O tome svjedoči i snimak koji je nedavno osvanuo na TikToku, a na kojem se vidi kako trojica golobradih mladića, ne starijih od 18 godina, na parkingu neke podzemne garaže guraju i bacaju metalna kolica za namirnice na parkirane automobile, prenosi Blic.
Na komentar “bukvalno vas treba prijaviti”, autor snimka i jedan od aktera koji se predstavlja kao “stekiii1”, pobjedonosno je odgovorio “bukvalno lomimo kola u kojima migranti spavaju i štekaju se”.
Na snimku se dalje vidi kako dvojica mladića uzimaju po kolica, bacaju i udaraju parkirana vozila, dok se treći sve vrijeme smije i telefonom bilježi ovaj vandalizam.
Vrlo brzo je obasut kritikama i negativnim komentarima poput “bolesno i bezobrazno”, a na konstataciju jednog od korisnika TikToka da bi za to što su uradili mogli da snose ozbiljne kazne, mladić koji je objavio snimak odgovorio je bezočnim uvredama.
– Smradino mrtva, je*em ti familiju maloumnu, g*vno smrdljivo bolesno – napisao je mladić.
Tako se antimigranstka retorika preselila i na TikTok i to među mlađu populaciju. U toku vanrednog stanja prošle godine je na Fejsbuku osvanula grupa “STOP naseljavanju migranata“, a za vrlo kratko vrijeme došla je do čak 330.000 članova i postala jedna od najposjećenijih Fejsbuk grupa u Srbiji.
U njoj se o migrantima govorilo u negativnom kontekstu, da su agresivni ali i “lažne izbeglice“ koji naseljavaju Srbiju i za koji se grade stanovi, obezbeđujuju kuće i novac.
To raspoloženje se prelilo i na ulice, pa su organizovani i skupovi protiv migranata, a čak je kod Ekonomskog fakulteta, gdje se okupljaju migranti i izbjeglice, nekoliko desetina desničara okupljenje u “Narodnu patrolu“ organizovalo akciju “Čišćenja parka“.
Postavlja se pitanje šta je razlog bujanja ovakvih reakcija, da li je kriza izazvana korona virusom plodno tle za divljanje desničarskih ideja i pokreta koji ih promovišu, poput antivaksera i antimaskera? Da li su sada i mladi došli na red, da oponašaju ono što čuju u okruženju, vide na ulici ili na društvenim mrežama i onda to šire dalje?
Sociolog Vladimir Vuletić kaže da je ovakvo ponašanje mladih izraz trenda i stava prema migrantima koji postoji u jednom dijelu populacije u Srbiji a koji se pojačava u vremenima krize.
– Pri tom, kada su u tom dobu, mladi pokušavaju da frustraciju i osujećenost, koju osjećaju, kompenzuju i onda se dešava da osjetljive grupe postanu žrtveni jarac. Nažalost, društvene mreže uz pozitivnu imaju i negativnu stranu, i omogućavaju da se šire određene vrste stereotipa. TikTok je sada posebno zanimljiv, jer pruža utisak akcije i mogućnost da se poruka pošalje u videomaterijalu. U uzrastu u kojima su ti mladići su izraženije emotivno afektivne radnje ali je manja sposobnost da se uživi u empatiju. Mnogi od njih bi vjerovatno, kada bi promislili, rekli da je glupost to što su uradili – ocjenjuje sociolog Vladimir Vuletić.
Problem je što, napominje on, ovo ponašanje može da izazove efekat grudve snijega.
– A to znači da bi migranti mogli da se brane, da odreaguju na provokacije – napominje on.
Prethodnih godina je stav jednog dijela ljudi prema migrantima bio upitan, a u istraživanju koje je 2019. godine Cesid sproveo u 19 lokalnih samouprava, čak 40 odsto građana izrazilo je negativnu percepciju prema migrantima koji stižu u Srbiju, dok je neutralan stav izrazilo 47 odsto njih.
Dezinformacije veliki problem
U zavisnosti od stepena pogođenosti opštine ili grada migracionom krizom, raste i procenat negativnih stavova. Tako je u opštinama ili gradovima koje su krizom pogođenije intenzivnije, izraženiji negativni stav prema migrantima, dok je u onima koje su umjereno pogođene procenat negativnih stavova značajno manji. Pozitivniji stav imaju visoko obrazovani, građani koji žive u Centralnoj i Zapadnoj Srbiji i stariji od 60 godina.
Pitanje je šta bi pokazalo istraživanje koje bi bilo urađeno među mladima, a izvršni direktor Cesida Bojan Klačar ocjenjuje da je korona kriza pojačala negativan stav prema migrantima, ali i da dezinformacije igraju veliku ulogu.
– Odnos prema migrantima i migranstkoj krizi definitivno predstavlja uzrok porasta radikalnog mišljenja, ali i desničarskog ekstremizma. To se dešava iz dva razloga, prvi je povezan sa činjenicom da ljudi u Srbiju percepiraju migrante u negativnom tonu, imaju stereotipe o njima, i pokazuju veliku socijalnu distancu. Nemaju dovoljno informacija i onda pod strahom ili zebnjom donose loše zaključke o migrantima – napominje za Blic Klačar.
Drugi razlog krije se, dodaje on, u velikom broju dezinformacija koji se pojavljuju na društvenim mrežama i šire paniku među ljudima.
– Zato se dešava i da dolazi i do takvih reakcija mladih. Dezinformacije su povezane sa društvenim mrežama i onda mladi boraveči na internetu, kontinuirano izloženi sadržaju koji nije tačan donose sud o migrantima – zaključuje Klačar.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu