Uprkos milionskim ulaganjima u nasipe i spremnosti Civilne zaštite da interveniše u kriznoj situaciji, poljoprivrednici su još uvIJek nezaštićeni, o čemu svjedoče i štete od nedavnih martovskih poplava.
Po snazi i posljedicama ove poplave se ne mogu porediti sa potopom iz 2014. Zadesile su samo šest opština, ali je, prema prvim nepotpunim podacima, od Novog Grada do Srpca poplavljeno najmanje 1.177 hektara poljoprivrednog zemljišta, dok u Prijedoru štete još nisu ni procijenjene.
Kada ih zaobiđu poplave, poljoprivrednici su na udaru suša. Prema podacima Hidrometeorološkog zavoda RS, od 2000. svaka godina je bila ili sušna ili poplavna.
Procijenjeno je da u 2012. godini, koja je proglašena godinom ekstremne suše, obim poljoprivredne proizvodnje na nivou BiH bio smanjen za skoro milijardu američkih dolara, dok se smanjenje proizvodnje u 2015. i 2017. godini zbog ove elementarne nepogode procjenjuju na oko 200 miliona KM – kaže Aleksandar Macanović, portparol Ministarstva poljoprivrede RS.
Podaci su alarmantni, a stav stručnjaka je da bi, u ovakvoj situaciji, koja će se zbog klimatskih promjena u narednim godinama samo još dodatno zaoštravati, najbolje rešenje bila izgradnja kanala, koji bi bili i odbrana od poplava, ali i “rezervoari”, u kojima bi se voda iz poplavnog perioda “čuvala” za navodnjavanje u vrijeme suše.
Ovakvo rješenje bi, tvrde hidrolozi, bilo najoptimalnije i sa stanovišta ekologije. Ipak, kako je ranije za “EuroBlic” izjavio pomoćnik ministra za vodoprivredu RS Čedomir Stojanović, planirano je da u naredne tri godine u RS ovakvim objektima za navodnjavanje bude pokriveno svega 7.000 hektara zemljišta u RS, uglavnom u voćnjacima i povrtnjacima.
Prema zvaničnim procjenama, RS ima oko 812.000 hektara obradivog zemljišta, od čega 575.000 sjetvenih površina. Dakle, manje od jednog procenta obradivog zemljišta biće od suša i poplava zaštićeno na najefikasniji način.
U Ministarstvu poljoprivrede kažu da nisu zadovoljni, jer se u RS navodnjava svega pet odsto poljoprivrednih površina, dok je svjetski prosjek 17 odsto.
Tvrde, međutim, da je, ipak, u oblasti vodoprivrede u RS u posljednje tri godine urađeno više nego u prethodnih 25 godina. Prednost je data nasipima i regulaciji rijeka.
– Sanirano je 140 kilometara obodne kanalske mreže, regulisano 60 kilometara vodotoka i izgrađeno ili nadograđeno 40 kilometara nasipa, te 12 kilometara obaloutvrda – navode u Ministarstvu.
U ove objekte od 2014. je uloženo je oko 100 miliona KM, a u naredne tri godine planirano je još 90 miliona KM ulaganja.
Među planiranima najznačajnija je izgradnja drinskog nasipa u Semberiji, vrijednog 13,8 miliona američkih dolara. Ipak, poljoprivrednici čije će parcele, zbog izgradnje nasipa biti potopljene žestoko se protive njegovoj izgradnji, iako im se za zemlju dudi novac ili zamjenske parcele u blizini njihovih kuća.
Ovaj otpor, smatraju upućeni, svjedoči o nepovjerenju seljaka u državu i institucije.
Za 4 godine isplaćeno samo 20 dosto odštete
Štetu od poplava 2014, procjenjenu na 61.134.130 KM, pretrpjelo je 22.957 poljoprivrednih gazdinstava u RS.
– Iz Fonda solidarnosti je na račune poljoprivrednika isplaćeno ukupno 11,6 miliona KM, što je oko 20 odsto od ukupno procijenjene štete. Novac je dobilo 19.815 gazdinstava, od čega 17.783 gazdinstva koja su imale štete do 5.000 KM, te 2.032 onih koja su pretrpjela veće štete – navode u Ministarstvu poljoprivrede RS.
Dodaju da je Vlada RS poljoprivrednicima dodatno „pomogla sa 32 miliona KM za obnovu proizvodnje“, i to uglavnom otpisom dugova za koncesije, đubrivo ili stočnu hranu.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu