U kafanama su se uvijek rado izvodile elegije u stilu Jovana Sterije Popovića, Đure Jakšića, Zmaja, Vojislava Ilića. Čest motiv je ljubav dvoje mladih koja se završila tragično.
“Pogledaj me, nevernice” je istinita priča o čovjeku koji je ubio svoju djevojku i njenog ljubavnika u seoskoj kafani. Tekst pjesme, je prema nekim forumima o starogradskoj muzici, napisao arhitekta i pjesnik iz Sombora Branislav – Bane Jovin, autor poetske knjige “Sombor viđen očima ptice”.
Ova pjesma poslužila je kao inspiracija piscu Miroslavu Josiću Višnjiću da napravi scenario za istoimeni film. Film je 1974. godine režirao Srđan – Điđa Karanović, kao neku vrstu modernog dokumentarca o mještanima banatskog sela Seleuša, koje je pretvorio u glumce.
U filmu amaterska seoska ekipa snima film o ljubavi dvoje mladih koja se završila tragično. Tokom snimanja rekonstruišu se scene iz života ljubavnika, i u tim situacijama reditelj neprekidno prožima komično i tragično, ironiju i patetiku. “Izmišljeno” ubistvo u seoskoj krčmi prepričano je riječima mještana Seleuša, onih koji su tu bili ili čuli šta se zbilo, pa je ova igra autentičnosti bila neodoljivo privlačna.
Ovim filmom Srđan Karanović najavljuje svoju filmsku poetiku koju je docnije razvio u projektima “Grlom u jagode” ili “Društvenoj igri”. U filmu glume brojni natuščici, a neki od njih su široj publici nepoznati muzičari poput Todora Jovanovića Paganinija.
Ovaj vrhunski violinista, čuveni romski kapelnik i pjevač, rođen je 1923. godine u Deronjama. Njegov otac Vlada bio je čuveni basprimaš, a cijela porodica se bavila muzikom. Poslije filma “Pogledaj me, nevernice” Todor postaje poznat ne samo ljubiteljima kafane nego i ljubiteljima filmske umjetnosti. U svojoj dugoj i polodnoj muzičkoj karijeri Todor je svirao sa mnogim poznatim tamburašima kao što su Janika Balaž, Saćarela, Mišo, Miloš.
Svirao je Paganini u svim otmenijim gradskim restoranima, hotelima i kafanama širom ondašnje Jugoslavije, ali i Evrope. Njegova bravura, sviranje na jednoj struni, i ta virtuoznost doveli su ga nekoliko puta i pred Tita, pogotovo kada je boravio u Karađorđevu kod Bačke Palanke, gdje su ga uvijek zabavljali deronjski tamburaši.
Pjesma “Pogledaj me, nevernice” u sebi nosi neku iskonsku banatsku tugu, koju osjećaju ljudi izgubljeni u ravničarskim vojvođanskim prostorima. Emociju ove pesme često je znao da dočara i panonski pjesnik Đorđe Balašević u svojim radovima.
Pogledaj me nevernice
Pogledaj me, nevernice,
Pogle'j moje bledo lice,
I na njemu tamne bore,
Pipni čelo kako gore.
Pogle'j ruke, suvo pruće
Slušaj srce umiruće,
Ti si svemu tome kriva,
Sa'rani me u grob živa.
Sećaš li se ono doba
Kad mi reče, ah, do groba?
Tebe ljubim, drugog neću
Za te živim i umreću.
Sad si hladna, ne voliš me,
Smeješ mi se, prezireš me.
Ti za mene i ne haješ
Drugom svoje srce daješ.
Uzmi pušku i ubi me,
Svojom rukom sa'rani me
Sa'rani me pokraj puta
Gde prolaziš češće puta.
(Nastaviće se)
Raniji tekstovi
Istorija starogradske muzike kroz pjesme (1): Kad i vladarima srce zatrepti (VIDEO)
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu