Ova polemika povela se na posljednjoj sjednici Narodne skupštine RS, kada je poslanik Miladin Stanić poručio da zdravstveni radnici u javnim ustanovama Srpske rade u izuzetno lošim uslovima i da im je u toku pandemije virusa korona teže nego tokom proteklog rata.
Na ove riječi nadovezao se poslanik i direktor Univerzitetsko-kliničkog centra RS Vlado Đajić tvrdnjom kako zdravstveni radnici u Srpskoj rade u boljim uslovima nego njihove kolege u nekim razvijenim zemljama.
Kakva je zaista situacija u zdravstvenom sektoru, koji se više od deset mjeseci bori s pandemijom, u kakvim uslovima rade, pitali smo same medicinare.
Otežani uslovi
Medicinske sestre su umorne, ali su i navikle na takav posao. One brinu o pacijentima svakodnevno i još uvijek se ne žale previše na teške uslove, kažu u Udruženju medicinskih sestara, tehničara i babica RS.
– Radi se u otežanim uslovima, sa zaštitnom opremom, poštuju se propisane procedure u vanrednim okolnostima, nov je i način negovanja pacijenata, ali dodatno se javlja taj psihički momenat zbog straha od mogućeg prenosa zaraze na porodicu – govori predsjednica Udruženja Živana Vuković-Kostić.
Može se reći, dodaje, da su poboljšani uslovi zdravstvene njege i posla koji medicinske sestre obavljaju.
– Imaju potrebnu opremu, lijekove, nakon rekonstrukcije UKC i premještanja klinika manji je broj pacijenata u bolesničkim sobama, sobe su opremljene svim neophodnim stvarima za rad, pored bolesničkih kreveta su moderni aparati, i sami kreveti su bolji – kaže Vuković-Kostićeva.
Razlozi odlaska
Da ipak nije sve bajno svjedoči masovni odliv naših medicinara u inostranstvo posljednjih godina, a ovaj negativni trend trenutno je stopirala pandemija. U Udruženju podsjećaju da su godišnje izdavali i stotinu potvrda sestrama da su članice Nacionalne asocijacije medicinskih sestara kako bi mogle ostvariti radni odnos u zapadnim zemljama.
– Otkako je krenula pandemija sve je to usporeno, otežani su uslovi odlaska i zahtjevi poslodavaca, kao i spajanje porodica, tako da je udruženje napisalo samo četiri potvrde za sestre, i to za one koji nisu bile u radnom odnosu, ali su naši članovi – pojašnjava Živana Vuković-Kostić.
Iz kojih razloga one odlaze u inostranstvo: zbog veće plate i standarda po kojem jedna sestra brine o manjem broju pacijenata nego ovdje. Pored toga, plus je i što možete još izabrati radno vrijeme, broj sati, dnevne, noćne smjene.
Prijedlog
Prosječna plata medicinske sestre kod nas je oko 900 KM. Vani su zarade više i to je lajtmotiv odlaska naših zdravstvenih radnika, ocjenjuju iz Sindikata zdravstva i socijalne zaštite.
– Mislim da bi sestre i tehničari bili zadovoljni ovdje sa 1.300 do 1.400 KM mjesečno, s tim da se uz platu obračunava topli obrok i regres. Apelujemo na nadležne da je krajnje vrijeme da se poboljša materijalno-socijalni status zdravstvenih radnika. Naglasio bih da radnici daju svoj maksimum u ovom nesretnom vremenu, ne odustaju od pružanja pomoći pacijentu koji im je u svakom trenutku najbitniji – ističe Nikola Crnčević ispred Sindikata.
Poručuje da uslovi i ekonomsko-socijalni status zdravstvenih radnika u RS mogu i moraju biti bolji.
– Uslovi u trenutnoj pandemiji korona virusa su takvi kakvi jesu, nije ni najbolje, ni najgore, a kada uzmete u obzir da su zdravstveni radnici preopterećeni i na izmaku snaga, ne može u ovakvoj situaciji ni biti idealno. Medicinarima je zaista naporno raditi, pogotovo onima u kovid odjeljenjima koji brinu o najtežim pacijentima. Treba samo pet minuta provesti u zaštitnom odijelu, u skafanderima i svoj onoj opremi, vidjeti koliko je to zahtjevno i kakva požrtvovanost treba da se radi u takvim uslovima – zaključuje Crnčević.
“Od progona do aplauza”
Što se tiče uslova rada doktora medicine, iz Komore doktora medicine RS napominju da se uslovi vrlo razlikuju u zavisnosti od tipa ustanove, da li je riječ o Domu zdravlja, bolnici, Zavodu, privatnoj ili javnoj ustanovi, opštine u kojoj rade, pa do specijalnosti kojom se doktor bavi.
– Stav KDMRS je da uslove rada jednog ljekara čini i odnos društvene zajednice prema našoj profesiji u cjelini. U našem društvu jedina konstanta je promjena, tako da je i društveno-socijalna pozicija ljekarske profesije podložna promjenama u skladu s aktuelnim trendovima i aktuelnom društvenom situacijom. Tako smo u proteklom vremenu svjedočili kopernikanskim preokretima u stavu medija i javnog mnjenja prema ljekarskoj profesiji i generalno ljekarstvu Republike Srpske, od neargumentovanih medijskih progona do aplauza stanovništva koje smo dobijali tokom aktuelne pandemije – govori predsjednik Saša Vujnović.
U Komori nemaju podatke o broju ljekara koji su napustili RS, ali je, kažu, indikativan podatak da 70 do 80 njihovih članova traži Potvrdu o dobrom statusu, koja je neophodna za dobijanje ljekarske licence u drugim zemljama.
– Na kraju, uslovi rada doktora medicine su vrlo heterogena kategorija, koja ima i veliku subjektivnu komponentu. Neadekvatni uslovi rada doktora su nažalost svjetski, a ne samo naš lokalni problem. Pojedini članovi naše Komore, sveukupno gledano, rade u uslovima na kojima im mogu pozavidjeti naše kolege iz mnogo bogatijih i razvijenijih zemlja, dok s druge strane postoje i oni koji se bave ovom humanom profesijom u gotovo ponižavajućim uslovima – ističe Vujnović.
Komora će, dodaje on, kao i do sad činiti sve što je u njenoj moći da ojača društvenu poziciju ljekarstva u Srpskoj i biti podrška “svim svojim članovima koji se na human, odgovoran, etičan i visoko profesionalan način bave ovom plemenitom profesijom”.
Zarada u svijetu
Prosječna godišnja plata s dažbinama doktora medicine u SAD iznosi 313.000 američkih dolara, u Njemačkoj 163.000, Španiji 63.000 američkih dolara, podaci su iz sveobuhvatnog Medscape izvještaja o visini nadoknade ljekara za 2019. godinu. Dramatične razlike u finansijskoj kompenzaciji za posljedicu imaju sve veću migraciju doktora iz Zapadne Evrope u bogatije zemlje, kažu u Komori doktora medicine RS. Samo 2014. godine 2.364 ljekara je napustilo Njemačku.
– Za poređenje, u Srpskoj danas imamo oko 4.000 prakticirajućih ljekara. Ovakve velike migracije, udružene s hroničnim nedostatkom ljekara u zapadnoj Evropi i Skandinaviji, stvaraju vakuum koji usisava doktore iz Istočne i Centralne Evrope, uključujući i nas. Zadnjih nekoliko godina je samo u Njemačkoj konstantno otvoreno između 2.700 i 3.000 slobodnih pozicija za ljekare, što govori o hroničnom nedostatku doktora. Nekim dijelom, ovako velike brojke su vjerovatno i posljedica percepcije njemačkih građana da su uslovi rada ljekara neadekvatni, te zbog toga radije biraju druge profesije umjesto nekad društveno prestižne ljekarske – ocjenjuju u Komori.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu