Dok velike kineske državne kompanije i banke sklapaju tajne ugovore, javno se radi na promociji kineskog jezika i kulture, pa i kineske spoljnje politike, iskazane inicijativom “Pojas i put”.
Za rast kineskog kulturnog uticaja u RS zaslužan Konfučijev institut Univerziteta u Banjaluci.
Kako je Konfučije stigao u Banjaluku
Priča o Konfučiju u Banjaluci počinje 2017. godine, tokom samita zemalja istočne i centralne Evrope i Kine, poznatog kao “Inicijativa 16+1”. Tada je sjedište Konfučijevih instituta Hanban dalo saglasnost državnom Univerzitetu za tehnologiju u Tjenđinu i Univerzitetu u Banjaluci da partnerski osnuju Konfučijev institut u Banjaluci.
Kako je još 2019. upozorio politikolog Miloš Popović, postdoktorand na Univerzitetu u Lajdenu, Hanban, koji daje licence Konfučijevim istitutima širom svijeta, on djeluje pod dirigentskom palicom vodeće grupe za spoljnu propagandu kineske Komunističke partije.
Popović takođe upozorava da ovi instituti, iako nose Konfučijevo ime, nemaju mnogo veze sa vrijednostima za koje se zalagao čuveni filozof, nego se bave uglavnom promocijom aktuelane vlasti u Kini.
Od 2004. godine, kada je ova misija počela, otvoreno je više od 1200 Konfučijevih instituta u više od 120 država širom, svijeta, a najviše ih je u SAD.
Kako navodi direktorka Konfučijevog instituta u Banjaluci Ljiljana Stević, u Beogradu je ovaj institut otvoren još 2006. i bio je među prvima u Evropi.
Iako je u BiH 2015. otvoren Konfučijev institut u Sarajevu, Kinezi su smatrali da nije zgoreg da imaju svoj centar uticaja i u Banjaluci, piše Impuls portal.
Na otvaranju Konfučijevog instituta u Banjaluci 2018. počasni gosti su bili predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik i tadašnja ambasadorka Kine u BiH Čen Bo.
“Važno je znati jezik ekonomske velesile”
Od tada se institut bavi promocijom kineske kulture, umjetnosti, tradicije i filozofije, a u fokusu im je kineski jezik.
– Važno je znati jezik zemlje, koja je druga, a potencijalno i prva ekonomska sila svijeta. Važno je znati i običaje i pravila poslovanja u Kini. Zbog toga smo organizovali kurs kineskog jezika i kineske poslovne etikecije za zaposlene u Kabinetu predsjednika Republike Srpske – kaže Ljiljana Stević, direktorica Konfučijevog instituta u Banjaluci.
Konfučijev institut organizuje i kurseve kineskog za djecu, omladinu i odrasle. Trenutno u Banjaluci radi 10 učitelja kineskog jezika što domaćih, mahom školovanih u Beogradu, što profesora i studenata koji dolaze iz Kine i u RS ostaju od godinu do 2 godine.
Kineski akademci borave u studentskom kampusu kao gosti Univerziteta u Banjaluci. Iako su volonteri, za svoj rad dobijaju naknade.
– Do sada je naše kurseve kineskog prošlo oko 200 polaznika, od vrtićke djece do odraslih. Organizujemo fakultativnu nastavu u pet osnovnih škola u Banjaluci, te u banjalučkoj Gimnaziji, gdje je 2000. otvorena Konfučijeva učionica. Radimo i sa srednjim školama u Srpcu i Doboju” – navodi Ljiljana Stević, dodajući da su kursevi za djecu i studente besplatni.
– To je poklon univerziteta zajednici – kaže Stevićeva.
Plate na teret građana Srpske
Kao što je praksa i drugdje u svijetu, i Konfučijev institut u Banjaluci djeluje u sklopu univerziteta. Ima kancelarije i učionicu na Fakultetu političkih nauka, a za svoje manifestacije koristi i prostorije drugih fakulteta. Domaće osoblje instituta su zaposlenici Rektorata Univerziteta u Banjaluci.
Na Konfučijevom institutu u Banjaluci zaposleno je troje Kineza, uključujući i kinesku direktoricu Šen Li i njih plaća Univerzitet u Tjenđinu. Četvoro domaćih zaposlenika plaća banjalučki Univerzitet.
– Naš godišnji budžet za projekte je oko 100 000 dolara i to obezbjeđuju partneri iz Kine. Troškovi plata za nas četvoro su veći od tog iznosa i to obezbjeđuje Univerzitet u Banjaluci – kaže direktorka Stević.
Univerzitet u Banjaluci je javni univerzitet i finansira se najvećim dijelom iz budžeta RS i drugih javnih prihoda. Kako je potvrđeno iz Rektorata, 75 odsto prihoda Univerziteta dolazi iz budžeta RS, a dodatnih 10 odsto iz grantova.
Ovo faktički znači da da plate domaćih zaposlenika u Konfučijevom institutu padaju na trošak građana Srpske.
Ali i na Konfučijevom institutu i u Rektoratu Univerziteta u Banjaluci ističu da i zajednica ima koristi od njih.
– Podrška smo Rektoratu u međunarodnim djelovanju, osnažili smo univerzitet. Na kineski smo preveli djela Petra Kočića, Stevke Kozić Preradović, Ranka Preradovića i još nekih naših pisaca. I na druge načine radimo i na promociji srpskog jezika i kulture u Kini – kaže Stevićeva.
Peking via Banjaluka
Podrška Konfučijevog instituta je bila presudna i za osnivanje odsjeka za sinologiju na Filološkom fakultetu u Banjaluci 2022. Odsjek danas ima 4 profesora sinologa, jednog lektora iz Kine i 23 studenta.
– Nadamo se da će studenata biti mnogo više, a ambicija nam je osnivanje azijskih studija na Univerzitetu u Banjaluci – kaže Stevićeva.
Na Univerzitetu u Banjaluci sinologiju studiraju čak i mladi iz Beograda. Tako je Beograđanka Mina Đorđević nedavno dobila stipendiju kompanije “Šandong”, kao najbolja brucoškinja sinologije na banjalučkom Filozofskom fakultetu.
Ugovor o stipendiraju uručen joj je na svečanosti u Konfučijevom institutu.
Još 2011. godine odsjek za sinologiju je otvoren na Filozofskom fakultetu u Palama, u sklopu takođe javnog Univerziteta Istočno Sarajevo. Ova studijska grupa upisuje od 10 do 15 studenata godišnje.
Dakle, govornika kineskog u Republici Srpskoj je sve više, a sve je više i onih koji, makar i ne znali kineski, preko Konfučijevog instituta putuju u Kinu.
Kako se navodi u publikaciji izdatoj povodom 5. godišnjice Konfučijevog instituta u Banjaluci, zahvaljujući njima u Pekingu i Tjeđinu su boravili ne samo najbolji studenti sinologije i polaznici kurseva kineskog, nego i univerzitetski profesori, te delegacije Vlade RS i Grada Banjaluke.
I Beograđanka Mina Đorđević, stipendistkinja kompanije “Šandong”, nada se da će uskoro putovati u Kinu.
– Želim da u Kini nastavim školovanje i da se tamo zaposlim. Sinologiju sam upisala u Banjaluci, jer u Beogradu nisam uspjela, velika je konkurencija tamo. U stvari, danas je do Kine lakše stići preko Banjaluke, nego preko Beograda – kaže Mina Đorđević.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu