelih od Parkinsonove bolesti, hroničnog oboljenja nervnog sistema, a uzrok je nepoznat i trenutno nema lijeka – kaže dr Jovanović za Novosti.
– Ona narušava sistem u mozgu odgovoran za pokrete i kordinaciju, s vremenom napreduje, a simptomi se pogoršavaju. Izaziva smrt vitalnih ćelija mozga, a primarno pogađa neurone koji proizvode dopamin, supstancu potrebnu za rad djela mozga koji kontroliše pokrete i koordinaciju. Kako bolest napreduje, količina dopamina se smanjuje, ostavljajući pacijenta potpuno bez kontorole svojih pokreta.
Opcija za potpuno izliječenje
Kako kaže, nedavno je ideja zamjene umirijućijh ćelija koje produkuju dopamin, privukla pažnju naučnika, kao jedna opcija za potpuno trajno izliječenje. A značaj njegove studije je u otrkiću novih proteina uz pomoć kojih bi neuroni proizvedeni iz matičnih ćelija mogli biti iskorišćeni za tretman Parkinsonove bolesti transplantacijom.
– Naučnici danas mogu da prevedu bili koju ćeliju odraslog čovjeka u matičnu ćeliju – kaže dr Jovanović.
– Aktiviranjem određenog gena, ćelije, poput onih iz kože ili krivi postaju matične ćelije. Tokom mog doktorata u Izraelu, koristeći genetski modifikovane miševe, otkrio sam novu ulogu specifičnih proteina Bmo5 i Bmp7, u emrbironskom razvoju obih enurona. Trenutno u američkoj laboratoriji, u saradnji sa naučnicima iz Austrije i SAD, pokušavamo da matične ćelije prevedemo u različite tipove ljudksih ćelija, kao što su ćellije mozga, jetre, pankreasa, srčanog mišića… Očekujemo da nam to omogući upotrebu ovih ćelija za liječenje neurodegenerativnih bolesti, dijabetesa, infrakta srca, ciroze jetre kao i drugih za sada neizliječivih bolesti – objašnava srpski naučnik.
Nije uspio da nađe posao u Srbiji
Zvanje magistra farmacije, dr Jovanović stekao je u Beogradu na smjeru za medicinsku biohemiju, 2012. godine. Poslije stažiranja u Labroatorijskom centru za medicinsku biohemiju KCS, nije uspio da se zaposli u našoj zemlji, pa se u oktobru 2013. godine pridružio laboratiorijji Kloda Brodskog u Izaraelu. Tamo je doktorirao na Katedri za fiziologiju i ćelijsku biologiju Medicinskog fakulteta Univerziteta “Ben Gurion”.
Vraća se u Srbiju
– Nadam se da će moj rad stvoriti uslove da karijeru nastavim u Srbiji – rekao je dr Jovananović za Novosti, ali i dodaje:
– Studije sa matičnim ćelijama moguće je obaviti samo u sistemu koji omogućava ozbiljno finansiranje ovakvih naučnih projekata. Sistem finansiranja nauke u Srbiji nije trenutno u mogućnosti da isprati ovakve projekte i to ne zbog novca, već zbog negativne selekcije usljed lošeg kriterijuma za dodjelu novca. Takava situacija vodi u pardoks – podjednako se finansiraju i izvanredni i potpuno irelevantni naučni projekti. Država pokušava da stimuliše povratak stručnjaka u Srbiju, ali se usljed lošeg kriterijuma vraćaju uglavnom oni koji bi se svakako vratili – kaže on.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu