Sa 63 glasova podrške, devet protiv i tri uzdržana, oni su pozvali BiH da ubrza reforme i u potpunosti krene ka putu evrointegracija, okrećući retrogradnim aktivnostima i retorici.
Dodjeljivanje statusa kandidata EU predstavlja “poziv na buđenje političkom rukovodstvu zemlje” da krene put reformi, suština je izvještaja Evropskog Parlamenta o BiH usvojenog na današnjoj sjednici Odbora za spoljne poslove Evropskog Parlamenta.
Zapaljiva retorika rukovodstva Republike Srpske
Osnovni nacrt tog izvještaja u 38 tačaka pozdravio je početak brzog formiranja vlasti na svim nivoima i zatražio da se tim tempom nastavi, odnosno da BiH “iskoriste zamah za značajan napredak” po pitanju ispunjavanja 14 ključnih prioriteta i da se izbjegne povratak u “opstruktivne politike”.
U izvještaju se naglašava se da put BiH ka EU mora biti utemeljen u “funkcionalnim demokratskim institucijama, vladavini prava, borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, slobodnim medijima, poštovanju osnovnih prava i nediskriminacije za sve građane”.
U tekstu se osuđuje “zapaljiva retorika i secesionistička politiku rukovodstva entiteta Republike Srpske, uključujući proslavu takozvanog Dana Republike Srpske” i naglašava da takve aktivnosti “destabilizuju BiH”.
Traži se i da nastavak finansiranja BiH iz EU budžeta i programa IPA III bude uslovljeno napretkom u evrointegracijama, ali da finansiranje projekata u Republici Srpskoj bude zamrznuto dok se “u tom entitetu ne preokrene demokratsko nazadovanje do potpunog usklađivanja sa spoljnom i bezbjednosnom politikom”.
– Vrijeme je da se iskoristi prilika i napreduje u političkim i društveno-ekonomskim reformama u BiH – naveo je između ostalog Rangel u svom izvještaju, čija retorika je dodatno zaoštrena usaglašenim amandmanima koji su postali njegov sastavni dio.
Amandmanima se traži i snažniji angažman EU u borbi za veću bezbjednost regiona “uslijed prijetnji koje prestavljaju Rusija, povećane tenzije u državi i secesioniostičke aktivnosti koje podrivaju Dejtonski sporazum” i ponavlja zahtjev za punim usaglašavanjem sa spoljnom politikom EU, uključujući i uvođenje sankcija Rusiji i Bjelorusiji i odgovornima za agresiju na Ukrajinu.
U jednom od usaglašenih amandmana navodi se:
– Snažno osuđujemo posjetu Milorada Dodika i Nenada Stevandića Moskvi 23. i 24. maja 2023. godine i sastanke koje su održali sa Vladimirom Putinom i ostalim visokim zvaničnicima ruske politike, odbacujemo izjave i retoriku koje su tom prilikom iskazane i ostajemo ozbiljno zabrinuti zbog bezbjednosnih posljedica koje proizilaze iz bliskih odnosa sa visokim ruskim zvaničnicima, osuđujemo i sastanke na visokom nivou sa predstavnicima Irana i uzdržavanje prilikom glasanja o toj državi, uprkos ozbiljnim kršenjima ljudskih prava u toj zemlji i isporukama dronova Rusiji u konktestu njenog rata protiv Ukrajine i tražimo od BiH da se distancira od anti-demokratskih režima.
Poslanici amandmanima traže od Evropskog Vijeća da sankcioniše Milorada Dodika i druge zvaničnike, kako Republike Srpske tako i drugih država, koji promovišu ili podržavaju secesionističku politiku.
U njima se traži od svih da se uzdrže od institucionalnih blokada, ali i nacionalističke retorike, već pokažu posvećenost reformskom putu države uz primenu svih standarda EU.
Poziv državama regiona
Usaglašenim amandmanima se traži i da se posebno ispita način na koji se razvijaju policijske snage u Republici Srpskoj, uz stavljanje fokusa na “moguć razvoj paravojnih ili vojnih funkcija, koje mogu stvoriti dodatne tenzije, zaprijetiti miru stabilnosti u BiH i koje su u u suprotvnosti sa Dejtonskim mirovnim sporazumom”.
Pozivaju se i države regiona da se obavežu da će poštovati “stabilnost i teritorijalni integritet BiH, da osude zapaljivu retoriku i na konstruktivan način doprinesu napretku BiH u EU integracijama” i drugo.
Iako izražavaju podršku visokom predstavniku i izmjenama izbornih zakona, poslanici izražavaju zabrinutost zbog vremena u kome su te izmjene donesene, trasparentnosti procesa i izostanka konsultacija o tome i pozivaju OHR da radi u skladu sa dobijenim mandatom, spriječavajući političke podjele i tenzije u zemlji i regionu i naglašavaju da Bonska ovlašćenja treba da budu korišćena samo kao posljednja mjera.
Izvještaj će, zajedno sa usvojenim amandmanima, biti proslijeđen Evropskom Parlamentu u formi prijedloga Rezolucije o BiH. Debata i glasanje o njoj planirani su za sljedeću plenarnu sjednicu, koja je zakazana za 10-13. jula u Strazburu, piše N1.
Rezolucije EP nisu obavezujuće, ali predstavljaju snažnu političku poruku i jedan od osnova za dalju analizu pristupnog procesa u evropskim institucijama, kao dio procesa integracija.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu