Ovo su rezultati istraživanja agencije “Futurist” koja je pokušala da predstavi sve ekonomske posljedice nečinjenja u vezi sa rješavanjem pitanja koje već decenijama muči Srbiju. Kako stoji u ovoj analizi, prvi dio ekonomske cijene svakako je gubitak svega onog što je vezano za Evropu, piše Blic.
Evropska unija je ubjedljivo naš najveći trgovinski partner. Ukupna spoljnotgrovinska razmjena Srbije u 2017. godini iznosila je 34 milijarde evra, pri čemu se na uvoz odnosi 19 milijardi evra, dok izvoz roba iznosi 15 milijardi evra. Učešće EU u ukupnoj spoljnotrgovinskoj razmjeni iznosi 64 odsto. Učešće izvoza u EU u ukupnom izvozu je 66 odsto, dok uvoz iz EU učestvuje sa 62 odsto u ukupnom uvozu roba – piše u istraživanju.
Takođe, EU predstavlja blok zemalja iz kojih dolazi najviše stranih direktnih investicija.
– Samo od 2010. godine oko 70 odsto stranih direktnih investicija porijeklom je iz zemalja EU. Ukupan javni i privatni spoljni dug Srbije iznosio je na kraju 2017. godine 26 milijardi evra. Od ovog iznosa, izvori finansiranja iz razvojnih banaka i institucija kao što su EBRD i EIB iznose oko četiri milijarde evra. S druge strane, od ukupne bilansne sume domaćeg bankarskog sektora, koji je na kraju 2017. iznosio oko 28 milijardi evra, čak oko 70 odsto se odnosi na banke čija su sedišta u zemljama EU – objašnjavaju u “Futuristu”.
Ponovo sankcije?
U slučaju da Srbija odluči da poništi sve dosadašnje dogovore, prekine buduće i odbije unaprijed svako rješenje, vjerovatno će ponovo kao prije 26 godina doživjeti sankcije i ekskomunikaciju iz međunarodne zajednice, zamrzavanje imovine, trenutni prekid donacija i investicija.
– Koliko bi to koštalo, nemoguće je reći, ali, poređenja radi, treba pomenuti da su ekonomisti štetu od sankcija uvedenih 1992. godine, čijeg se osnovnog efekta, hiperinflacije, još dobro sjećamo, procijenili na nekih 125 milijardi dolara – naglašava se u analizi “Futurista”. Konačno, ekonomski najgori scenario donio bi rat.
Samo ne rat
– Šteta koju je Srbija 1999. godine pretrpjela procjenjuje se na iznos od 30 milijardi do 130 milijardi dolara. Novi, pa i tromjesečni rat koštao bi nas desetak puta više od konsolidovanih državnih rashoda u 2017. godini koji su iznosili oko 16 milijardi evra. Ako znamo da su rashodi približni budžetskim prihodima, ali i da je Srbija u stalnom suficitu i da je budžetom predviđen rast BDP-a za ovu godinu na nivou od 3,5 odsto, lako je zaključiti da bismo morali da radimo bar 100 godina, sa istom uštedom i stepenom rasta kao danas, da bismo zaradili dovoljno novca za tri meseca ratovanja na Kosovu – objašnjavaju u “Futuristu”.
Predsjednik Privredne komore Srbije Marko Čadež ističe da je ohrabrujuće da je ovakva studija urađena i objavljena prije svega zbog činjenica da je rađena iz perspektive budućnosti.
– Kako ćemo se kao društva i ekonomije, govorim i o srpskom i o kosovskom, razvijati ako ostanemo posmatrači u ulogama žrtava prošlosti i, odlažući problem koji jeste kompleksan i istorijski, ali nije nerješiv? Ili da aktivno krenemo da kreiramo svoju budućnost? Dogovor Srba i Albanaca ključ je za ekonomske integracije cijelog regiona i jedini način da drastično smanjimo vremenski okvir u kojem ćemo po standardu dostići zemlje centralne Evrope – ističe Čadež.
Demografske posljedice
Pored ekonomskih, odlaganje rješenja kosovskog problema donijelo bi i nesagledive demografske posledice.
– Stanovništvo bi se smanjivalo za oko 40.000 ljudi godišnje, a nije nemoguće zamisliti ni mnogo jače opadanje broja ljudi, što bi dovelo do toga da nas već krajem sljedeće decenije nema mnogo više od šest miliona. Takođe, ovo bi uslovilo i smanjivanje prosječnog životnog vijeka koji je danas u Srbiji 75 godina, a u Sloveniji 81 godinu, primjera radi. Opao bi i natalitet, a znatno bi se smanjio i broj obrazovanih ljudi, ljekara, inženjera, profesora – stoji u istraživanju.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu