Taj standard garantuje da se šumom u preduzećima gazduje transparentno, u skladu s ključnim međunarodnim propisima i domaćom legislativom, uključujući veći stepen zaštite prirode. To, posljedično, otvara vrata tržišta razvijenih zapadnih zemalja gdje je nemoguće plasirati proizvode drvne industrije ako ne postoji ovaj standard kao dokaz da se šumom i šumskim zemljištem gazduje po strogim ekološkim, socijalnim i ekonomskim pravilima.
FSC standard za održivo gazdovanje šumama u BiH nedavno je zvanično odobrila međunarodna organizacija Forest Stewardship Council FSC, koja se brine za odgovorno gazdovanje šumama širom svijeta.
Sekretar Udruženja šumarstva i prerade drveta pri Privrednoj komori RS Lazo Šinik ističe da je ovaj sertifikat izuzetno bitan za poslovanje drvoprerađivačke industrije, te podsjeća da su “Šume RS” taj međunarodni standard uvele još prije deceniju, što je proizvođače iz drvne industrije u RS dovelo u značajnu prednost.
– “Šume RS” su sertifikovane tim FSC standardom i onda su svi u lancu vrijednosti koji nabavljaju te sortimente za dalje postupanje u prednosti, jer time dokazuju da sve te količine sirovine koju koriste potiču iz legalnih sječa. Mnoge zemlje to postavljaju kao uslov, a posebno kad je u pitanju javni sektor u razvijenim zapadnoevropskim zemljama, koje su nam i najznačajniji partner. Tamo je nemoguće bilo šta plasirati bez postojanja tog standarda. Dakle, u Srpskoj smo na vrijeme pristupili tome i sada to nesmetano funkcioniše. Ostaje jedino još oko 20 odsto teritorije pod šumama u privatnom vlasništvu za koje nisu uvedeni ti standardi – objašnjava Šinik.
Po njegovim riječima, u Federaciji BiH je situacija takva da su neka kantonalna preduzeća šumarstva sertifikovana, dok druga nisu, i njima će dobijanje FSC standarda za BiH sigurno značiti više nego za RS.
Iz Spoljnotrgovinske komore BiH takođe ističu da će donošenje FSC standarda biti od velike koristi izvoznim kompanijama drvne industrije i bar djelimično će, kažu, zamijeniti pravne akte koji nisu usvojeni u Federaciji BiH iz oblasti šumarstva.
Da bi BiH razvila svoj FSC standard, radilo se zajednički sa svih nivoa vlasti u BiH od 2015, uz podršku međunarodnih organizacija, a prvenstveno Svjetske organizacije za zaštitu prirode WWF Adria. Ova organizacija je, zajedno sa Šumarskim fakultetom Univerziteta u Sarajevu, realizovala projekat pod nazivom “Promocija odgovornog gazdovanja šumama u BiH”, iz kojeg se izrodio i FSC standard za BiH, a koji finansira kompanija IKEA.
Naime, nakon uspješnog sertifikovanja 56.000 hektara šuma Tuzlanskog kantona, te 121.000 hektara šuma Srednjobosanskog kantona, od 2015. godine proveden je proces razvoja FSC standarda i podizanja svijesti o važnosti EU Uredbe o drvu, u koji su uključena oba entiteta u BiH, kao i distrikt Brčko.
Ovaj standard stupiće na snagu u martu iduće godine, do kada bi sva šumarska preduzeća u BiH trebalo da se prebace na korištenje novog standarda.
Stručnjaci ističu da bi samim tim što BiH sada ima svoj standard, postupak sertifikovanja trebalo da bude brži i jeftiniji, a omogućava i poređenja i analize među preduzećima. Dosadašnja primjena generičkog standarda bila je, kažu, složeniji i dugotrajniji proces. Osim toga, ostale države regije, uključujući EU članice Sloveniju i Hrvatsku, još nisu izradile svoje FSC standarde.
– Sertifikovanje gazdovanja šumskim resursima u BiH unaprijediće ekološke, socijalne i ekonomske performanse upravljanja i gazdovanja šumama, ali i konkurentske prednosti domaćih preduzeća šumarstva i drvne industrije. To se posebno odnosi na izvozno orijentisane poslovne subjekte iz BiH, pred koje se na atraktivnim tržištima EU nameću sve stroži zahtjevi u pogledu porijekla drveta – objasnio je nedavno, na prestavljanju ovog standarda Mersudin Avdibegović sa Šumarskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu, koji je provodio projekt.
Uz ukupno 177.000 hektara šuma koje su već sertifikovane u okviru ovoga projekta, WWF privodi kraju i sertifikovanje preostalih 65.000 hektara šuma Srednjobosanskog kantona. Sertifikat se očekuje u rano proljeće naredne godine.
Potrošači mogu da biraju
FSC daje mogućnost potrošačima da odaberu proizvode pomoću oznake koja garantuje da je proizveden po načelima održivog upravljanja. Zbog transparentnosti, FSC podržavaju mnoga udruženja za zaštitu životne sredine i organizacije za razvoj, što FSC čini još priznatijim brendom.
Proizvodi poput drva i papira koji potiču iz FSC sertifikovanih šuma prepoznaju se po FSC oznaci. Kako bi oznaka bila vjerodostojna, svaka faza u lancu, od sječe drva u šumi do izrade konačnog proizvoda mora biti sertifikovana.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu