Kultura

"Dramatične događaje ponovo sam proživio" Ratni dnevnik avijacije Republike Srpske u knjizi generala Đure Beronje (FOTO)

Knjiga “Vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana u odbrambeno-otadžbinskom ratu 1992-1995.“ autora Đure Beronje, generala VRS u penziji i bivšeg načelnika Operativnog odjeljenja vazduhoplovstva, promovisana je sinoć u Banskom dvoru u Banjaluci. Izdavač je Republički centar za istraživanje rata i ratnih zločina.

"Dramatične događaje ponovo sam proživio" Ratni dnevnik avijacije Republike Srpske u knjizi generala Đure Beronje  (FOTO)
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER

Ovaj rad posvetio sam poginulim i preživjelim pripadnicima Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane Vojske Republike Srpske, sa namjerom da sačuvam od zaborava jedan period u našim životima i sjećanje na poginule, kazao je Beronja obraćajući se brojnim kolegama, bivšim visokim oficirima i dugogodipšnjim saradnicima.

FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER

Motiv za pisanje ove knjige, naglasio je Beronja, prvenstveno je želja da se ratni period  Vazduhoplovstva i protivazdušne odbrane zapiše i ostavi mlađim, da se sačuva od zaborava sjećanje na ovu operativnu snagu srpskog naroda zapadno od Drine, na njegovu ulogu i značaj u borbi za stvaranje i odbranu Republike Srpske i Republike Srpske Кrajine, u periodu odbrambenog i otadžbinskog rata 1992-1995.godine.

-Motiv je takođe želja da se srpskom narodu Republike Srpske podnese „izvještaj o zadacima, njihovoj realizaciji, utrošenim resursima, gubicima, prvenstveno ljudskim, ali i postignutim rezultatima u toku rata. Ideja za pisanje ove knjige, kod mene se javila još tokom školovanju u Školi nacionalne odbrane 1996/97. godine, gdje sam napisao diplomski rad na temu „ViPVO u ratu 1992-1995.godine.“

Mnoge događaje, na žalost, ponovo sam proživljavao, uglavnom one tužne, u kojima su poginuli piloti i mladi vojnici, rođeni 1974. i 1975. godine. Najviše tih tragičnih događaja bilo je u završnim borbama, u odbrani zapadnokrajiških opština Republike Srpske – naglasio je Đuro Beronja.

FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER

Ovaj general, požalio se na više institucija Republike Srpske, koje nisu imale razumijevanja za njegovu knjigu, niti su pokazale želju da pomognu ovo izdanje.

Beronja je kazao da se obraćao Boračkoj organizaciji Republike Srpske, Ministarstvu rada i boračko-invalidske zaštite i Muzeju Republike Srpske ali da nije dobio ni odgovor, pomoć niti bilo kakvu podršku, izuzev preporuke direktora Muzeja da se obrati Centru za istraživanje rata i ratnih zločina.

Time je autor, razočaran ali ga ovaj odnos nije obeshrabrio niti pokolebao. Na to je ukazao i prilikom promocije.

-Jedini koji je usmeno obećao i ispunio obećanje je Republički centar za istraživanje rata i ratnih zločina, na čelu sa direktorom Miloradom Кojićem, kojem se ovom prilikom neizmjerno zahvaljujem kao i uredniku ove knjige Predragu Lozi, sa kojim sam skoro dvije godine pripremao ovo izdanje, do konačne verzije.

FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER

U pisanju knjige, na sakupljanju građe, autor je kazao da su mu najviše pomogli bivši visoki oficiri i njegovi saradnici u ratnom i poratnom period. Među njima su pukovnik veze Nikola Pepić, pukovnik vazduhoplovnotehničke služebe Dušan Manojlović, pukovnik avijacije Duško Četković, pukovnik artiljerijskoraketnih jedinica protivvazdušne odbrane Mirko Zinaić,  potpukovnik veze Milovan Janković,  major Nenad Džilit, pukovnik avijacije Zlatan Crnalić,  vodnik Slobodan Ratković,  profesor Drago Vejinović,  general major Marinko Šiljegović, pilot Boban Кusturić, porodica pokojnog potpukovnika avijacije, pilota Ljubomira Prodanovića…

General potpukovnik i bivši komandant Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane Milan Torbica, uvodničar na promociji Beronjine knjige, podsjetio je, da je prošla je 31 godina od početka rata u BiH i 27 godina od završetka rata, a da se vrlo malo saznalo o ulozi i doprinosu Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane, u odbrani srpskog naroda i stvaranja Republike Srpske. 

-General Beronja je bio načelnik Operativnonastavnog odjeljenja i zato je njegov pristup ovoj problematici zasnovan na godišnjim analizama borbenih dejstava i izvještajima potčinjenih jedinica, sa kojima je raspolagao tokom rata.

Korišteni su tačni i provjereni podaci. Koncept knjige je naučno dobro osmišljen, jer polazi od opštih političkih uslova, zatim okruženja, početnih (zatečenih) jedinica, karakteristika sistema – naoružanja, kadrovskih, materijalnih i drugih uslova. U knjizi je opisano formiranje Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane od komande do jurišne čete – istakao je general Torbica.

On je takođe nagalsio da čitaoce autor  upoznaje sa sistemom komandovanja, dejstvima, specifičnim uslovima a iznad svega u vrijeme masovnih udara NATO avijacije po sistemu veza u Republici Srpskoj. I tada je Vazduhoplovstvo u svakom trenutku imalo vaze unutar sopstvenih jedinica, i sa glavnim snagama kopnene vojske, Glavnim štabom, Vrhovnom komandom…

FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER
FOTO: MILAN PILIPOVIĆ/RINGIER

Na značaj knjige, kao izuzetnog dokumenta i svjedočanstva, ukazali su general Boško Kelečević i Vladimir Lukić, profesor i bivši predsjednik Vlade Republike Srpske, rekavši da je dragocjeno, kada knjigu o ratu pišu ratnici, generali i vojskovođe, direktni učesnici važnih događaja, presudnih za istoriju i opstanak svog naroda.

Biografija autora

Đuro Beronja je rođen je 20. aprila 1950. godine u Bosanskoj bojni kod Velike Kladuše. U čin potporučnika avijacije proizveden je 31. augusta 1973. godine, a unaprijeđen u čin poručnika 1975. godine. Čin kapetana dobija 1978, a 1982. godine postaje kapetan prve klase.

Njegov dalji napredak je obilježen sticanjem čina majora 1987. godine, potpukovnika 1992, pukonvnika 12. maja 1995. godine i general-majora 12. maja 1999. godine. U pilotskoj karijeri izvršio je 2.418 letova sa 1.642 časa naleta.

U toku rata, bio je na dužnostima pomoćnika komandanta lovačko-bombarderske avijacijske eskadrile za operativno-nastavne poslove, komandanta lovačko-bombarderske avijacijske eskadrile i načelnika Odjeljenja za operativno-nastavne poslove u Komandi Vi PVO VRS. Službovao je u garnizonima Cerklje pored Brežica u Sloveniji i u Banjaluci. Penzionisan je 2002. godine.

Vazduhoplovnu vojnu gimnaziju “Maršal Tito”završio je u Mostaru 1970. godine, a Vazduhoplovnu vojnu akademiju pohađao u Zadru i  Puli, kurs komandira avijacijskih odjeljenja u Vazduhoplovnoj vojnoj akademiji u Zadru završio je 1979, dok je Komandno-štabnu školu taktike Ratnog vazduhoplovstva i protiv-vazdušne odbrane završio u Beogradu 1987. godine.

Takođe je završio školu nacionalne odbrane u Beogradu 1997. godine. Diplomski rad u Komandno-štabnoj školi taktike RV i PVO imao je na temu “Prevoženje taktičkog helikopterskog desanta”.

Diplomski rad u Školi nacionalne odbrane branio je na temu:  Vazduhoplovstvo i PVO Vojske RS u periodu 1992 .- 1995. godine. Odlkikovan je Ordenom za vojne zasluge sa srebrnim mačevima, Ordenom narodne armije i Ordenom Miloša Obilića.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu