Magazin

Magična moć minerala, biljaka i moderne medicine (50): Zašto je dobro piti crveno vino

Resveratrol pripada velikoj grupi jedinjenja pod nazivom polifenoli. Riječ je o moćnom antioksidansu izolovanom iz biljaka, a njegova uloga je zaštita biljke od spoljašnjih faktora, poput ultraljubičastog zračenja, ozljeda, gljivica, stresa…

FOTO: CAROLINE BREHMAN/EPA

Antioksidansi neutrališu slobodne radikale, odgovorne za starenje ćelija, a mnogobrojne naučne studije potvrdile su blagotvorno dejstvo resveratrola na zdravlje i prevenciju nastanka različitih oboljenja, prvenstveno kardiovaskularnog sistema.

Resveratrol je prirodno prisutan u pokožici i sjemenkama grožđa, kikirikiju, bobičastom voću (borovnica, ribizla, malina, kupina). Sadržaj resveratrola je veći u crnom nego u bijelom grožđu, a sadrže ga takođe i kakao prah i crna čokolada.

Vino sadrži najveće količine resveratrola u poređenju s ostalim prirodnim proizvodima, a crno vino bogatije je ovim jedinjenjem od bijelog vina budući da fermentacija tokom tehnološkog procesa proizvodnje traje duže kod crnog vina. Sadržaj resveratrola u grožđu varira u zavisnosti od načina gajenja, geografskog porijekla i izloženosti gljivicama. Grožđe gajeno u sredini s višim procentom vlage sadrži veće količine resveratrola od onog gajenog u sušnim klimatskim uslovima.

Šta je francuski paradoks?

Pod pojmom francuskog paradoksa (french paradox) podrazumijeva se pomalo neobična situacija da Francuzi daleko rjeđe obolijevaju od kardiovaskularnih bolesti u poređenju s Amerikanacima, uprkos svakodnevnom unosu masne hrane. Prosječnom Francuzu unos masti ne smeta, dok ih prosječni Amerikanac izbjegava, a opet se goji (više od 50% američke nacije je gojazno).

Godine 1990. američki novinar Edvard Dolnick prvi je javno prezentovao ideje prof. dr. Žaka Ričarda u svom magazinu o zdravlju. Tekst je pobudio veliko interesovanje, a u njemu su prvi put objašnjeni principi ishrane, kao i važna uloga crvenog vina koje se u Francuskoj tradicionalno pije uz ručak. Rezultat istraživanja je otkriće polifenola – resveratrola, koji je prisutan u pokožici crnog grožđa. Ubraja se u jake antioksidanse, mada ima i čitav niz drugih blagotvornih efekata.

Ishrana prosječnog Francuza bazira se na unosu većih količina povrća, voća, maslinovog ulja, ribe. Najveći procenat unijetih masnoća je porijeklom iz mliječnih proizvoda – starih sireva, putera. Francuzi izbjegavaju brzu, gotovu, do pola pripremljenu hranu, prženu hranu i koncentrovane šećere. Jedu opušteno (ručak traje dva sata), za razliku od Amerikanaca koji žive i jedu “u grču” (upravo su oni izmislili fast foods i drive-in restorane). Svakodnevno hodanje i rekreacija i unos crvenog vina doprinose manjoj učestalosti koronarne bolesti u Francuskoj.

Razlike postoje unutar same zemlje. Burgundija, poznati vinogradarski kraj, ima najnižu stopu mortaliteta od srčanih bolesti.

Blagotvorno dejstvo resveratrola

Osnovno djelovanje resveratrola je antioksidativno – neutrališe slobodne radikale, sprečava oksidaciju holesterola i podstiče rad prirodnih antioksidansa. Koči aktivnost štetnih reaktivnih jedinjenja koji nastaju normalnim metaboličkim aktivnostima i na taj način sprečava oštećenje ćelijskih struktura.

Koristi konzumiranja hrane bogate resveratrolom, kao i suplementacije, višestruki su: prevencija kardiovaskularnih oboljenja, sniženje nivoa ukupnog holesterola, prevencija oksidacije lošeg LDL holesterola i prevencija formiranja plaka, tj. ateroma odgovornog za nastanak ateroskleroze.

Studije na životinjama pokazale su njegov pozitivan efekat u snižavanju nivoa glukoze u krvi, redukciji postojanja insulinske rezistencije, kao i opadanju nivoa plaka moždanih krvnih sudova u slučaju Alchajmerove bolesti. Zbog njegovog antioksidativnog dejstva preporučuje se i u prevenciji nekih vrsta karcinoma. Sprečava (ograničava) srčanu fibrozu, kao i sve posljedice koje iz toga proizlaze.

Ova ključna istraživanja obavljena su na Northeastern Ohio Univesities College of Medicine pod rukovodstvom prof. dr. Garija Mesaroša, a rezultati su objavljeni u stručnom časopisu American Journal of Physiology Heart and Circulatory Physiology.

Pomaže u topljenju masnih naslaga. Posljednje studije pokazuju da povećava sposobnost mišića da apsorbuje glukozu iz hrane. Što više glukoze mišići potroše za stvaranje energije, manje se glukoze deponuje u masne ćelije.

Kome se preporučuje uzimanje suplemenata sa resveratrolom:

– osobama sa pozitivnom anamnezom na bolesti povezane sa metabolizmom glukoze, masti i holesterola kao što su: ateroskleroza, hipertenzija, dijabetes tipa 2, insulinska rezistencija, metabolički sindrom;

– osobama kod kojih su zabilježene početne promjene metabolizma glukoze, masti i holesterola i u cilju prevencije tih promjena;

– osobama koje su u procesu mršavljenja i održavanja tjelesne težine.

Preporučena primjena suplemenata koji sadrže resveratrol je ujutro prije doručka, jer je njegova apsorpcija najbolja natašte.

(Nastaviće se)