Iako Narodna skupština Republike Srpske ni godinu dana poslije izbora nije ličila na onu kakva je bila kada je formirana, dvije godine poslije, stanje se još više promijenilo.
Poslanici DNS su prešli na stranu opozicije i usupt izgubili nekoliko poslanika.
Lider NDP, Dragan Čavić je ostao bez kluba poslanika, SDS je dobio pojačanje u vidu bivšeg člana DNS, Milana Radovića, a formirana je i nova partija Darka Banjca, koji će novi klub u NSRS formirati upravo sa Draganom Čavićem.
Upravo ovaj klub, koga osnivaju dvojica biviših članova SDS, biće drugi po jačini u vladajućoj koaliciji.
Promjena je bilo i u SPS, ali njihovi poslanici, zasad, sjede na istom mjestu kao i prije par mjeseci.
Šta se desilo sa Skupštinom u proteklih mjesec dana i ima li to veze za nedavno održanim Lokalnim izborima pitali smo političkog analitičala Velizara Antića.
On za Srpskainfo kaže da u NSRS u ovom trenutku imamo barem polovinu narodnih poslanika koji su promijenili stranu u odnosu na onu gdje su bili prije dvije godine.
– DNS je izašao iz vladajuće koalicije na mjesec dana prije održavanja lokalnih izbora. Samim tim su prešli u opozicione redove i svi njihovi poslanici u NSRS. Onaj dio DNS koji se nije slagao sa ovom odlukom vrha stranke morao je da napusti DNS i ostane u vladajućoj koaliciji. Upravo je to razlog izlaska Darka Banjca iz DNS i formiranja nove stranke. Pored Banjca postoji još nekoliko visokih funkcionera DNS koji su napustili ovu stranku. Oni će vjerovatno preći ili u novu stranku Darka Banjca ili u neku drugu stranku iz vladajuće koalicije – objašnjava Antić, analizirajući situaciju sa DNS.
Dodaje da je stranka Dragana Čavića jedan od od najvećih gubitnika prethodnih lokalnih izbora.
– Jasno je da su ih birači kaznili zbog izlaska iz opozicije i ulaska u vladajuću koaliciju. Ova stranka će u budućnosti morati da ide u koaliciji sa nekom od stranaka iz vladajuće koalicije ukoliko misli da uopšte opstane na političkom nebu RS. Jer je sasvim sigurno da se oni sada nalaze između jedan i dva odsto podrške i da sami nemaju ni približno snage da pređu izborni prag – objašnjava Antić.
Dodaje da je sasvim logično da oni na predstojećim opštim izborima 2022. godine nastupe u koaliciji sa Banjčevom strankom ili eventualno DEMOS.
– Što se tiče SPS, tu je situacija značajno komplikovanija. Naime, SPS je po mom dubokom uverenju verni saveznik Milorada Dodika i vladajućeg bloka. Međutim, oni su proglašeni krivcima za neuspeh na izborima u Banjaluci i izbačeni su iz vladajuće koalicije. Tako da je SPS u jednoj jako čudnoj situaciji gdje oni žele da budu u vladajućoj koaliciji, ali ih Milorad Dodik i Petar Đokić ne žele u toj koaliciji i oni su u ovom trenutku ne svojom odlukom izbačeni iz vlasti i nalaze se negde između opozicije i vlasti – kaže Antić.
Dodaje da oni jako dobro znaju da bez onog dijela kolača koji im pripada učestvujući u vlasti ne mogu da ostvare ni približno dobar rezultat koji su ostvarili na prošlim lokalnim izborima.
SDS ojačao
– Prelazak Milana Radovića u SDS je sasvim očekivan jer je on u cjelokupnom prethodnom periodu više nastupao kao opozicioni poslanik, a ne kao poslanik koji je izabran na listi DNS koji je do skoro bio u vlasti. Sa druge strane i sam SDS je dobio veliko pojačanje sa Radovićem, jer oni u zapadnom dijelu RS, izuzev par lokalnih zajednica, imaju slabiji izborni rezultat i bio im je potreban čovjek koji može taj rezultat da popravi – smatra Antić.
On smatra da ukoliko bi svi oni poslanici koji su bili na strani opozicije 2018. godina, i koji su izabrani od strane naroda upravo zbog toga što su bili na toj strani, zajedno sa poslanicima DNS i SPS, bi imali oko 60 odsto glasova u Skupštini i mogli bi da sruše vlast Milorada Dodika.
– Međutim, veliki broj prelazaka poslanika iz redova opozicije na stranu vlasti, zasad i čuva tu vlast i daje joj većinu u Skupštini. Ali je veliko pitanje da li će tako i ostati do 2022. godine i opštih izbora – tvrdi Antić.
Topićeva: Preletači namirišu promjene
Politička analitičarka Tanja Topić, kao pozadinu svih ovih promena u NSRS, vidi izlazak DNS iz vladajuće koalicije.
– Nakon prelaska DNS u opoziciju najveći pad imala je vladajuća koalicija koja više nema tako komotnu skupštinsu većinu. Ima većinu, ali to nije više onako sigurno kao pre. Promene koje su se desile pokazuju da DNS predstvalja važan faktor, ne samo vladajućoj koalicije, nego je sada važnan partner opoziciji – smatra Topićeva.
Kada su u pitanju preletači, kako iz DNS, tako i iz drugih partija, Topićeve se vratila u 2006. godinu i podsetila:
– Tada, kada je SNSD preuzeo vlast, mnogo ljudi iz SDS, koja je bila najjača stranka do tada, je pretrčalo u SNSD. Ti preletači namirišu trenutak kad je dobro prići onima koji nude perspektivu učestvovanja u vlasti, pozicioniraju se i na taj način zadrže svoje funkcije. Kada bi se sutra desila neka promena, došlo bi do preletanje i iz najjačih partija vlasti sada. Pretrčali na stranu onih koji su bili opozicija, da bi sačuvali sopstvene privilegije – smatra Topićeva.
Falsifikovanje izborne volje
Poslije Opštih izbora 2018. godine, u Narodnoj skupštini Republike Srpske pojavile su se partije koje pre izbora uopšte nisu postojale. Nakon podele DNS, nastala je partija Nedeljka Čubrilovića, a nakon raskola u Socijalističkoj partiji RS, nastao je SPS. Obe stranke imaju svoje klubove u NSRS.
– To nema nikakve veze sa voljom birača, jer je to falsifikovanje izborne volje. Oni su na izborima dobili broj glasova jer su bili deo jedna političke partije, a onda su falsifikovali izbornu volju i presvukli dres i to samo ima veze sa računiceom, a nikako sa voljom građana koji su ih birali – kaže Topićeva.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu