Magazin

Srpski vizionari tehnosvijeta (27): Mitrinović i evropska intelektualna elita

Kao pjesnik Dimitrije Mitrinović je zadužio otadžbinu ranim pjesmama koje spadaju u prve srpske avangardne radove, a kao filozof imao je uticaj na mnoge istaknute ličnosti u prvoj polovini XX vijeka, od Kandinskog, preko Oredža, Herberta Džordža Velsa, Adlera, do Alana Votsa.

FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

Mitrinović se nije plašio tehnosvijeta koji se sve više razotkrivao pred njegovim očima dvadesetih i tridesetih godina XX vijeka. Prije bi se reklo da ga je iščekivao kao šansu za sve ljude.

Mitrinović je intuitivno znao ili je možda i vidio budućnost, jer je, po svjedočenjima njegovih savremenika, imao nadnaravne moći.

Sudar s Gurđijefom i Uspenskim poljuljao je moć i uticaj Mitrinovića u londonskim intelektualnim krugovima, gdje je prethodno smatran za neku vrstu duhovnog učitelja. Nije volio da ga smatraju mistikom, pogotovo od kada je njegove učenike, među kojima je bio i Oredž, odvukao pravi pravcati mag Gurđijef, o kom nikada sam Mitrinović nije rekao ništa loše.

Želio je da ga zapamte kao filozofa iako je po svim karakteristikama pripadao porodici velikih mistika modernog doba kakvi su bili Rudolf Štajner, madam Blavatska, Raspućin, K.G. Jung, Alister Krauli i pominjani Gurđijef. Njegova fondacija “New Atlantis”, koju vode Violet Mekdermot i dr Ralf Tventimen, pokušava da i danas rastumači riječi i poruke velikog srpskog vizionara putem mnogih brošura, predavanja, izdavajući biografije kakva je, na primjer, ona Andrjua Rigbija. Kada sam posjetio 1995. godine fondaciju u Dičlingu, gospođa Mekdermot me je uputila na neke tajne spise iz Mitrinovićeve zaostavštine.

Ona i Tventimen su me vodili na tradicionalni engleski ručak u obližnji pab, na pitu s mesom i pečurkama, koju je Mitrinović prosto obožavao. U tom pabu, krcatom starim ljudima sa više od 80 godina, osjećao sam se kao da sam učesnik nekog neobičnog rituala. Osamdesetogodišnja gospođa Mekdermot je bila svjetski stručnjak za koptsku mitologiju, a devedesetogodišnji Tventimen jedan od najboljih prijatelja Rudolfa Štajnera, s kojim je izmislio nauku zvanu homeopatija. Oboje su bili iskreni obožavaoci Mitrinovića i govorili o njemu kao da je i dalje živ.

Neke stvari u Mitrinovićevoj kući nisu taknute, njegov krevet je nenamješten kao da on i dalje u njemu spava. Na knjigama je gusti sloj prašine i u cijeloj kući se osjeća staračka memla. Pričali su mi o njihovom susretu s Predragom Palavestrom, o kome i sam Palavestra divno piše u eseju “Mitrinovićev grob na Hajgejtu”.

(Nastaviće se)