Ovaj prijedlog, za Novosti, iznosi primarijus dr Radmilo Petrović, čuveni epidemilog, koji je u Institutu za virusologiju, vakcine i serume radio upravo na praćenju efekata i neželjenih reakcija na vakcine. To bi prema sada dostupnim vakcinama u Srbiji moglo da izgleda ovako prvo kineska, a onda ili Fajzerova ili ruska.
Srbija se, bar zasad, odlučila za pristup da se za sve koji se vakcinišu, iz iste serije ostavi druga doza cjepiva. Zoran Gojković, pokrajinski sekretar za zdravstvo, kaže da je to bezbjedniji pristup, iako, vjerovatno ne bi bilo rizika ni da druga doza vakcine ne bude iz iste serije. U tom slučaju bi i vakcinacija išla brže, jer se ne bi na lageru ostavljala polovina vakcina za drugu dozu.
Sve dosad dostupne vakcine protiv kovida 19, a trenutno ih imamo tri, a čekamo još nekoliko – “Astra Zeneka”, “Džonson i Džonson”, od jeseni i “Moderna” – daju se u dvIJe doze. Doktor Petrović smatra da bi obe doze vakcine trebalo da budu iz iste serije, ali kaže i da “nužda zakon mijenja”:
– Prvom dozom pravi se senzibilizacija, naš organizam se praktično upoznaje sa agensom iz vakcine, da bi poslije 28 dana taj imunitet od prve doze bio na maksimumu – objašnjava dr Petrović. – Druga doza dodatno podiže titar antitijela na zaštitni nivo koji će trajati od šest mjeseci do 10 godina, zavisno o kojim vakcinama je riječ, a tek kada on počne da opada – radi se revakcinacija.
Primarna vakcinacija radi se uglavnom sa dvije, rjeđe tri doze vakcine. Petrović kaže da zasad ne možemo da znamo da li ćemo se protiv korone vakcinisati u više navrata, recimo na šest mjeseci ili sezonski, ili će se ispostaviti da revakcinacijom za neko vrijeme, najranije za pola godine, možemo da pojačamo efekat koji postižemo sa prve dvije doze.
– Protiv hepatitisa B se, recimo, daju tri doze. Revakcinacija kasnije treba da produži imunitet stečen na taj način. Ona se protiv hepatitisa B radi posle šest mjeseci, protiv dječje paralize nakon godinu, a protiv tetanusa poslije 10 godina – objašnjava Petrović.
U euforiji što je jedna vakcina, prvi put protiv infekcije, napravljena ovom brzinom, stručni termini su se, izgleda, malo pomiješali pa se druga doza vakcine poistovetila sa revakcinacijom.
– To je potpuno pogrešno – kaže sagovornik.
On navodi da se o revakcinaciji može govoriti najranije šest meseci od vakcinacije.
– Svijet je sada u rekordnom roku dobio vakcinu, ali nije mali problem što još ne znamo koliko će ona dugo da nas štiti od infekcije virusom, i koliko će izmjene samog virusa da utiču na njen efekat.
Sezonska vakcina protiv gripa je po tipu mrtva vakcina, i ne trpi nikakve adjuvanse, odnosno dodatke kao što su aluminijum-fosfat ili aluminijum-hidroksid, koji imaju zadatak da stimulišu antitijela. Zato je ona “kratkog daha”, odnosno sezonska.
– Bojim se da ne bude isto i sa vakcinama protiv korone, ali to ne bi smjelo da umanji značaj imunizacije, jer je to jedini način da napravimo zid i spriječimo virus da izaziva velike talase epidemije – objašnjava dr Petrović.
Praksa je da se druga doza vakcine protiv korone daje 21 dan poslije prve, s tim što je Svjetska zdravstvena organizacija, zbog problema u nabavci vakcina, dala uputstvo da druga doza može da se daje i posle pet, šest nedelja od prve.
Doktor Petrović, ipak, smatra da bi bilo idealno da se druga doza daje 28 dana poslije prve, a jedino objašnjenje zašto je taj razmak skraćen na tri nedjelje, nalazi u tome da čitav svet žuri da što prije zaustavi pandemiju.
LIJEVA ILI DESNA RUKA?
Nije važno u koju ruku se prima vakcina, ali pravilo bi trebalo da bude da se za sljedeću dozu promijeni ruka.
– To što neki preporučuju da se vakcina primi u manje aktivnu ruku može da se objasni samo time da bude lakše u slučaju lokalnih reakcija na vakcinu kao što su bol na mestu uboda, crvenilo ili otok – objašnjava dr Petrović.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu