Iz našeg ugla

Legenda o letećim neimarima Ferhadije

Jedan od bisera banjalučke arhitekture je Ferhadija, najveća džamija u ovom gradu, koju je podigao veliki Ferhad-paša Sokolović 1579. godine, novcem datim za otkup sina austrougarskog generala.

Vladimir Đurić Đura
FOTO: GORAN ŠURLAN/RAS SRBIJA

Ferhad-paša Sokolović (tur. Sokollu Ferhad Paşa) bio je osmanski vojskovođa i državnik, sandžak-beg, gazi i prvi beglerbeg Bosanskog pašaluka. U istoriji Bosne ostavio je veliki trag. Ferhad je poticao iz poznate srpske porodice i bio je rođak velikog vezira Mehmed-paše Sokolovića, rođak patrijarha Makarija Sokolovića i ujak poznatog istoričara Ibrahima Pečevija.

Ferhad je bio toliko moćan vojskođa da su od njegove silne vojske strepili vladari Austrougarske. U Budačkoj bici, 22. septembra 1575. godine, austrougarski general Herbart VIII Auersperg Turjaški je ubijen, a njegova glava odsječena i poslata sultanu u Carigrad. U ovoj bici zarobljen je i Harbertov sin Engelbert, čiji je život, zajedno sa Herbertovom glavom, otkupila rodbina. Engelbertova majka dala je 30.000 dukata, što je Ferhad iskoristio za izgradnju Ferhadije i na desetine drugih objekata u Banjaluci.

U vrijeme izgradnje Ferhadija je bila centralni objekat banjalučke čaršije i centralno mjesto okupljanja. Džamija je sa svojom kupolom dostizala visinu od 17,5 metara, a do minareta visine 41,5 metar vodilo je 128 stepenica.

Devedesetih godina prošlog vijeka, u ratu poslije kog je uslijedio raspad Jugoslavije, potpuno je uništena, ali je 7. maja 2016. godine zvanično otvorena u istom onom sjaju u kojem je bila, korišćenjem identičnog materijala.

Ne zna se sudbina novih neimara, ali se zato pripovijeda legenda o sudbini trojice neimara Ferhad-paše, koji su je prvi put sagradili.

Postoji zanimljiva legenda koja se veže za ovo mjesto. Priča kaže da je jednog dana Ferhad-paša za vrijeme gradnje džamije Ferhadije došao da obiđe radnike koji su izvršavali posljednje radove na džamiji. Oduševljen onim što je vidio, odluči da ne dozvoli da se nešto ovako lijepo ikada ponovo napravi, te naredi da ubiju trojicu neimara koji su gradili džamiju. Zatvori ih na vrhu džamije i reče im da će ih pogubiti za tri dana. Radnici istog trenutka počeše tražiti izlaz. Tražili su i tražili tri dana bez prestanka. Pred kraj trećeg dana dosjetiše se da od preostalog materijala naprave krila i da s njima skoče s vrha džamije.

Kad je Ferhad-paša došao trećeg dana u džamiju, s namjerom da pomiluje zatvorenike, nije našao nijednog od neimara. Sva trojica poletješe sa vrha i padoše na tri različite strane Banjaluke, a po njima naselja u gradu danas nose imena. Petar na današnji Petrićevac, Pavle na današnji Pavlovac, a treći prilikom leta pade na desnu obalu Vrbasa i slomi rebro, pa taj dio grada nazvaše Rebrovac.

Legendama treba vjerovati.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu